Đổi mới diện mạo du lịch Nghệ An bằng công nghệ hiện đại và kết nối di sản

Vùng đất di sản, "kho báu" lịch sử và văn hóa

Năm 2025, Nghệ An kỷ niệm hai dấu mốc lịch sử đặc biệt 995 năm danh xưng Nghệ An (1030 – 2025) và 95 năm phong trào Xô viết Nghệ Tĩnh (1930 – 2025) và đón nhận Bằng xếp hạng Di tích quốc gia đặc biệt “Những địa điểm ghi dấu Phong trào Xô viết Nghệ Tĩnh (1930 – 1931) tại Nghệ An”.

Hai cột mốc lịch sử cùng hội tụ trong một năm không chỉ khơi dậy niềm tự hào, mà còn mở ra cơ hội để Nghệ An khẳng định khát vọng mới: biến di sản thành nguồn lực phát triển, đưa du lịch trở thành cầu nối giữa truyền thống và hiện đại.

Đền thờ Hoàng đế Quang Trung trên núi Quyết - Phượng hoàng Trung Đô (Nghệ An)

Từ mùa xuân năm Canh Dần 1030, dưới triều vua Lý Thái Tông, danh xưng Nghệ An chính thức xuất hiện.

Trải qua gần một thiên niên kỷ, vùng đất này không chỉ là địa bàn chiến lược về chính trị, quân sự mà còn là cái nôi văn hóa đặc sắc của dân tộc. Dọc dài lịch sử, Nghệ An lưu giữ trong mình hàng trăm di sản vật thể và phi vật thể quý báu.

Nổi bật trong đó là Thành cổ Vinh, chứng nhân của bao cuộc binh lửa; Đền Quang Trung uy nghiêm, nơi tôn vinh người anh hùng áo vải cờ đào; Khu di tích quốc gia đặc biệt Kim Liên, quê hương Chủ tịch Hồ Chí Minh, cùng hệ thống đình, đền, chùa cổ rải khắp các làng quê.

Mỗi công trình, mỗi di tích đều ẩn chứa lớp trầm tích văn hóa – lịch sử, gắn liền với ký ức và niềm tự hào của người dân xứ Nghệ.

Du khách đến với Khu di tích Kim Liên

Không chỉ di sản vật thể, Nghệ An còn sở hữu kho tàng phi vật thể phong phú. Dân ca Ví – Giặm Nghệ Tĩnh, được UNESCO công nhận là Di sản văn hóa phi vật thể đại diện của nhân loại, đã trở thành biểu tượng đặc trưng, vừa mộc mạc vừa sâu lắng.

Những lễ hội truyền thống như Lễ hội Làng Sen, Đền Cuông, Đền Vua Mai, lễ hội Cửa Lò... hằng năm thu hút hàng vạn du khách, không chỉ để tham quan mà còn để hòa mình trong đời sống tín ngưỡng, tinh thần của người dân địa phương.

Nếu 995 năm danh xưng Nghệ An khẳng định bề dày lịch sử thì 95 năm phong trào Xô viết Nghệ Tĩnh lại nhấn mạnh tinh thần cách mạng bất khuất của nhân dân.

Lễ hội Làng Sen 2025, điểm nhấn văn hóa thu hút khách du lịch

Trong cao trào 1930 – 1931 mà đỉnh cao Xô viết Nghệ -Tĩnh, từ những làng quê nghèo Hưng Nguyên, Nam Đàn, Can Lộc, hàng vạn người đã vùng lên giành chính quyền. Hàng ngàn chiến sĩ đã hy sinh, nhưng ngọn lửa cách mạng ấy đã soi đường cho hành trình đấu tranh giành độc lập của cả dân tộc.

Ngày nay, các địa điểm gắn liền với phong trào như Đền Xuân Hòa, nơi treo lá cờ đỏ búa liềm đầu tiên, Bảo tàng Xô viết Nghệ Tĩnh, nơi lưu giữ hàng nghìn hiện vật, hình ảnh, hay những khu tưởng niệm ở Hưng Nguyên, Nam Đàn, Can Lộc… đều trở thành “bảo tàng sống” của lịch sử.

Du lịch cộng đồng miền Tây xứ Nghệ thu hút du khách

Đây là những điểm đến không thể thiếu trong hành trình về nguồn, nơi du khách không chỉ tham quan mà còn được sống lại với ký ức bi tráng của dân tộc.

Rừng săng lẻ là điểm đến, du lịch, trải nghiệm hệ sinh thái rừng giàu, đẹp... một biểu tượng đẹp trong mỗi người dân và du khách thập phương khi đến Nghệ An.

