Doanh nghiệp OCOP rốt ráo chuẩn bị cho mùa Tết Nguyên Đán 2026

Từ lâu, những sản phẩm đặc sản địa phương, đặc biệt là các mặt hàng OCOP với nguồn gốc rõ ràng, chất lượng đảm bảo và đậm đà bản sắc vùng miền, luôn chiếm vị trí ưu tiên trong lựa chọn của người tiêu dùng, nhất là vào những dịp lễ, Tết khi nhu cầu tìm kiếm quà tặng tinh tế, chất lượng và giàu giá trị văn hóa tăng cao.

ĐẶC SẢN VÙNG MIỀN THĂNG HẠNG

Sản phẩm OCOP tiếp tục khẳng định vị thế quan trọng trong phát triển nông nghiệp, thủ công và làng nghề Việt Nam.

Tính đến tháng 7/2025, cả nước đã có 17.068 sản phẩm OCOP đạt từ 3 sao trở lên, thuộc về 9.195 chủ thể OCOP, trong đó có 126 sản phẩm đạt 5 sao cấp quốc gia. Cập nhật đến tháng 9/2025 cho thấy con số này tiếp tục tăng, với hơn 17.236 sản phẩm OCOP 3 sao trở lên, thuộc 9.345 chủ thể, cho thấy sự mở rộng liên tục của chương trình.

Hiện nay, nhiều cơ sở sản xuất, hợp tác xã và doanh nghiệp từ đồng bằng đến miền núi đã đẩy mạnh sản xuất để đáp ứng nhu cầu Tết Nguyên Đán.

Tại Nghệ An, sản phẩm truyền thống bán truyền thống được sản xuất với công suất tăng gấp 3-4 lần so với ngày thường trong cao điểm Tết.

Ở Lâm Đồng, các doanh nghiệp tăng cường sản xuất hạt điều rang muối OCOP và thực phẩm chế biến, phục vụ thị trường Tết. Nhiều đơn vị cũng chủ động thiết kế set quà Tết OCOP, đóng gói đa dạng các đặc sản địa phương, đẹp mắt và tiện lợi, phù hợp làm quà biếu, đáp ứng nhu cầu tăng cao trong mùa lễ hội.

Sản phẩm vùng miền ngày càng tích cực tham gia các hoạt động xúc tiến thương mại

Về tiêu thụ và phân phối, Phiên chợ Tết Xanh 2025 diễn ra với hơn 1.000 sản phẩm OCOP 3-5 sao từ 49 tỉnh, thành phố trên cả nước, trở thành điểm nhấn quan trọng cho thị trường Tết. Nhu cầu tiêu dùng tăng mạnh khiến sản lượng OCOP vượt mức thông thường, đồng thời phân phối cũng thay đổi, không chỉ tập trung tại chợ truyền thống mà còn mở rộng sang thương mại điện tử, siêu thị và các hệ thống phân phối hiện đại, giúp sản phẩm tiếp cận người tiêu dùng đô thị và các thị trường xa hơn.

Mới đây, tại Hội chợ Mùa thu tại Trung tâm Triển lãm Việt Nam (VEC) đã tôn vinh đặc sản và văn hóa các tỉnh thành qua các sản phẩm OCOP độc đáo. Từ Bắc vào Nam, mỗi gian hàng là một câu chuyện riêng, nơi “đặc sản” không chỉ là sản vật, mà còn là minh chứng cho sự tử tế, sáng tạo, chiều sâu văn hóa và tiềm lực công nghiệp.

Tại gian hàng Bắc Ninh, mùi gạo mới lan tỏa từ quầy nấu thử của Hợp tác xã Vietmush. Sợi mì Chũ trắng ngà, ánh lên màu tự nhiên không tẩy trắng, thoảng mì gạo mới khiến du khách tò mò nếm thử và trầm trồ bởi vị “sạch từ gốc”. Ngay bên cạnh, gian hàng Cao Bằng gây ấn tượng với những sợi bún rau củ tạo hình “bông hoa ngũ sắc”, vừa tinh tế vừa giàu tính nghệ thuật.

