Đối thoại văn hóa qua biểu diễn nghệ thuật

Nghệ sĩ trẻ trong đoàn nghệ thuật Akatsuki trình diễn tại Huế

Chọn Huế làm điểm dừng chân

Một đêm tháng 3, khi các nghệ sĩ của đoàn nghệ thuật Akatsuki đến từ Nhật Bản chuẩn bị biểu diễn thì khán phòng Nhà hát Sông Hương - bên trong Học viện Âm nhạc Huế, đã chật kín chỗ ngồi. Mọi người đến từ khá sớm, háo hức chờ đợi thưởng thức màn trình diễn của đoàn nghệ thuật đến từ Nhật Bản.

Akatsuki quy tụ 4 nghệ sĩ tài năng: Nobutaka Yoshizawa, Nobuhiro Kaneko, Junya Okochi và Yuta Kanazashi. Họ không chỉ nổi tiếng ở đất nước xứ sở mặt trời mọc mà còn mang trong mình sứ mệnh đưa những giai điệu truyền thống của Nhật Bản đến khán giả quốc tế. Và Huế là một trong những điểm dừng trong hành trình đó.

Một trong những thành viên đã giới thiệu về Akatsuki có nghĩa “bình minh” trong tiếng Nhật, đồng thời gợi lên hình ảnh đầy mê hoặc của “trăng đỏ”, sắc đỏ phản chiếu trên bề mặt mặt trăng khi nó ở gần đường chân trời - biểu tượng cho sự khởi đầu mạnh mẽ của một kỷ nguyên giao lưu văn hóa mới.

Sau màn trình diễn chung, các nghệ sĩ lần lượt thay nhau biểu diễn solo trước sự ngỡ ngàng của khán giả, bởi mỗi phần trình diễn đã thể hiện tài năng, đẳng cấp của nghệ sĩ với loại nhạc cụ của họ. Mỗi nghệ sĩ mang đến một phong cách riêng, kết hợp truyền thống với những cải tiến đương thời. Nếu Yoshizawa chủ trương thực hành nhóm với nghệ sĩ từ nhiều chuyên môn, Kaneko đưa âm nhạc koto sang các lĩnh vực nghệ thuật khác; Okochi kết hợp sáo shakuhachi vào nhiều hình thức biểu diễn phong phú, thì Kanazashi mang đến hơi thở sôi động đầy năng lượng cho tiếng trống Wadaiko. Sự kết hợp hài hòa này giúp họ mở rộng ranh giới của âm nhạc truyền thống Nhật Bản, làm cho nó trở nên gần gũi hơn với công chúng hiện đại.

Các nghệ sĩ thay nhau giới thiệu một cách cụ thể và chi tiết về từng loại nhạc cụ mà mình thành thạo. Đó là Koto, được du nhập vào Nhật Bản từ thời kỳ Nara, đã trở thành biểu tượng của nhạc cung đình. Hay như Shakuhachi, từng được các thiền sư sử dụng, dễ dàng dẫn dắt người nghe vào trạng thái suy tưởng bằng những âm thanh sâu lắng. Và Wadaiko, gắn liền với các nghi lễ tôn giáo và lễ hội truyền thống, đại diện cho nhịp đập mạnh mẽ của văn hóa Nhật Bản.

Cứ như thế, chương trình đem lại cho khán giả một bữa tiệc nghệ thuật với rất nhiều phần trình diễn ấn tượng. “Các nghệ sĩ không chỉ tài năng, điêu luyện mà hơn hết tinh thần quảng bá văn hóa, nghệ thuật của họ thật đáng khâm phục. Có xem những chương trình trực tiếp như thế này mới hiểu thêm phần nào tinh hoa văn hóa Nhật Bản. Cả 4 nghệ sĩ đã thổi hồn vào những âm thanh cổ xưa, kết nối quá khứ với hiện tại, thật tuyệt vời!”, chị Thu Thủy (quận Thuận Hóa) trầm trồ khi nói về đêm nhạc.

