Đội tuyển Anh và căn bệnh lâu năm

Pha bay người móc bóng của Jude Bellingham. Ảnh: UEFA

Tuyển Anh đã trải qua trận đấu rất vất vả trước đối thủ được đánh giá thấp hơn Slovakia. Nếu không có khoảnh khắc lóe sáng của Jude Bellingham với pha tung người móc bóng ở phút 90+5 thì tuyển Anh đã phải cúi đầu về nước. Bước vào hiệp phụ, Harry Kane đã giúp đội nhà giành lấy tấm vé vào tứ kết một cách nhọc nhằn và may mắn.

Một đội bóng thi đấu tệ thì huấn luyện viên (HLV) phải là người bị chỉ trích đầu tiên và HLV Southgate cũng không ngoại lệ. Dù đã có những thành tích nhất định khi dẫn dắt tuyển Anh từ năm 2016 nhưng chưa bao giờ ông được đánh giá cao, thậm chí nhiều người còn cho rằng chính Southgate đang phá nát thế hệ vàng của tuyển Anh.

Nhận định đó có phần đúng, nhất là khi chứng kiến màn trình diễn nhạt nhòa của tuyển Anh ở Euro 2024. Nắm trong tay nhiều ngôi sao đắt giá như: Harry Kane, Jude Bellingham, Foden, Saka, Declan Rice, Cole Palmer, Eze, Mainoo, Ollie Watkins, Gallagher… nhưng có vẻ như HLV Southgate không biết cách tận dụng triệt để nguồn lực ông sở hữu. Thậm chí, ông cũng không đủ can đảm loại những cá nhân chơi tệ và thay bằng những nhân tố mới, điều ông đã làm rất tốt khi sử dụng Maguire hay Kalvin Phillips trước đây. Dường như uy danh của những ngôi sao được định giá hơn trăm triệu bảng cùng áp lực buộc phải giành danh hiệu đã khiến HLV Southgate ngại thay đổi hàng công ở 4 trận đấu vừa qua, dù họ thi đấu rất tệ.

Không chỉ tệ trong các quyết định lựa chọn nhân sự, về mặt chiến thuật, HLV Southgate cũng bị chỉ trích vì không thể giúp tuyển Anh định hình được lối chơi, các ngôi sao đắt giá không thể phát huy hết tài năng. Từng ấy lý do đủ để quy trách nhiệm cho HLV Southgate, nhưng thực tế lỗi không hoàn toàn ở ông, mà các cầu thủ cũng rất đáng trách.

Theo dõi các trận đấu của “Tam sư”, dễ dàng nhận ra các ngôi sao của họ thường thi đấu rất kém trong các đợt tập trung ở đội tuyển quốc gia. Như trường hợp của Phil Foden, mùa giải 2023-2024, tiền vệ người Anh thi đấu bùng nổ và góp công lớn giúp Man City vô địch Ngoại hạng Anh khi ghi đến 19 bàn và 8 pha kiến tạo thành bàn. Nhưng tại Euro 2024, Foden hoàn toàn mất hút và lạc nhịp với lối chơi của tuyển Anh. Không chỉ Foden, mà cả Jude Bellingham, Harry Kane, Saka… đều chơi rất tệ.

Nguyên nhân khiến họ không có được phong độ như đã thể hiện tại câu lạc bộ (CLB) phần lớn là do khả năng thích nghi kém với môi trường mới. Những Bellingham, Kane, Saka, Foden… ở CLB đều là những nhân tố chủ chốt, được HLV ưu ái xây dựng lối chơi xoay quanh để họ phát huy tối đa tiềm năng. Việc được ưu ái quá nhiều nên khi chuyển sang môi trường mới không có nhiều yếu tố thuận lợi như ở CLB, cộng với khả năng thích nghi kém đã khiến các ngôi sao này không thể phát huy hết khả năng.

Đây cũng chính là căn bệnh tuyển Anh mắc phải từ lâu mà vẫn chưa thể tìm ra phương pháp điều trị hiệu quả. Những Wayne Rooney, Steven Gerrard, Frank Lampard, Michael Owen, Paul Scholes… đều là những siêu sao đắt giá, đạt nhiều thành công ở cấp CLB, nhưng không thể giúp tuyển Anh đạt được danh hiệu nào kể từ World Cup 1966 và đến hiện tại mọi chuyện vẫn không thể thay đổi.

HLV Southgate đáng trách nhưng các cầu thủ cũng phải nhận trách nhiệm, vì chính họ mới là những người tạo ra màn trình diễn nhạt nhòa trên sân cỏ.

Trần Duy