Ông Nguyễn Văn Nam, một du khách từ Hà Nội, chia sẻ sau chuyến tham quan Bảo tàng Nghệ An - Xô viết Nghệ Tĩnh: “Nghe thuyết minh viên kể chuyện, tôi như thấy cha ông hiện về trong từng trang sử. Đó là trải nghiệm quý giá, nhất là đối với thế hệ trẻ như con cháu tôi".

Show “Lửa Xô viết”, lịch sử sống động bằng công nghệ hiện đại

Vào tối 12.9.2025, tại khuôn viên Bảo tàng Nghệ An - Xô viết Nghệ Tĩnh, show nghệ thuật “Lửa Xô viết” đã chính thức ra mắt, trở thành điểm nhấn ấn tượng trong chuỗi hoạt động kỷ niệm.

Với sự kết hợp của công nghệ 3D mapping hiện đại, âm thanh – ánh sáng đỉnh cao và nghệ thuật biểu diễn, chương trình đã tái hiện sinh động không khí đấu tranh cách mạng của những năm 1930.

Show trải nghiệm đêm “Lửa Xô viết”

Những khung cảnh nông thôn xứ Nghệ, những đoàn người biểu tình, những ngọn cờ đỏ tung bay giữa khói lửa… hiện lên chân thực, cuốn hút hàng nghìn khán giả.

Nhiều bạn trẻ sau khi xem chương trình đã bày tỏ sự xúc động. Em Nguyễn Thu Hằng, sinh viên Trường Đại học Vinh nói: “Lần đầu tiên em thấy lịch sử hiện ra sống động đến thế. Không còn là những dòng chữ khô khan trong sách, mà là hình ảnh, âm thanh chạm đến trái tim.”

Sự kiện này là hướng đi mới của du lịch Nghệ An: kết hợp giữa giá trị truyền thống và công nghệ hiện đại, di sản văn hóa trở thành sản phẩm du lịch hấp dẫn. Đây cũng là bước thử nghiệm quan trọng để tỉnh hình thành những sản phẩm văn hóa – du lịch mang tính thương hiệu, khác biệt với các địa phương khác.

Những năm gần đây, du lịch Nghệ An đã có sự chuyển mình mạnh mẽ. Bên cạnh thế mạnh biển Cửa Lò, các điểm đến sinh thái và cộng đồng ở miền Tây như Vườn Quốc gia Pù Mát, Cổng trời Mường Lống...đang dần trở thành “thiên đường xanh” cho du khách yêu thiên nhiên và trải nghiệm bản sắc.

Show trải nghiệm đêm “Lửa Xô viết” trở thành điểm nhấn ấn tượng khi du khách đến Nghệ An

Các tour du lịch được kết nối đa dạng từ về thăm làng Sen – quê Bác, trưa thưởng thức ẩm thực dân dã xứ Nghệ, chiều tắm biển Cửa Lò, tối đắm mình trong Ví – Giặm hoặc thưởng thức những show nghệ thuật công nghệ cao.

Số liệu thống kê cho thấy, năm 2024, Nghệ An đón hơn 9,45 triệu lượt khách du lịch, doanh thu đạt hơn 28.500 tỷ đồng.

6 tháng đầu năm 2025, ngành Du lịch Nghệ An ghi nhận bước tăng trưởng vượt bậc khi đón khoảng 6,2 triệu lượt khách, trong đó lượng khách lưu trú đạt khoảng 3,82 triệu lượt, tương đương 52% kế hoạch năm.

Một phân cảnh trong show trải nghiệm đêm “Lửa Xô viết”

Doanh thu từ du lịch ước đạt 7.307 tỉ đồng, tăng 113% so với cùng kỳ năm 2024 và đạt gần 62% mục tiêu đề ra cho cả năm.

Theo bà Trần Thị Mỹ Hạnh, Giám đốc Sở VHTTDL Nghệ An, việc ứng dụng công nghệ số là chìa khóa: “Chúng tôi muốn biến di sản thành trải nghiệm sống động. Lịch sử, văn hóa phải được kể bằng ngôn ngữ của thời đại mới, để du khách đi một lần sẽ nhớ mãi.”

Chiến lược phát triển du lịch Nghệ An đến năm 2030 đặt mục tiêu đưa tỉnh trở thành trung tâm du lịch của Bắc Trung Bộ, với hệ thống hạ tầng đồng bộ, sản phẩm đa dạng, dịch vụ chuyên nghiệp và thương hiệu điểm đến rõ ràng.

Đặc biệt, việc khai thác di sản gắn với kỷ niệm 995 năm danh xưng Nghệ An và 95 năm Xô viết Nghệ Tĩnh được xác định là bước đột phá, vừa khơi dậy niềm tự hào dân tộc, vừa tạo lực hút mạnh mẽ đối với du khách trong và ngoài nước.

PHẠM NGÂN