Đổi thay Phiêng Pi
Từ trung tâm xã Pú Nhung, theo con đường bê tông quanh co uốn lượn, chúng tôi về bản Phiêng Pi - bản nhỏ nằm nép dưới chân núi, bao quanh là những nương lúa, nương ngô, đồi cà phê, mắc ca xanh mướt... Phiêng Pi nay đã 'thay da đổi thịt', những ngôi nhà mới, mái ngói đỏ tươi mọc lên san sát; điện đường, trường, trạm khang trang; cuộc sống sung túc, đủ đầy hiện rõ trên từng khuôn mặt vui tươi, phấn khởi của mỗi người dân nơi đây.

Đường về bản Phiêng Pi, xã Pú Nhung đã được bê tông hóa kiên cố.
Đang vào mùa thu hoạch ngô, cà phê nên các hộ dân trong bản đều bận rộn, nhưng vì hẹn trước nên chúng tôi được ông Sùng A Lầu, Trưởng bản Phiêng Pi chờ sẵn ở nhà từ sớm. Tiếp chúng tôi trong ngôi nhà gỗ khang trang theo lối kiến trúc đặc trưng của đồng bào dân tộc Mông, với đầy đủ tiện nghi, ông Sùng A Lầu chia sẻ: “Cuộc sống của người dân Phiêng Pi hôm nay đã, sung túc, khấm khá hơn trước rất nhiều. Có được kết quả đó là nhờ sự quan tâm của Đảng, Nhà nước và cấp ủy, chính quyền các cấp thông qua các chương trình dự án đầu tư về cơ sở hạ tầng; các mô hình sinh kế, chuyển đổi cơ cấu cây trồng vật nuôi... Để đưa các mô hình mới, cách làm hay đến với người dân thì cán bộ, đảng viên trong bản là những người tiên phong, gương mẫu đi đầu”.
Với vai trò người đảng viên dám nghĩ, dám làm, Trưởng bản Sùng A Lầu đã chủ động chuyển đổi một phần diện tích ngô kém năng suất sang trồng các loại cây có giá trị kinh tế cao như: Xoài Đài Loan, cà phê. Hiện nay, ngoài 3ha ngô, gia đình ông Lầu đã có hơn 1ha cà phê, xoài Đài Loan cho thu nhập ổn định.
Được tiếp cận thông tin, có cán bộ, đảng viên gương mẫu đi đầu dẫn dắt, người dân bản Phiêng Pi đã tích cực chuyển đổi cơ cấu cây trồng, vật nuôi, áp dụng khoa học kỹ thuật vào sản xuất, nâng cao chất lượng, năng suất sản phẩm.

Lúa, ngô được mùa, bà con rất phấn khởi.
Phiêng Pi hôm nay không còn độc canh mô hình cây ngô, cây lúa như trước nữa mà đã đa dạng các loại cây trồng mang lại hiệu quả kinh tế như: Cà phê, mắc ca, xoài. Từ năm 2021 đến nay, bản Phiêng Pi đã chuyển đổi hàng trăm hecta đất trồng ngô, lúa bạc màu sang trồng các loại cây ăn quả, cây công nghiệp có giá trị kinh tế cao. Đến nay bản có mô hình trồng xoài với tổng diện tích 3ha, mắc ca 66,6ha, cà phê 115ha và mía 4,5ha. Các mô hình chăn nuôi theo hướng gia trại, nuôi nhốt trâu, bò cũng được triển khai và nhân rộng. Hiện toàn bản có trên 310 con trâu, bò, 420 con lợn, 3.533 con gia cầm các loại.
Để minh chứng cho câu chuyện của mình, Trưởng bản Sùng A Lầu dẫn chúng tôi đến thăm một số gia đình sản xuất kinh doanh giỏi trong bản. Hộ gia đình ông Và Sáy Nếnh thành công với mô hình trồng trọt, chăn nuôi kết hợp kinh doanh, thu mua nông sản. Hiện gia đình ông Nếnh trồng 3ha ngô, gần 2ha cà phê, xoài, kết hợp làm dịch vụ thu mua nông sản ngô, sắn góp phần tăng thu nhập, tạo việc làm cho người dân trong bản; thu nhập ổn định trên 200 triệu đồng/năm. Hộ gia đình ông Sùng A Thu trồng 3ha ngô, gần 2ha cà phê (trong đó, 5.000m2 đã cho thu hoạch) kết hợp chăn nuôi trên 30 con lợn, 2 con bò sinh sản, trên 100 con gà, vịt; tạo thu nhập ổn định trên 150 triệu đồng/năm.

Phụ nữ bản Phiêng Pi, xã Pú Nhung thu hoạch cà phê.
Phiêng Pi hiện có 179 hộ, 876 nhân khẩu, trong đó đồng bào Mông chiếm 98%, còn lại là dân tộc Phù Lá. Năm 2021 bản có tới 44,8% hộ nghèo. Nhờ các chính sách hỗ trợ sinh kế, vốn, giống, tập huấn kỹ thuật từ các chương trình mục tiêu quốc gia, đến nay tỷ lệ hộ nghèo giảm còn 24,1%; diện mạo nông thôn vùng cao ngày càng khang trang, khởi sắc. Đến nay, bản đã đạt 16/19 tiêu chí xây dựng nông thôn mới, nhiều mô hình sản xuất nông nghiệp hàng hóa được triển khai đồng bộ.
Kinh tế từng bước phát triển, người dân trong bản đã quan tâm tới sức khỏe, việc học tập của con em mình, 100% trẻ em trong độ tuổi được đến trường. Bản có nhà văn hóa phục vụ sinh hoạt cộng đồng, vui chơi thể thao.
Kinh tế dần khấm khá, cuộc sống ngày càng nâng cao, người dân có điều kiện chăm lo đời sống tinh thần phong phú hơn trước. Bản Phiêng Pi đã thành lập đội văn nghệ quần chúng gồm 20 thành viên và có sự tham gia nhiệt tình của người dân vào các hoạt động văn hóa, văn nghệ. Nhờ đó nét truyền thống của đồng bào dân tộc được bảo tồn, phát huy giá trị bản sắc văn hóa, gắn với xây dựng nông thôn mới. Bản đã xây dựng quy ước, hương ước thực hiện tốt việc cưới hỏi, việc tang theo nếp sống văn minh, xây dựng bản văn hóa, gia đình văn hóa. Phiêng Pi đã được công nhận bản văn hóa, 163 hộ gia đình được công nhận gia đình văn hóa.
Những kết quả, đổi thay trong phát triển kinh tế, xã hội của Phiêng Pi đã được cấp ủy, chính quyền các cấp ghi nhận đánh giá cao. Vừa qua, bản Phiêng Pi đã vinh dự được Thủ tướng Chính phủ tặng Bằng khen có thành tích xuất sắc trong thực hiện Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi giai đoạn 2021 - 2025. Đây là phần thưởng cho sự nỗ lực và cũng là động lực để người dân Phiêng Pi tiếp tục phấn đấu vươn lên hơn nữa.
Chúng tôi rời Phiêng Pi khi áng chiều dần buông xuống. Những mái nhà mới xen giữa vườn cà phê xanh mướt, tiếng trẻ cười giòn tan càng khiến chúng tôi thấy được sự đổi thay rõ rệt về cuộc sống vật chất, tinh thần của đồng bào dân tộc nơi đây.