Đội tuyển Việt Nam và nỗi sợ đẳng cấp

Từ Malaysia đến trăn trở tầm vĩ mô

Cao Pendant Quang Vinh, cầu thủ Việt kiều nhiều năm chơi bóng ở Pháp, đã khởi đầu sự nghiệp quốc tế trong màu áo ĐT Việt Nam bằng một thất bại. “Những chiến binh sao Vàng” thua 0-4 trước Malaysia, dẫn đến bất lợi trong việc tranh vé dự VCK Asian Cup 2027. Hai tuần sau trận đấu ấy, tranh luận về việc Việt Nam có nên chạy theo làn sóng nhập tịch như Malaysia, Indonesia vẫn hiện diện đầy ắp trên mạng xã hội. Nhưng ở chính góc độ một Việt kiều được nhập tịch để thi đấu cho ĐTQG như Cao Pendant Quang Vinh, câu chuyện kể trên không phải là căn nguyên cốt lõi.

“Tôi nghĩ chúng ta cần bắt đầu từ tâm lý thi đấu của các cầu thủ Việt Nam, trong trận thua 0-4 trước Malaysia. Một số gương mặt có phần sợ hãi trước những ngôi sao Mã kiều chơi bóng tại châu Âu và Nam Mỹ bên phía đối thủ. Tâm lý ấy kéo theo việc ĐT Việt Nam không chơi thứ bóng đá như đã chuẩn bị ở các buổi tập. Trước mắt tôi, một loạt pha bóng dài hướng về phía trước. Tôi đã nghĩ trong đầu: “Ô, tại sao lại như vậy. Cách chơi này không phải là những điều mà chúng tôi đã tập trước đó. Từ lúc ấy, tôi đã nghĩ trận đấu này xem ra là khó cho Việt Nam rồi”, Cao Pendant Quang Vinh chia sẻ thẳng thắn với báo giới.

Anh tiếp tục phân tích: “Cách lựa chọn ấy đương nhiên không phù hợp. Văn Vĩ và Ngọc Quang, hai cầu thủ chơi cao nhất bên phía ĐT Việt Nam đều thất thế về tầm vóc, nếu so với cầu thủ Malaysia. Cũng vì thế, Việt Nam mất quyền kiểm soát thế trận vào tay đối thủ. Chúng tôi mất sức để di chuyển, giành lại bóng. Ở hiệp 1, chúng tôi còn khỏe. Nhưng sau giờ nghỉ, thể lực của ĐT Việt Nam bắt đầu giảm đi. Đó cũng là khởi đầu cho những bàn thua trước Malaysia”.

Đây không phải lần đầu tiên câu chuyện tâm lý của các cầu thủ được nhắc đến sau một thất bại trước đối thủ cùng khu vực. Trước khi HLV Park Hang-seo đến Việt Nam vào cuối năm 2017, “Những chiến binh sao Vàng” thường xuyên thua Thái Lan. Thậm chí, dù muốn chối bỏ hay không, tâm lý sợ thua khi gặp người Thái đã hằn in trong suy nghĩ của nhiều thế hệ cầu thủ. Năm ngoái, ĐT Việt Nam 3 lần thua Indonesia. Không phủ nhận đối thủ gia tăng sức mạnh nhờ làn sóng cầu thủ nhập tịch vốn chơi bóng tại châu Âu nhưng ĐT Việt Nam cũng không sẵn sàng về tinh thần và bản lĩnh thi đấu.

Từ bất ngờ chuyển sang âu lo, rồi từ thấp thỏm kéo theo sợ hãi là diễn biến tâm lý đối với “Những chiến binh sao Vàng”, trong thất bại trước Indonesia ở vòng bảng Asian Cup hay vòng loại thứ 2 World Cup 2026. Lúc bấy giờ, đội trưởng Đỗ Hùng Dũng từng hô hào các cầu thủ bình tĩnh, đừng quá sợ hãi trước Indonesia. Nhưng sau cùng, mọi thứ vẫn là thất bại với ĐT Việt Nam lúc bấy giờ.

