Doanh nghiệp trẻ kiến nghị gì qua các vòng đối thoại chính sách

VPSF 2025 do Hội Doanh nhân trẻ thực hiện với chủ đề “Khai phóng tiềm năng - Kiến tạo tương lai Việt”. Kết thúc Vòng đối thoại địa phương, đã có khoảng 3.600 lượt đại biểu tham gia, ghi nhận hơn 300 ý kiến phát biểu trực tiếp tại hội trường và khoảng 3.000 ý kiến được gửi về cho Ban tổ chức.

Mặt bằng vẫn là điểm nghẽn phổ biến

Đây là mối quan ngại chung của các doanh nghiệp đang hoạt động ở các vùng, miền, đặc biệt là các doanh nghiệp quy mô nhỏ và vừa.

Theo tổng hợp từ Hội doanh nhân trẻ Việt Nam, doanh nghiệp ở các địa phương đều phản ánh tình trạng thiếu quỹ đất sạch, quy hoạch chưa phù hợp với nhu cầu của doanh nghiệp nhỏ.

Cụ thể, các doanh nghiệp mong muốn tiếp cận được diện tích mặt bằng khoảng 1.000-2.000 m2 với chi phí hợp lý trong các khu công nghiệp. Tuy nhiên, diện tích nhỏ nhất trong các khu, theo quy hoạch là khoảng 5.000 m2.

Cùng với đó, thủ tục cấp phép đầu tư, giải phóng mặt bằng còn kéo dài và chi phí đền bù cao.

Với các doanh nghiệp khu vực miền núi, nhiều ý kiến gửi về kiến nghị chính sách miễn/giảm tiền thuê đất trong những năm đầu.

Đề xuất cơ chế chấp nhận tài sản bảo đảm phi truyền thống

Bên cạnh khó khăn về mặt bằng, tiếp cận vốn là vấn đề các doanh nghiệp đề cập nhiều, đặc iệt là các doanh nghiệp quy mô nhỏ và vừa. Các doanh nghiệp tiếp tục đề nghị các giải pháp hỗ trợ doanh nghiệp thuận lợi hơn trong tiếp cận vốn vay ngân hàng, cải tiến các phương pháp đánh giá tài sản bảo đảm. Đặc biệt, nhiều doanh nghiệp đề xuất cơ chế chấp nhận tài sản bảo đảm phi truyền thống.

Cụ thể, Hội Doanh nhân trẻ cho biết đang có nhiều ý kiến đề nghị hoàn thiện chính sách tín dụng theo hướng ban hành hướng dẫn cụ thể cho các tổ chức tín dụng trong việc nhận tài sản bảo đảm là các tài sản phi truyền thống (dòng tiền, hàng tồn kho, quyền đòi nợ) để tháo gỡ khó khăn về vốn cho doanh nghiệp nhỏ.

Cùng với đó, các doanh nghiệp chờ đợi tiếp tục có các gói miễn hoặc giảm thuế thu nhập doanh nghiệp, lệ phí môn bài trong những năm đầu cho doanh nghiệp mới thành lập, doanh nghiệp đổi mới sáng tạo và doanh nghiệp tại vùng khó khăn...

Liên quan đến nội dung này, doanh nghiệp tại các vùng khó khăn (miền núi, biên giới) tha thiết kiến nghị cần có các chính sách “biệt đãi”, đặc thù về thuế, tín dụng, hạ tầng, thay vì áp dụng rập khuôn chính sách chung.

Doanh nghiệp cũng kiến nghị áp dụng nguyên tắc quản lý rủi ro trong thanh tra, kiểm tra thuế, tránh chồng chéo và gây phiền hà cho các doanh nghiệp tuân thủ tốt; Xây dựng và vận hành hiệu quả các quỹ hỗ trợ đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số, quỹ bảo lãnh tín dụng cho doanh nghiệp nhỏ và vừa.

