Đổi mới hoạt động các thiết chế thiếu nhi theo xu thế 'số'

Ngày 21/12, tại Đà Nẵng, Hội đồng Đội Trung ương tổ chức Hội nghị các Cung, Nhà Thiếu nhi, Trung tâm Hoạt động thanh thiếu nhi toàn quốc, tập huấn nghiệp vụ cho đội ngũ cán bộ phụ trách thiếu nhi.

Trong năm qua, hoạt động của hệ thống Nhà thiếu nhi thu hút hơn 7,8 triệu lượt thiếu nhi. Ảnh: Giang Thanh

Trong năm qua, với bối cảnh sáp nhập các địa phương, hoạt động của hệ thống Nhà thiếu nhi các cấp có nhiều nỗ lực thích ứng, duy trì ổn định, từng bước đổi mới phương thức, thu hút hơn 7,8 triệu lượt thiếu nhi tham gia các hoạt động.

Hệ thống Nhà Thiếu nhi đã tổ chức 265 lớp bồi dưỡng cho phụ trách Đội và 276 lớp cho cán bộ Chỉ huy Đội, góp phần chuẩn hóa và nâng cao chất lượng nguồn nhân lực làm công tác Đội.

Những mô hình như Câu lạc bộ Phóng viên nhỏ, Quyền trẻ em, Phát thanh măng non… tiếp tục tạo diễn đàn để thiếu nhi thể hiện tiếng nói, chia sẻ ý kiến và tham gia xây dựng hoạt động Đội.

Các mô hình trải nghiệm sáng tạo, giáo dục kỹ năng được tổ chức bài bản và ngày càng đa dạng: Trại hè kỹ năng, Trại hè trải nghiệm thiên nhiên, Học kỳ quân đội, Sân chơi khoa học, mô hình STEM/STEAM… Năm 2025, toàn hệ thống đã tổ chức hơn 300 trại hè sáng tạo và 936 lớp huấn luyện kỹ năng, thu hút 98.164 thiếu nhi tham gia.

Bí thư Trung ương Đoàn Nguyễn Phạm Duy Trang đề nghị đổi mới hoạt động của các thiết chế thiếu nhi theo xu thế số.

Đánh giá cao những kết quả của hệ thống các Cung, Nhà Thiếu nhi, Trung tâm hoạt động thanh thiếu nhi thời gian qua, chị Nguyễn Phạm Duy Trang - Bí thư Trung ương Đoàn, Chủ tịch Hội đồng Đội Trung ương, cho hay, trong bối cảnh nhiều đơn vị sáp nhập, thu hẹp không gian hoạt động, giảm nguồn lực và đội ngũ chuyên trách, những kết quả đó thể hiện rõ tinh thần thích ứng, đổi mới, chủ động sáng tạo của hệ thống.

Bí thư Trung ương Đoàn cũng nhìn nhận còn nhiều điểm nghẽn cần được tháo gỡ trong hoạt động như sự suy giảm tính độc lập và chuyên biệt của thiết chế thiếu nhi; thu hẹp không gian hoạt động, giảm mạnh nguồn lực; thiếu hụt đội ngũ cán bộ chuyên trách; áp lực cạnh tranh của môi trường số và các loại hình giải trí thương mại; liên kết hệ thống bị đứt gãy sau sắp xếp bộ máy.

“Những hạn chế ấy không làm chúng ta chùn bước, mà nhắc nhở chúng ta phải quyết liệt hơn, đổi mới mạnh mẽ hơn. Bởi mỗi khoảng trống hay điểm yếu hôm nay đều có thể trở thành rào cản đối với hành trình gieo ước mơ và bảo vệ thế hệ măng non”, chị Trang nói.

Bí thư Trung ương Đoàn đã gợi mở một số nhóm nhiệm vụ trọng tâm để cùng nghiên cứu, cụ thể hóa trong giai đoạn tới. Thứ nhất đó là tiếp tục khẳng định và bảo vệ mô hình Nhà thiếu nhi như một thiết chế giáo dục, văn hóa chiến lược.

Ra mắt Câu lạc bộ nghiệp vụ các Cung, Nhà Thiếu nhi, Trung tâm Hoạt động thanh thiếu nhi.

Thứ hai là chủ động đổi mới nội dung hoạt động theo xu thế số và nhu cầu trẻ em hiện đại; cần phát triển các mô hình “Nhà Thiếu nhi số”, sân chơi thông minh, sản phẩm AI - STEM – STEAM… Bên cạnh đó, cần tăng cường giáo dục kỹ năng số, an toàn không gian mạng và kỹ năng tự bảo vệ, giúp thiếu nhi tự tin và an toàn hơn trong môi trường số ngày càng phức tạp.

Thứ ba, cần củng cố đội ngũ, tái thiết lực lượng cán bộ chuyên trách thiếu nhi. “Việc trẻ hóa đội ngũ phải đi đôi với tăng cường năng lực công nghệ, năng lực sáng tạo và tinh thần đổi mới. Quan trọng hơn, chúng ta cần khôi phục và giữ vững bản sắc nghề nghiệp, niềm tự hào và trách nhiệm của những người làm công tác thiếu nhi - những người trực tiếp gieo mầm ước mơ cho thế hệ tương lai”, chị Trang nói.

Thứ tư đó là đồng hành với thiếu nhi vùng khó khăn và 248 xã biên giới. Trong đó, Bí thư Trung ương Đoàn nhấn mạnh ưu tiên triển khai các mô hình lưu động, linh hoạt, phối hợp chặt chẽ giữa Nhà Thiếu nhi và nhà trường; bảo đảm bất cứ nơi đâu có trẻ em, ở đó có hoạt động của Đội và Nhà Thiếu nhi.

Bí thư Nguyễn Phạm Duy Trang trao bằng khen cho các tập thể, cá nhân tiêu biểu trong công tác Đội và phong trào thiếu nhi.

Cuối cùng là tăng cường liên kết hệ thống, chuẩn hóa mô hình phối hợp từ Trung ương đến cơ sở, để các thiết chế cho thiếu nhi trở thành trung tâm kết nối không chỉ của thiếu nhi, mà còn là nơi hội tụ của gia đình, nhà trường và xã hội trong hành trình chăm lo, giáo dục và phát triển toàn diện cho trẻ em.

Dịp này, Hội đồng Đội Trung ương tổ chức khen thưởng các tập thể, cá nhân tiêu biểu, biểu dương các nhạc sĩ, nghệ sĩ, đạo diễn có nhiều đóng góp, gắn bó và đồng hành cùng công tác Đội và phong trào thiếu nhi.

Đồng thời, Ban Chủ nhiệm Câu lạc bộ nghiệp vụ các Cung, Nhà Thiếu nhi, Trung tâm Hoạt động thanh thiếu nhi cũng chính thức ra mắt.

Giang Thanh