Động lực quan trọng nhất không thể dây dưa tiến độ dự án

Dự án của Công ty CP Đồng Tâm miền Bắc được UBND tỉnh Hải Dương chấp thuận đầu tư từ năm 2004 (ảnh tư liệu)

Nhiều người đã sống qua cả thời kỳ bao cấp và thời kỳ đổi mới chưa từng nghĩ kinh tế tư nhân được xác quyết là một động lực quan trọng nhất của nền kinh tế quốc gia như Nghị quyết số 68 của Bộ Chính trị ban hành ngày 4/5/2025 đã nêu. Với nghị quyết này, hành trình của kinh tế tư nhân đã đi từ chỗ bị miệt thị trong thời kỳ bao cấp đến vị trí quan trọng nhất.

Gần 40 năm trước, Đại hội VI của Đảng năm 1986 đã thừa nhận thành phần kinh tế tư nhân. Từ đó, sau mỗi kỳ Đại hội Đảng, kinh tế tư nhân lại được khẳng định thêm một bước, vai trò rõ ràng hơn. Đến Đại hội IX, Đảng ta khẳng định kinh tế tư bản tư nhân là thành phần kinh tế có vị trí quan trọng lâu dài trong nền kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa và khẳng định kinh tế tư nhân là một động lực quan trọng của nền kinh tế tại 2 kỳ Đại hội XII và XIII gần đây.

Ở Hải Dương, kinh tế tư nhân đã dần dần khẳng định được vai trò trong tiến trình đổi mới đất nước, tiến trình thay đổi nhận thức, phát triển lý luận về nền kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa dưới sự lãnh đạo của Đảng. Nghị quyết Đại hội Đảng bộ tỉnh lần thứ XVII đã đưa ra chỉ tiêu phát triển doanh nghiệp hằng năm.

Chỉ tiêu thu hút đầu tư trong nước (DDI) cũng được tỉnh xác định hằng năm. Đáng mừng là thời gian gần đây, thu hút DDI của Hải Dương tăng trưởng cao. Năm 2024, tỉnh thu hút gần 11.500 tỷ đồng vốn đầu tư trong nước, tăng 20% so với năm trước đó. Đây là năm thứ hai đầu tư trong nước của Hải Dương tăng cao liên tiếp. Đặc biệt, 4 tháng đầu năm 2025, Hải Dương đã thu hút DDI vượt kế hoạch cả năm.

Tuy nhiên, việc thành lập doanh nghiệp ở Hải Dương lại chưa đạt được như kỳ vọng. Gần đây nhất, năm 2024, tỉnh không đạt chỉ tiêu này.

Hiện nay, vấn đề tăng trưởng kinh tế đang được quan tâm rất lớn. Đồng chí Bí thư Tỉnh ủy Hải Dương Trần Đức Thắng nhiều lần nhấn mạnh không có tăng trưởng cao sẽ không có nguồn lực đầu tư phát triển, thực hiện các chương trình an sinh xã hội, tạo việc làm cho người lao động… Để có tăng trưởng cao thì doanh nghiệp, dự án đầu tư không những phải nhiều mà điều quan trọng hơn là chất lượng phải tốt, phải có dự án quy mô lớn. Thời điểm cuối năm 2024 có hàng trăm dự án của doanh nghiệp tư nhân chậm tiến độ, lãng phí nguồn lực. Dự án chậm tiến độ làm mất đi cơ hội phát triển.

Đối với các dự án của doanh nghiệp tư nhân, tỉnh rất quan tâm tháo gỡ các vướng mắc, gia hạn thực hiện đối với nhiều dự án gặp khó khăn. Nhưng việc gia hạn, điều chỉnh dự án cũng cần có giới hạn. Tỉnh chỉ tạo điều kiện cho doanh nghiệp có thiện chí đầu tư thực sự và có năng lực triển khai dự án.

Khi kinh tế tư nhân được xác định là động lực quan trọng nhất của nền kinh tế quốc gia thì không thể dây dưa tiến độ dự án được.

Hải Dương đã thu hồi hơn 34,7 ha đất cơ sở sản xuất phi nông nghiệp của Công ty CP Vinamit ở các phường Ái Quốc và Nam Đồng (TP Hải Dương) do chậm đưa đất vào sử dụng, vi phạm pháp luật đất đai

Trước đây, dự án chậm tiến độ, thậm chí không triển khai được gia hạn, điều chỉnh đầu tư rất phổ biến. Gần đây, tình hình đã có thay đổi. Ngày 6/3/2025, UBND tỉnh thông báo thu hồi toàn bộ 34,7 ha đất đã giao cho Công ty CP Vinamit. Đây là dự án trên địa bàn TP Hải Dương, doanh nghiệp không triển khai, nhiều lần xin gia hạn, điều chỉnh dự án. Gần đây, phần đất dự án này còn bị một tư nhân lợi dụng để lừa đảo “bán đất trên giấy”.

Dự án sử dụng 45 ha đất bám mặt đường 5 của Công ty CP Đồng Tâm miền Bắc ở Cẩm Giàng cũng đã bị Sở Tài chính thông báo chấm dứt hoạt động. Dự án Khu liên hợp sản xuất, kinh doanh vật liệu xây dựng và trang trí nội thất này từng được điều chỉnh tiến độ 6 lần.

Một dự án nhỏ hơn của Công ty TNHH Thực phẩm Tin Tin ở Gia Lộc, diện tích 2 ha cũng đã bị thu hồi cuối tháng 3/2025…

Có nhiều nguyên nhân dẫn đến dự án đầu tư trong nước chậm tiến độ. Bên cạnh một số nguyên nhân khách quan thì nhiều năm trước, dư luận vẫn xì xào một số dự án có cán bộ nhà nước đứng sau, dự án theo kiểu “nhận đất”, “xí phần”… Nhiều dự án chậm triển khai, không triển khai nhưng không được xử lý dứt điểm mà lại được điều chỉnh, gia hạn nhiều lần…

Kinh tế tư nhân phải mạnh mới có thể trở thành động lực quan trọng nhất của nền kinh tế quốc gia. Thời gian tới, quản lý nhà nước sẽ chuyển mạnh sang hậu kiểm. Các doanh nghiệp tư nhân sẽ có nhiều “đất diễn” và phải tự chịu trách nhiệm. Cơ quan nhà nước tập trung giúp các chủ dự án triển khai đúng tiến độ, thực hiện theo cam kết, theo pháp luật.

THANH VÂN