Đổi mới sáng tạo - con đường tất yếu đưa đất nước phát triển

Người lao động là trung tâm của đổi mới sáng tạo

Ngay từ phần mở đầu Diễn đàn, câu chuyện của chị Nguyễn Thị Ngọc Ly, 27 tuổi, công nhân Công ty Canon Việt Nam đã khiến cả hội trường xúc động; không có nền tảng chuyên sâu về công nghệ, chị vẫn kiên trì tìm tòi để phát triển phần mềm giám sát sản phẩm bằng trí tuệ nhân tạo. Hệ thống AI camera giúp phát hiện sản phẩm lỗi chính xác hơn, thay thế kiểm tra thủ công, tiết kiệm cho doanh nghiệp khoảng 1,8 tỷ đồng trong giai đoạn 2024 - 2025 và cắt giảm 12 lao động kiểm tra thủ công. “Tôi chỉ mong công việc của mình đỡ vất vả hơn, sản phẩm làm ra tốt hơn, có ích cho công ty và đồng nghiệp”, chị Ly chia sẻ giản dị, nhưng đó chính là minh chứng hùng hồn cho sức mạnh sáng tạo đến từ những con người bình dị nhất.

Câu chuyện ấy cũng là thông điệp Ủy viên Trung ương Đảng, Phó Chủ tịch Ủy ban Trung ương MTTQ Việt Nam, Chủ tịch Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam Nguyễn Đình Khang : diễn đàn không chỉ là nơi tổng kết thành tích mà là không gian để người lao động, nhà khoa học, nhà quản lý cùng chia sẻ ý tưởng, giải pháp, từ đó kiến tạo chính sách, thay đổi cách làm; ông Khang dẫn chứng, trong những năm qua, phong trào “Lao động giỏi - Lao động sáng tạo”, “75.000 sáng kiến vượt khó, phát triển” do tổ chức Công đoàn phát động đã thực sự trở thành động lực mạnh mẽ, khơi dậy tinh thần đổi mới, khát vọng cống hiến thường xuyên, liên tục, bền bỉ trong đội ngũ công nhân, người lao động, góp phần nâng cao năng suất, chất lượng và hiệu quả lao động trên khắp các ngành, nghề.

Ủy viên Bộ Chính trị, Thường trực Ban Bí thư Trần Cẩm Tú và Ủy viên Bộ Chính trị, Bí thư Trung ương Đảng, Chủ tịch Ủy ban Trung ương MTTQ Việt Nam Đỗ Văn Chiến cùng lãnh đạo Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam thăm quan các sản phẩm trưng bày tại Triển lãm “Hành trình sáng tạo - Khát vọng vươn mình”. Ảnh: Trần Tâm

Ở triển lãm “Hành trình sáng tạo - Khát vọng vươn mình” diễn ra song song trong khuôn khổ Ngày hội với 80 gian trưng bày sản phẩm, mô hình, sáng kiến tiêu biểu trên toàn quốc trong nhiều lĩnh vực trọng yếu, từ chuyển đổi số, bảo vệ môi trường đến logistics, y tế… Hơn 100 sáng kiến tiêu biểu được giới thiệu, 42 cá nhân xuất sắc được trao tặng Bằng Lao động sáng tạo, 10 tác giả tiêu biểu được đề nghị tặng Bằng khen của Ủy ban Trung ương MTTQ Việt Nam. Những con số ấy không chỉ minh chứng cho quy mô phong trào mà còn cho thấy tính lan tỏa mạnh mẽ của tinh thần đổi mới sáng tạo trong giai cấp công nhân.

Lan tỏa tinh thần đổi mới sáng tạo

Nếu tiếng nói từ công nhân mang lại sự chân thực và sức thuyết phục từ thực tiễn, thì những phát biểu của lãnh đạo Đảng, Nhà nước tại Diễn đàn đã bổ sung chiều sâu chiến lược, khẳng định vị trí trung tâm của sáng tạo trong tiến trình phát triển đất nước. Nhắc lại truyền thống 96 năm xây dựng, phát triển của giai cấp công nhân và tổ chức Công đoàn, Ủy viên Bộ Chính trị, Thường trực Ban Bí thư, Phó Trưởng Ban Chỉ đạo Trung ương về phát triển khoa học - công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số Trần Cẩm Tú khẳng định, đây là lực lượng luôn kiên cường trong chiến đấu, sáng tạo trong lao động, gắn bó chặt chẽ với sự nghiệp cách mạng của dân tộc. Đến nay, cả nước có khoảng 4.000 doanh nghiệp khởi nghiệp sáng tạo, hơn 200 quỹ đầu tư, 84 vườn ươm, 35 tổ chức thúc đẩy kinh doanh, 20 trung tâm khởi nghiệp sáng tạo. Chỉ số đổi mới sáng tạo toàn cầu liên tục tăng trưởng từ vị trí 76 (năm 2013) lên vị trí 44 (năm 2024).

Tuy nhiên, năng suất lao động của Việt Nam vẫn còn thấp so với nhiều quốc gia trong khu vực, cơ cấu lao động vẫn nặng về phổ thông, kỹ năng chuyên sâu còn hạn chế. Trong bối cảnh chuyển đổi số và tự động hóa diễn ra nhanh chóng, đây chính là rào cản lớn cho sự bứt phá. “Đổi mới sáng tạo không còn là sự lựa chọn, mà là con đường tất yếu để đưa đất nước phát triển nhanh, bền vững và có bản sắc”, Thường trực Ban Bí thư nhấn mạnh. Câu nói ấy vang vọng như một lời hiệu triệu, đồng thời cũng là định hướng chiến lược cho toàn bộ phong trào lao động sáng tạo trong giai đoạn tới.

Chia sẻ tại Diễn đàn, Ủy viên Bộ Chính trị, Bí thư Trung ương Đảng, Chủ tịch Ủy ban Trung ương MTTQ Việt Nam Đỗ Văn Chiến cũng nhấn mạnh, để thúc đẩy sáng tạo thực sự, cần đổi mới chính sách, đặc biệt là chính sách tài chính và thuế để doanh nghiệp có thể đầu tư cho sáng kiến của người lao động như một khoản chi phí hợp lý. Đồng thời, phát huy vai trò của quỹ khoa học - công nghệ trong doanh nghiệp, xây dựng cơ chế phối hợp giữa doanh nghiệp - công đoàn - nhà khoa học - trường nghề - nhà nước, từ đó hình thành một hệ sinh thái đổi mới sáng tạo thực chất, liên kết chặt chẽ, có tính khả thi cao. Chỉ có như vậy, sáng kiến của người lao động mới được khuyến khích, nuôi dưỡng và phát huy lâu dài.

Từ những chia sẻ của người lao động đến phát biểu chỉ đạo của lãnh đạo Đảng, Nhà nước có thể thấy rõ quyết tâm của đoàn viên công đoàn, người lao động và tổ chức Công đoàn luôn nỗ lực đồng hành cùng cả nước, phấn đấu đạt mục tiêu tăng trưởng kinh tế - xã hội trên 8% của năm 2025, tạo đà cho tăng trưởng hai con số giai đoạn 2026 - 2030. Chủ tịch Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam Nguyễn Đình Khang một lần nữa khẳng định: “Trong thời đại kinh tế tri thức và chuyển đổi số, sáng tạo là chìa khóa để Việt Nam vươn lên. Công đoàn sẽ tiếp tục là chỗ dựa tin cậy, cầu nối đưa tiếng nói và sáng kiến của người lao động đến với các cấp, các ngành, để ý tưởng không bị bỏ quên, mà được hiện thực hóa thành giá trị”.

Trần Tâm