. Đại đa số các ý kiến, tham luận và kiến nghị tại các phiên đối thoại của VPSF 2025 đều thể hiện sự hưởng ứng mạnh mẽ và có mức độ tương thích cao với “Bộ tứ nghị quyết trụ cột” do Bộ Chính trị ban hành và các văn bản pháp luật liên quan

Kỳ vọng chính quyền chuyển mạnh từ tư duy “quản lý” sang “phục vụ”

Liên quan đến xây dựng và thi hành pháp luật, nhiều doanh nghiệp, đặc biệt trong lĩnh vực bất động sản và đầu tư, phản ánh tình trạng các quy định pháp luật (Luật Đất đai, Luật Đầu tư, Luật Xây dựng) còn chồng chéo, thiếu thống nhất, gây bế tắc cho các dự án.

Thủ tục chấp thuận chủ trương đầu tư, giải thể doanh nghiệp, phòng cháy chữa cháy, và các quy định chuyên ngành (kinh doanh hóa chất) còn rườm rà, gây tốn kém chi phí và thời gian.

Doanh nghiệp lo ngại về cơ chế “hậu kiểm” nếu không có tiêu chí minh bạch và quy trình rõ ràng. Đồng thời, mong muốn được tham gia sâu hơn vào quá trình góp ý, phản biện chính sách ngay từ khâu dự thảo.

Thúc đẩy khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số

Các doanh nghiệp đều thẳng thắn nhìn nhận, phần lớn doanh nghiệp nhỏ và siêu nhỏ còn gặp khó khăn trong chuyển đổi số do hạn chế về nhận thức, thiếu vốn đầu tư, thiếu nhân lực công nghệ và hạ tầng số chưa đồng bộ.

Trong khi đó, các địa phương, đặc biệt là vùng nông thôn và miền núi, thiếu vắng các trung tâm hỗ trợ đổi mới sáng tạo, vườn ươm doanh nghiệp, không gian làm việc chung và các quỹ đầu tư mạo hiểm.

Vì vậy, các doanh nghiệp mong muốn có chính sách hỗ trợ cụ thể để ứng dụng công nghệ cao, AI vào các ngành thế mạnh như nông nghiệp (truy xuất nguồn gốc xuất xứ, logistics, du lịch, sản xuất…).

Trong đó, liên quan đến tình trạng thiếu hụt nhân lực chất lượng cao, đặc biệt là lao động có kỹ năng số, quản trị hiện đại và tay nghề kỹ thuật, các doanh nghiệp cho biết đây là vấn đề chung của các địa phương, làm hạn chế năng lực đổi mới và cạnh tranh của doanh nghiệp.

Ví vậy, đang có kiến nghị có tính đột phá, để nghị cho phép thí điểm “Sandbox chính sách vùng”. Nghĩa là, cho phép các địa phương thử nghiệm các cơ chế, chính sách mới một cách có kiểm soát trong các lĩnh vực như logistics, OCOP xuất khẩu, đổi mới sáng tạo, tài chính… trước khi nhân rộng.

Cùng với đó, các doanh nghiệp đề nghị xây dựng các Trung tâm Đổi mới sáng tạo cấp vùng nhằm tạo hạt nhân lan tỏa công nghệ, kết nối chuyên gia và hỗ trợ doanh nghiệp; Triển khai các chương trình hỗ trợ chuyển đổi số toàn diện, tập trung vào đào tạo, tư vấn và hỗ trợ tài chính cho doanh nghiệp nhỏ, siêu nhỏ và hợp tác xã.

Cụ thể hơn, đề nghị sửa đổi Nghị định 10/2024/NĐ-CP của Chính phủ, loại bỏ quy định chỉ sử dụng vốn ngân sách nhà nước cho đầu tư vào khu nông nghiệp công nghệ cao. Thay vào đó, cần đưa các chính sách thu hút vốn đầu tư nông nghiệp, nông thôn từ nguồn vốn xã hội hóa.

Lãnh đạo một số bộ, ngành, địa phương đã tham dự trực tiếp các phiên đối thoại, giải đáp nhiều ý kiến, kiến nghị của cộng đồng doanh nghiệp, làm rõ các vấn đề liên quan đến thủ tục, cơ chế và định hướng phát triển.

Hình thành chuỗi giá trị toàn cầu

Mặc dù đã có những cải thiện đáng kể về cơ sở hạ tầng, nhưng các doanh nghiệp vẫn cho rằng, chi phí logistics tại Việt Nam vẫn ở mức cao (16-17% GDP), cao hơn mức trung bình thế giới, làm giảm sức cạnh tranh của hàng hóa. Hạ tầng giao thông kết nối liên vùng, kết nối cảng biển - cửa khẩu còn yếu.