Tiến vào miền Trung, đặc sản còn được mở rộng ra cả chiều sâu văn hóa và tầm vóc công nghiệp. Gian hàng của Nghệ An trưng bày các sản phẩm OCOP như giảo cổ lam, hà thủ ô… những phương thuốc cổ truyền được tạo ra từ thiên nhiên.

Tại gian hàng Tuyên Quang, Trà Shan Tuyết (OCOP 5 sao) và Cam sành Hàm Yên (có Chỉ dẫn địa lý) được trưng bày trang trọng. Còn ở gian hàng Đắk Lắk, Cà phê chồn Kiên Cường và Socola MISS EDE là minh chứng rõ nét cho chuẩn OCOP 5 sao - như “tem bảo hành” cho chất lượng cao nhất, không thua kém bất kỳ sản phẩm quốc tế nào....

Sự phát triển của OCOP không chỉ trong dịp Tết Nguyên đán càng minh chứng sức cạnh tranh và tiềm năng thị trường. Nhóm sản phẩm nông sản địa phương đã góp phần phát triển nông nghiệp, thủ công và làng nghề theo hướng hiện đại, thúc đẩy kết nối chuỗi giá trị, nâng cao chất lượng sản phẩm, bao bì và tiêu chuẩn an toàn thực phẩm.

Nhiều sản phẩm OCOP đã hướng đến thị trường xuất khẩu, thông qua các hoạt động như VIETNAM OCOPEX 2025, hội chợ OCOP xuất khẩu, mở rộng cơ hội ra thị trường quốc tế. Xu hướng kết hợp truyền thống và hiện đại từ quà Tết, đặc sản vùng miền, sản phẩm chế biến tinh chế, sản phẩm sạch, đóng gói đẹp, dễ tiêu dùng, tới việc tận dụng thương mại điện tử và hệ thống phân phối hiện đại, đã mở ra tiềm năng lớn cho thị trường OCOP.

Tuy nhiên, vẫn tồn tại hạn chế về dữ liệu tổng thể. Do sản phẩm OCOP trải rộng khắp các tỉnh, với đa dạng ngành hàng từ thực phẩm, nông sản, đồ handmade, thủ công mỹ nghệ, dược liệu đến đồ uống, việc tổng hợp và so sánh số liệu chính thức vẫn còn nhiều khó khăn.

Nhìn chung thị trường OCOP, cả về sản xuất, tiêu thụ đang tăng cường sức nhận diện thương hiệu và mở rộng kênh phân phối. OCOP không còn là “hàng làng quê” thuần túy mà đã chuyển mình thành sản phẩm có tính thương mại cao, hiện đại, đóng gói chuyên nghiệp, hướng tới xuất khẩu. Tuy còn thiếu số liệu tổng hợp, thị trường OCOP rõ ràng sở hữu tiềm năng lớn và sức cạnh tranh ngày càng mạnh, mở ra triển vọng bền vững cho ngành nông sản Việt Nam trong những năm tới.

TIỀM NĂNG OCOP, CƠ HỘI BỨT PHÁ THỊ TRƯỜNG TẾT

Chia sẻ với Thương gia, bà Bùi Thị Sửu, Phó Chủ tịch Hiệp hội Doanh nghiệp tỉnh Lào Cai, Chủ tịch Hội Nữ doanh nhân tỉnh Lào Cai (nguyên Chủ tịch của Hiệp hội Doanh nghiệp tỉnh Yên Bái) đã có những đánh giá về tiềm năng sản phẩm nông sản địa phương và đặc biệt là sản phẩm OCOP trong bối cảnh thị trường hiện nay.

Theo bà, Lào Cai (gồm cả tỉnh Yên Bái cũ) cùng các tỉnh vùng núi phía Bắc đang sở hữu kho tàng nông sản phong phú, với nhiều sản phẩm đặc trưng vùng miền vừa giàu giá trị dinh dưỡng, vừa mang bản sắc riêng. Bà nhấn mạnh, nhiều sản phẩm OCOP và nông sản địa phương như cá sấy hồ Thác Bà, thịt trâu, thịt lợn sấy khô hay các loại hạt, củ quả đặc sản đã được người tiêu dùng đánh giá cao nhờ nguồn gốc nuôi trồng và chế biến sạch, đảm bảo chất lượng an toàn.