Cùng lan tỏa giá trị văn hóa

Những người tổ chức đêm nhạc đến từ Quỹ Giao lưu Quốc tế Nhật Bản và Hội Hữu nghị Việt – Nhật TP. Huế đã chia sẻ rằng, hành trình lưu diễn của Akatsuki không chỉ là một buổi hòa nhạc đơn thuần, mà là một cuộc đối thoại văn hóa, nơi những giá trị lịch sử được kết nối và hướng tới một tương lai hợp tác nghệ thuật sâu rộng hơn. Bằng âm nhạc, họ tôn vinh sự hòa hợp, đa dạng và tinh thần gắn kết của con người. Thông qua chương trình nghệ thuật này còn góp phần xây dựng cầu nối giữa Việt Nam và Nhật Bản, dựa trên tinh thần thấu hiểu, trân trọng và hợp tác nghệ thuật.

Theo bà Đỗ Thị Mỹ Châu, Chủ tịch Hội Hữu nghị Việt - Nhật TP. Huế, với sứ mệnh ngoại giao nhân dân, Hội luôn chủ động tìm kiếm, kết nối với các hiệp hội, tổ chức, đoàn thể, cá nhân có uy tín và tầm ảnh hưởng lớn tại Nhật Bản. Trước khi đoàn nghệ sĩ Akatsuki chọn Huế làm điểm đến trong chương trình biểu diễn tại Việt Nam thì Hội đã chủ động kết nối, mời các đoàn nghệ thuật có uy tín đến biểu diễn tại Huế, như: Nhóm Ngũ tấu của Japan Philharmonic Orchestra Quintet biểu diễn tại Nhà hát Duyệt Thị Đường nhân chuỗi sự kiện 50 năm thiết lập quan hệ ngoại giao giữa hai nước Việt Nam và Nhật Bản; các đoàn đến biểu diễn trong các kỳ Festival Huế từ 2006 đến nay.

Việc đoàn nghệ sĩ Akatsuki đến Huế và tham gia các hoạt động biểu diễn, giao lưu đã mang lại những dấu ấn văn hóa rất sâu sắc. Thông qua nhạc cụ truyền thống như sáo Shakuhachi, trống Wadaiko, đàn Koto, khán giả Huế mà đặc biệt là học sinh, sinh viên đã được tiếp cận với không gian nghệ thuật Nhật Bản, nơi giao hòa giữa truyền thống và hơi thở đương đại. Những thanh âm ấy không chỉ giúp khơi gợi đam mê, mà còn nuôi dưỡng sự trân trọng đối với các giá trị di sản - không chỉ của Nhật Bản mà còn của chính quê hương mình.

Ở chiều ngược lại, đoàn nghệ sĩ Akatsuki cũng đã có những trải nghiệm đáng nhớ tại Huế - từ không gian di sản cung đình, ẩm thực, đến sự mến khách của người dân địa phương. Những điều ấy chính là cầu nối để văn hóa Huế lan tỏa sâu rộng hơn trong lòng bạn bè Nhật Bản.

Các hoạt động này thực sự đã góp phần làm sâu sắc thêm quan hệ giao lưu văn hóa giữa hai nước Việt Nam - Nhật Bản, đồng thời quảng bá hình ảnh Huế như một điểm đến văn hóa đặc trưng, tinh tế và đầy bản sắc trong mắt du khách quốc tế.

“Chúng tôi rất mong muốn tiếp tục thúc đẩy các hoạt động giao lưu văn hóa giữa Huế và Nhật Bản thông qua việc kết nối, quảng bá và mời gọi thêm nhiều đoàn nghệ thuật, nghệ sĩ Nhật Bản đến biểu diễn và hợp tác tại Huế. Đây không chỉ là cơ hội để người dân Huế tiếp cận, thưởng thức các loại hình nghệ thuật đặc sắc từ Nhật Bản, mà còn là dịp để các nghệ sĩ hai bên cùng học hỏi, sáng tạo và lan tỏa giá trị văn hóa thông qua nghệ thuật, góp phần nâng cao vị thế và uy tín đối ngoại của địa phương trong quá trình xây dựng và phát triển TP. Huế thành một thành phố bình yên, đáng sống, xanh, hiện đại, thông minh, hạnh phúc”, bà Châu khẳng định.

Nhật Minh