Doanh nghiệp, đặc biệt là các đơn vị sản xuất sản phẩm OCOP, gặp khó trong việc xây dựng thương hiệu và tiếp cận thị trường quốc tế. Cần có một sàn OCOP quốc gia và các chương trình xúc tiến thương mại số hiệu quả.

Vẫn tồn tại các rào cản thương mại, như việc phía Trung Quốc chưa công nhận kết quả kiểm nghiệm nông sản của Việt Nam, gây rủi ro và thiệt hại cho doanh nghiệp.

Trong nước, vẫn còn tình trạng các tập đoàn lớn, doanh nghiệp nhà nước “lấn sân” sang các lĩnh vực thương mại nhỏ, làm mất không gian phát triển của start-up và doanh nghiệp nhỏ.

Các doanh nghiệp đề xuất ưu tiên nguồn lực đầu tư công cho các dự án hạ tầng giao thông, logistics kết nối liên vùng và quốc tế. Xây dựng mô hình Ban điều phối vùng có thực quyền, ngân sách và cơ chế hoạt động hiệu quả để thống nhất quy hoạch và hành động liên tỉnh.

Tính đến hết ngày 28/8/2025, Vòng đối thoại địa phương của VPSF 2025 đã kết thúc với 9 phiên đối thoại địa phương và 3 phiên chuyên đề, thu hút sự tham gia của hàng nghìn lãnh đạo, chuyên gia và cộng đồng doanh nhân từ các địa phương, vùng miền trên toàn quốc.
Cụm Tây Nam Bộ: Tổ chức tại tỉnh An Giang ngày 9/7/2025
Cụm Miền núi Đông Bắc Bộ: Tổ chức tại tỉnh Lạng Sơn ngày 13/7/2025
Cụm Bắc Trung Bộ: Tổ chức tại tỉnh Thanh Hóa ngày 1/8/2025.
Cụm Tây Bắc Bộ: Tổ chức tại tỉnh Phú Thọ ngày 9/8/2025
Cụm Trung du Bắc Bộ: Tổ chức tại tỉnh Quảng Ninh ngày 13/8/2025
Cụm Nam Trung Bộ và Tây Nguyên: Tổ chức tại tỉnh Gia Lai ngày 17/8/2025.
Cụm Đồng bằng sông Hồng: Tổ chức tại Hải Phòng ngày 20/8/2025
Cụm Đông Nam Bộ: Tổ chức tại TP.HCM ngày 22/8/2025
Cụm Tây Ninh và Vùng Nam Bộ: Tổ chức tại Tây Ninh ngày 23/8/2025.
Phiên đối thoại chuyên đề “Khởi nghiệp đổi mới sáng tạo”: Tổ chức tại Hà Nội ngày 15/8/2025
Phiên đối thoại chuyên đề Pháp lý và Hội thảo khoa học quốc gia “Thể chế kiến tạo - Khơi thông dòng chảy phát triển”: Tổ chức tại TP.HCM ngày 25/8/2025.
Phiên đối thoại chuyên đề “Go Global” và Diễn đàn Doanh nghiệp “Tăng cường hợp tác kinh tế Việt Nam - Thái Lan trong kỷ nguyên mới”: Tổ chức tại TP. Udon Thani (Thái Lan) ngày 28/8/2025.

Mục tiêu chính của Vòng đối thoại địa phương là lắng nghe tiếng nói của doanh nghiệp, xác định khó khăn, “điểm nghẽn” đặc thù của từng vùng miền, từ đó tổng hợp dữ liệu đầu vào cho Phiên đối thoại cấp bộ, Phiên cấp cao với lãnh đạo Chính phủ, Tuyên bố chung và Sách trắng Kinh tế tư nhân Việt Nam 2025.
Diễn đàn Kinh tế tư nhân Việt Nam (VPSF) 2025 do Hội Doanh nhân trẻ thực hiện với chủ đề “Khai phóng tiềm năng - Kiến tạo tương lai Việt”. Chương trình có sự tham gia phối hợp của Hiệp hội Doanh nghiệp nhỏ và vừa Việt Nam.

Khánh Linh