Tăng tốc 3 mũi nhọn, hướng tới mục tiêu tăng trưởng cao năm 2025

Kịch bản củng cố triển vọng

Bộ Công Thương vừa có Công văn 7291/BCT-KHTC ngày 24/9/2025 gửi Bộ Tài chính về xây dựng kịch bản tăng trưởng của ngành Công Thương theo Nghị quyết số 230/NQ-CP ngày 10/8/2025 và Nghị quyết số 226/NQ-CP ngày 05/8/2025 của Chính phủ về mục tiêu tăng trưởng các ngành, lĩnh vực, địa phương và các nhiệm vụ, giải pháp trọng tâm để bảo đảm tăng trưởng cả nước năm 2025 đạt 8,3 - 8,5%.

Bộ Công Thương điều chỉnh kế hoạch tăng trưởng năm 2025. Ảnh minh họa.

Theo báo cáo, kinh tế - xã hội Việt Nam, đặc biệt là lĩnh vực Công Thương, vẫn duy trì kết quả tích cực. Chỉ số sản xuất công nghiệp (IIP) tăng 2,2% so với tháng trước và 8,9% so với cùng kỳ, đưa mức lũy kế 8 tháng đạt 8,5%. Ngành chế biến, chế tạo đạt mức tăng trưởng 10%, cao nhất từ đầu nhiệm kỳ và 34 địa phương đều ghi nhận sự tăng trưởng công nghiệp.

Ở mảng thương mại, tổng mức bán lẻ hàng hóa và doanh thu dịch vụ tiêu dùng tháng 8 tăng 10,6% so với cùng kỳ, lũy kế 8 tháng tăng 9,4%, cao hơn năm 2024. Hàng hóa dồi dào, giá cả ổn định, cung ứng điện và xăng dầu được đảm bảo. Đặc biệt, thương mại điện tử ghi nhận mức tăng trưởng vượt bậc: 8 tháng đầu năm đạt gần 25%, trong đó riêng tháng 8 lên tới 28%.

Xuất nhập khẩu tiếp tục là điểm sáng. Tháng 8 đạt 83 tỷ USD, tăng 16% so với cùng kỳ; xuất khẩu vẫn tăng trưởng 14,5% dù có tác động từ căng thẳng thương mại toàn cầu. Lũy kế 8 tháng, kim ngạch xuất nhập khẩu đạt gần 598 tỷ USD, dự kiến cả năm có thể chạm mốc 800 tỷ USD. Xuất khẩu đạt gần 306 tỷ USD, vượt mục tiêu tăng trưởng 12%, trong khi nhập khẩu tăng 17,9%, giúp cán cân thương mại duy trì thặng dư gần 14 tỷ USD.

Những kết quả này tạo nền tảng quan trọng để Việt Nam bước vào giai đoạn cuối năm với nhiều kỳ vọng, đặc biệt trong bối cảnh kịch bản điều chỉnh năm 2025 đã được xây dựng nhằm ứng phó linh hoạt với biến động toàn cầu.

Theo kịch bản điều chỉnh, tăng trưởng xuất khẩu cả năm vẫn duy trì mục tiêu 12%, nhờ bứt phá mạnh trong nửa đầu năm: quý I đạt 10,6% và quý II đạt 18,4%, cao hơn kịch bản cũ. Thặng dư thương mại điều chỉnh xuống 20 tỷ USD, nhưng quý IV được kỳ vọng cải thiện rõ rệt, đạt tới 12,5 tỷ USD, mức cao nhất trong năm. Điều này cho thấy sự cân đối cán cân thương mại được duy trì, đồng thời mở ra triển vọng tích cực cho xuất nhập khẩu giai đoạn cuối năm 2025.

Với sản xuất công nghiệp, chỉ số IIP năm 2025 theo kịch bản điều chỉnh duy trì mục tiêu 9,5%. Từ quý II trở đi, các con số tăng trưởng đều vượt kịch bản cũ: quý II đạt 10,3%, quý III 10,4% và quý IV 10,8%. Đáng chú ý, các tháng cuối năm dự kiến đều đạt tăng trưởng hai con số, phản ánh xu hướng phục hồi mạnh mẽ và bền vững.