Bà Bùi Thị Sửu, Phó Chủ tịch Hiệp hội Doanh nghiệp tỉnh Lào Cai, Chủ tịch Hội Nữ doanh nhân tỉnh Lào Cai

“Chất lượng sản phẩm ở Lào Cai và Yên Bái luôn là niềm tự hào của chúng tôi, được tạo nên từ nguồn nguyên liệu sạch, quy trình nuôi trồng và chế biến đảm bảo an toàn, giữ trọn hương vị và giá trị dinh dưỡng của từng sản phẩm. Tuy nhiên, để những sản phẩm này không chỉ dừng lại ở sự đánh giá cao về chất lượng mà còn chinh phục được thị trường rộng lớn hơn, đặc biệt trong những dịp lễ, Tết, khi nhu cầu tiêu dùng tăng cao thì chúng tôi cần dành nhiều tâm huyết hơn cho khâu hình thức. Bao bì, nhãn mác, thiết kế sản phẩm không chỉ là vỏ bọc, mà còn là “bộ mặt” đại diện cho giá trị của vùng miền, là cầu nối đầu tiên để người tiêu dùng nhận diện và tin tưởng. Chúng tôi mong muốn mỗi sản phẩm OCOP, mỗi đặc sản địa phương khi đến tay khách hàng không chỉ là món quà chất lượng mà còn là trải nghiệm trọn vẹn về văn hóa, bản sắc và tâm huyết của người dân vùng núi phía Bắc”, bà Sửu chia sẻ.

Cũng theo lãnh đạo Hiệp hội Doanh nghiệp tỉnh Lào Cai, những sản phẩm nông sản đặc trưng không chỉ mang giá trị ẩm thực mà còn có tiềm năng kinh tế lớn. Hiện nay, các doanh nghiệp vừa và nhỏ đã chủ động đăng ký sản xuất và chứng nhận sản phẩm, đồng thời tích cực tham gia các chương trình OCOP, tạo nền tảng vững chắc cho việc mở rộng thị trường. Dịp Tết đang đến gần được xem là cơ hội vàng để các sản phẩm này tiếp cận người tiêu dùng, từ các phần quà Tết đến nhu cầu tiêu dùng thường nhật.

Bên cạnh chất lượng, hình thức sản phẩm được bà Sửu đánh giá là yếu tố then chốt để nâng cao sức cạnh tranh. Một số sản phẩm đã có bao bì hiện đại, đẹp mắt, nhưng vẫn còn nhiều sản phẩm cần cải tiến để đáp ứng yêu cầu ngày càng cao của thị trường. Đồng thời, việc tận dụng công nghệ số, truyền thông và kết nối giao thương sẽ giúp các doanh nghiệp vùng miền lan tỏa sản phẩm đến thị trường rộng lớn hơn, không chỉ trong tỉnh mà còn ra ngoài khu vực.

Trong năm qua, dù còn nhiều khó khăn nhưng bà Sửu cũng khẳng định, thiên tai hay các biến động thời tiết gần đây không ảnh hưởng nhiều đến nguồn cung các sản phẩm nông sản chủ lực địa phương. Đây là tín hiệu tích cực cho các doanh nghiệp khi chuẩn bị nguồn hàng cho mùa vụ đông và Tết sắp tới. “Sản phẩm nông sản bản địa có chất lượng tốt, giàu tiềm năng, và nếu được quan tâm đúng mức về hình thức, truyền thông và kết nối thị trường, chắc chắn sẽ bứt phá, cạnh tranh mạnh mẽ với các địa phương khác”, bà nhấn mạnh.

Với sự chủ động từ doanh nghiệp, sự hỗ trợ từ các hiệp hội và các cơ quan chức năng, nông sản Lào Cai và Yên Bái đang đứng trước cơ hội trở thành “thương hiệu vàng” trên bản đồ nông sản Việt Nam, góp phần nâng tầm giá trị sản phẩm địa phương và gia tăng sức cạnh tranh trên thị trường.

Huyền Ly