Phía sau thất bại của ĐT Việt Nam trước Malaysia là nhiều điều cần phải mổ xẻ.

Xuất ngoại và V.League

Sau những lần gục ngã trước Indonesia và Malaysia vốn lột xác nhờ nguồn cầu thủ con lai, quan điểm của LĐBĐ Việt Nam vẫn là kiên trì phát triển nội lực. Một cầu thủ Việt kiều được nhập tịch như Cao Pendant Quang Vinh cũng đồng tình với quan điểm ấy. Nhưng để người hâm mộ thật sự kiên nhẫn với chiến lược ấy, hiệu quả ở từng giai đoạn cũng cần phải hiện diện.

Một trong số đó chính là cải thiện tâm lý và bản lĩnh thi đấu cho các tuyển thủ Việt Nam. Muốn như vậy, con đường xuất ngoại là một trong những điều kiện tiên quyết. Nếu được thi đấu ở một môi trường giàu sự cạnh tranh, giáp mặt với những cầu thủ nước ngoài có trình độ lẫn tầm vóc, chuyện sợ hãi đối với các tuyển thủ Việt Nam sẽ được giảm thiểu đi đáng kể.

Đoàn Văn Hậu không ngại đối đầu với các ngoại binh trình độ cao tại vòng loại World Cup 2022 cũng bởi anh từng có thời gian sang Hà Lan chơi bóng. Nguyễn Filip bình tĩnh giải quyết các đợt hãm thành của cầu thủ Malaysia trong hiệp 1 cũng đến từ kinh nghiệm thi đấu tại CH Czech hay Europa League. Trong bối cảnh bóng đá Việt Nam vẫn khó khăn trong việc “nhập khẩu” cầu thủ Việt kiều, chuyện “xuất khẩu” nội binh ra thị trường nước ngoài là điều cần phải thực hiện ráo riết. Đặc biệt là với trường hợp các cầu thủ 18-20 tuổi!

Tất nhiên, bóng đá Việt Nam không thể lập tức đưa hàng loạt tài năng trẻ ra nước ngoài chơi bóng. Và mặt trận V.League là điều cấp thiết phải nâng cấp để tạo môi trường đẳng cấp hơn so với hiện tại. Một trong số đó là tuyển mộ ngoại binh chất lượng cao. Nguyễn Van Bakel, ngoại binh nhập tịch Việt Nam nhấn mạnh: “Nếu các cầu thủ Việt Nam thường xuyên được tập luyện, thi đấu với các ngoại binh như Hendrio hay trường hợp nhập tịch Xuân Son, trình độ của dàn nội binh sẽ tăng lên đáng kể. V.League cần những cầu thủ “Tây” có đẳng cấp như thế, nhằm nâng tầm giá trị cũng như chất lượng của giải”.

Song song với đó, cựu HLV Mauro Jeronimo của CLB Phố Hiến cũng từng đưa ra quan điểm: “Cầu thủ Việt Nam chỉ thực sự hưởng lợi và nâng cao trình độ hơn so với hiện tại nếu V.League giảm thiểu thời gian bóng chết. Số phút bóng lăn thực chất trên sân tỷ lệ thuận với thể lực, sức chiến đấu và bản lĩnh chơi bóng từ phía các cầu thủ”. Điều này một lần nữa được nhấn mạnh từ Cao Pendant Quang Vinh.

Anh nói: “V.League là một giải đấu có cường độ cao, mạnh trong thể lực và giàu sự cạnh tranh. Nhưng một số CLB lại câu giờ quá nhiều. Trọng tài lại thường cắt còi dẫn đến trận đấu thiếu tính liền mạch. Điều đó ảnh hưởng không ít tới thể lực, sức bền và cả tâm lý thi đấu của những cầu thủ Việt Nam”.

An Khánh