Trong khi đó, thương mại điện tử B2C được đánh giá là điểm sáng vượt trội. Nửa cuối năm 2025 dự báo tăng trưởng đạt 20%, cao hơn kịch bản cũ. Quý III có thể bật lên 27,67% và quý IV đạt 33,67%, đưa cả năm lên mức 25,5%, vượt xa dự báo ban đầu. Đặc biệt, tháng 12 dự kiến ghi nhận mức tăng kỷ lục 35%, khẳng định thương mại điện tử tiếp tục là động lực quan trọng cho tiêu dùng và thương mại.

Giải pháp trọng tâm cho giai đoạn cuối năm

Để hiện thực hóa kịch bản điều chỉnh, Bộ Công Thương xác định nhiều nhóm giải pháp then chốt nhằm hoàn thành chỉ tiêu năm 2025. Một trong những nhiệm vụ hàng đầu là tiếp tục xây dựng và hoàn thiện thể chế với tầm nhìn dài hạn, chấm dứt tình trạng chậm trễ trong ban hành văn bản quy phạm pháp luật. Trọng tâm là xử lý ngay những điểm nghẽn từ pháp luật, cải cách thủ tục hành chính, cải thiện điều kiện đầu tư kinh doanh, đồng thời thúc đẩy đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số và chuyển đổi xanh.

Song song, cần đẩy nhanh tiến độ ban hành văn bản hướng dẫn triển khai các luật mới như Luật Hóa chất sửa đổi, Luật Sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả sửa đổi. Đặc biệt, dự thảo Luật Thương mại điện tử cần được hoàn thiện để kịp trình Quốc hội, tạo hành lang pháp lý cho lĩnh vực đang tăng trưởng nhanh này.

Trong lĩnh vực công nghiệp, nhiệm vụ cấp thiết là tháo gỡ khó khăn cho các dự án công nghiệp và năng lượng, đặc biệt là phát triển chế tạo thiết bị phục vụ năng lượng tái tạo và nội địa hóa công nghiệp đường sắt. Việc triển khai hiệu quả Quy hoạch điện VIII điều chỉnh có ý nghĩa quan trọng để sớm đưa vào vận hành các công trình nguồn và lưới điện, đảm bảo cung ứng đủ điện cho sản xuất và sinh hoạt.

Bên cạnh đó, cần đẩy mạnh phát triển công nghiệp hỗ trợ, nâng cao tỷ lệ nội địa hóa, khuyến khích doanh nghiệp đổi mới công nghệ, ứng dụng chuyển đổi số và sản xuất xanh. Việc ban hành tiêu chuẩn phát thải carbon và từng bước hình thành thị trường carbon nội địa sẽ tạo động lực để ngành công nghiệp chuyển đổi theo hướng bền vững, phù hợp cam kết net-zero 2050.

Với mục tiêu đạt mức tăng trưởng 12% về tổng mức bán lẻ hàng hóa và doanh thu dịch vụ, Bộ Công Thương tập trung vào bốn nhóm giải pháp: kích cầu tiêu dùng, đảm bảo nguồn cung ổn định, phát triển hạ tầng thương mại hiện đại và thúc đẩy kết nối cung - cầu. Đồng thời, nhiều chương trình, đề án đã được triển khai như phát triển thị trường trong nước giai đoạn 2025 - 2027, đẩy mạnh thương mại biên giới, hay cuộc vận động “Người Việt Nam ưu tiên dùng hàng Việt Nam”.

Đặc biệt, thương mại điện tử cần được coi là kênh quan trọng để mở rộng tiêu thụ hàng hóa. Sự tăng trưởng vượt bậc của mảng B2C trong kịch bản điều chỉnh cho thấy tiềm năng rất lớn, đòi hỏi cơ quan quản lý phải có chính sách hỗ trợ đồng bộ về hạ tầng logistics, thanh toán điện tử và bảo vệ người tiêu dùng trực tuyến.

Những giải pháp nêu trên không chỉ mang tính ngắn hạn nhằm hoàn thành mục tiêu năm 2025, mà còn đặt nền móng cho sự phát triển dài hạn của công nghiệp và thương mại Việt Nam. Trong bối cảnh toàn cầu nhiều biến động, việc duy trì tốc độ tăng trưởng công nghiệp và xuất nhập khẩu như kịch bản điều chỉnh đã dự báo là thành công đáng ghi nhận.

Trần Đình