Động lực mới cho khởi nghiệp và đổi mới sáng tạo

PV: Doanh nghiệp nhỏ và vừa sẽ được hưởng lợi ra sao từ cơ chế miễn, giảm và ưu đãi thuế tại Luật Thuế thu nhập doanh nghiệp 2025, thưa bà?

ThS.Trần Thị Mơ: Luật Thuế thu nhập doanh nghiệp năm 2025 đã bổ sung nhiều chính sách quan trọng nhằm hỗ trợ doanh nghiệp nhỏ và vừa trong giai đoạn đầu hoạt động. Cụ thể, doanh nghiệp nhỏ và vừa được miễn thuế thu nhập doanh nghiệp trong thời hạn 3 năm kể từ ngày được cấp Giấy chứng nhận đăng ký doanh nghiệp lần đầu.

Hỗ trợ phát triển doanh nghiệp nhỏ và vừa trở thành động lực quan trọng của nền kinh tế. Ảnh: Lê Toàn.

Tuy nhiên, chính sách này không áp dụng cho các trường hợp doanh nghiệp thành lập mới trên cơ sở sáp nhập, hợp nhất, chia, tách, chuyển đổi chủ sở hữu hoặc loại hình doanh nghiệp; doanh nghiệp mới mà người đại diện theo pháp luật, thành viên hợp danh hoặc người có vốn góp cao nhất đã từng tham gia điều hành hoặc góp vốn trong một doanh nghiệp khác đang hoạt động, hoặc doanh nghiệp đó đã giải thể nhưng chưa quá 12 tháng.

Thời gian miễn thuế được tính liên tục từ năm đầu tiên doanh nghiệp được cấp Giấy chứng nhận đăng ký. Ngoài ra, một số khoản thu nhập đặc thù như từ chuyển nhượng bất động sản hoặc khai thác tài nguyên vẫn không thuộc diện ưu đãi.

Tôi cho rằng, chính sách này giúp giảm gánh nặng thuế trong giai đoạn khởi sự, tạo điều kiện để doanh nghiệp nhỏ và vừa tích lũy vốn, mở rộng sản xuất, kinh doanh và gia tăng năng lực cạnh tranh.

PV: Theo bà, những điểm mới nào trong Luật Thuế thu nhập doanh nghiệp 2025 giúp khuyến khích doanh nghiệp khởi nghiệp và đổi mới sáng tạo?

ThS.Trần Thị Mơ: Theo tôi, Luật Thuế thu nhập doanh nghiệp 2025 có nhiều quy định mới nhằm hỗ trợ, khuyến khích doanh nghiệp khởi nghiệp và đổi mới sáng tạo.

Theo đó, miễn, giảm thuế cho hoạt động khởi nghiệp sáng tạo: Luật quy định miễn thuế 2 năm và giảm 50% thuế trong 4 năm tiếp theo đối với thu nhập từ hoạt động khởi nghiệp đổi mới sáng tạo. Đối tượng bao gồm doanh nghiệp khởi nghiệp sáng tạo, công ty quản lý quỹ đầu tư khởi nghiệp sáng tạo, cũng như các tổ chức trung gian hỗ trợ khởi nghiệp được cơ quan có thẩm quyền công nhận.

Đồng thời, ưu đãi thuế cho chuyển nhượng vốn, lần đầu tiên, pháp luật quy định miễn cả thuế thu nhập doanh nghiệp và thuế thu nhập cá nhân đối với thu nhập từ chuyển nhượng cổ phần, phần vốn góp, quyền góp vốn hoặc quyền mua cổ phần, phần vốn góp vào doanh nghiệp khởi nghiệp sáng tạo. Chính sách này khuyến khích dòng vốn đầu tư mạo hiểm, gia tăng hấp dẫn cho hệ sinh thái khởi nghiệp.

ThS.Trần Thị Mơ

Cùng với đó, nguyên tắc hạch toán minh bạch giúp doanh nghiệp phải hạch toán riêng phần thu nhập từ hoạt động khởi nghiệp sáng tạo. Trường hợp không thể, thu nhập được ưu đãi sẽ được xác định theo tỷ lệ doanh thu hoặc chi phí của hoạt động ưu đãi trên tổng doanh thu hoặc chi phí. Quy định này giúp bảo đảm minh bạch và công bằng trong quản lý thuế.

Ngoài ra, quyền lựa chọn chính sách có lợi nhất giúp doanh nghiệp được quyền lựa chọn một chính sách ưu đãi thuế có lợi nhất và áp dụng ổn định trong suốt thời gian miễn, giảm. Đây là bước tiến quan trọng, tạo sự linh hoạt và giảm rủi ro trong hoạt động đầu tư.

Như vậy, Luật Thuế thu nhập doanh nghiệp 2025 đã mở rộng và thiết kế chính sách đặc thù nhằm hỗ trợ khởi nghiệp, khác biệt rõ rệt so với khuôn khổ cũ.

PV: Luật Thuế thu nhập doanh nghiệp 2025 gắn kết như thế nào với tinh thần cải cách mà Nghị quyết số 57-NQ/TW và Nghị quyết số 68-NQ/TW của Bộ Chính trị đề ra, thưa bà?

ThS.Trần Thị Mơ: Tôi cho rằng, Luật Thuế thu nhập doanh nghiệp 2025 phản ánh tinh thần cải cách mà Bộ Chính trị đã nêu trong các nghị quyết.

Cụ thể, khuyến khích khởi nghiệp và đổi mới sáng tạo: hiện thực hóa định hướng tại Nghị quyết số 68-NQ/TW về nuôi dưỡng khu vực kinh tế tư nhân năng động, sáng tạo. Lần đầu tiên, Luật Thuế thu nhập doanh nghiệp 2025 đưa vào cơ chế miễn 2 năm, giảm 50% trong 4 năm tiếp theo cho thu nhập từ hoạt động khởi nghiệp sáng tạo.

Luật cũng thúc đẩy dòng vốn đầu tư tư nhân, như quy định miễn thuế thu nhập doanh nghiệp và thu nhập cá nhân đối với chuyển nhượng vốn, cổ phần vào doanh nghiệp khởi nghiệp, qua đó tạo điều kiện thuận lợi cho thị trường đầu tư mạo hiểm, đúng định hướng Nghị quyết số 57-NQ/TW về cải cách thể chế để khuyến khích huy động nguồn lực xã hội.

Hỗ trợ doanh nghiệp nhỏ và vừa được miễn thu nhập doanh nghiệp trong 3 năm đầu kể từ khi thành lập, giúp giảm gánh nặng chi phí tuân thủ và tạo điều kiện tích lũy vốn ban đầu. Đây là bước đi cụ thể hóa tinh thần Nghị quyết số 68-NQ/TW: “Hỗ trợ phát triển doanh nghiệp nhỏ và vừa trở thành động lực quan trọng của nền kinh tế”.

Luật cho phép doanh nghiệp tự lựa chọn ưu đãi thuế có lợi nhất, áp dụng ổn định trong toàn bộ thời gian miễn, giảm. Điều này gắn với tinh thần Nghị quyết số 57-NQ/TW về cải cách chính sách tài chính công khai, minh bạch, ổn định và thân thiện với doanh nghiệp.

Có thể nói, Luật Thuế thu nhập doanh nghiệp 2025 không chỉ là văn bản pháp lý điều chỉnh nghĩa vụ thuế của doanh nghiệp, mà còn là công cụ thực thi tinh thần cải cách thể chế, tài chính và phát triển kinh tế tư nhân mà Đảng đã đề ra.

PV: Xin cảm ơn bà!

Đức Việt (thực hiện)