Doanh nghiệp, nghệ sĩ kiếm tiền từ mã hóa âm nhạc thông qua blockchain
Mã hóa âm nhạc thông qua blockchain không chỉ tạo ra sự minh bạch về bản quyền mà còn giúp cho nghệ sĩ, lẫn người hâm mộ khai thác tiềm năng kinh tế trên mỗi sản phẩm.
Chiều ngày 3-6, công ty công nghệ Dagora, nền tảng phân phối NFT tại Việt Nam cho biết, đơn vị này đã hợp tác cùng Rapper Pjpo để đưa công nghệ NFT vào việc sản xuất một album âm nhạc số.
NFT (non-fungible token) được hiểu tài sản số duy nhất, không thể thay thế, được lưu trữ dựa trên blockchain. Công nghệ này được đánh giá minh bạch về tính chính danh và quyền sở hữu.
Đưa blockchain vào âm nhạc
Dagaro cho biết, đây là album NFT đầu tiên tại Việt Nam, tính tới thời điểm hiện tại. Việc mã hóa âm nhạc thông qua blockchain sẽ giúp xây dựng một hệ sinh thái nghệ thuật số minh bạch và công bằng hơn cho các nghệ sĩ độc lập tại Việt Nam, giúp xác nhận quyền sở hữu và tính xác thực của dữ liệu.
Đây là công cụ giúp nghệ sĩ tăng nguồn thu nhập trực tiếp thông qua bán sản phẩm âm số, đồng thời hưởng lợi tức từ các giao dịch thứ cấp thông qua cơ chế creator fee (phí nhà sáng tạo).
Về phía người hâm mộ, ngoài nghe nhạc, họ còn có thể giao dịch và sưu tầm bài hát như một tài sản kỹ thuật số.
Đại diện Dagora kỳ vọng, việc ứng dụng blockchain vào âm nhạc góp phần hình thành một nền kinh tế sáng tạo phi tập trung, công bằng và bền vững hơn trong tương lai.

Doanh nghiệp, nghệ sĩ tăng đầu tư vào việc ứng dụng NFT trong âm nhạc. Ảnh do AI sáng tạo, thực hiện bởi Hạ Quyên.
Thực tế, ứng dụng NFT trong âm nhạc đã diễn ra tại Việt Nam, dù số lượng dự án còn ít ỏi. Tháng 3 - 2022, Rapper Binz đã thông báo phát hành bộ sưu tập NFT cho ca khúc “Don’t break my heart” trên sàn giao dịch NFT Binance.
Một tháng sau, nhạc sĩ Nguyễn Văn Chung cũng chính thức gia nhập đường đua này, khi tung dự án “Cổ phần hóa kênh YouTube “Nguyễn Văn Chung Music” theo công nghệ số NFT5”.
Theo đó, các MV và tác phẩm âm nhạc trên kênh YouTube được chia nhỏ và mã hóa thành định dạng NFT để đưa lên sàn NFT5, và người hâm mộ sẽ mua vào. Người sở hữu NFT trong dự án này sẽ được nhận số tiền sinh lời thông qua hình thức chia sẻ lợi nhuận từ kênh YouTube nói trên.
Chỉ tháng sau đó, kể từ khi thương mại sản phẩm theo NFT, nhạc sĩ Nguyễn Văn Chung thông báo tất cả các NFT phát hành trong dự án đều đã bán hết.
Trên thế giới, nhiều nghệ sĩ nổi tiếng cũng kiếm bạc tỉ nhờ NFT. Năm 2022, nghệ sĩ HipHop Snoop Dogg đã phát hành album NFT mang tên B.O.D.Rm với 17 ca khúc với dạng NFT.
Tờ Music Business Worldwide thống kê, chỉ trong năm đầu tiên mở bán Snoop Dogg thu về khoảng 44.3 triệu USD. Cạnh đó, cũng trong năm này, dữ liệu từ sàn giao dịch OpenSea thống kê tổng khối lượng giao dịch trên thị trường thứ cấp của bộ sưu tập này đạt tới 3.83 triệu USD.
Các số liệu trên cho thấy NFT là một thị trường đầy tiềm năng cho lĩnh vực âm nhạc số.
Tiềm năng nhưng...
Trao đổi với PLO, ông Trần Xuân Tiến, Tổng thư ký Chi hội Blockchain TP.HCM cũng nhìn nhận: Nếu như tiền mã hóa chỉ tập trung vào vấn đề tài chính thì NFT mở ra con đường ứng dụng blockchain vào nhiều lĩnh vực hơn.
Với tính minh bạch, không thể thay thế và hàng loạt ứng dụng thú vị, NFT được xem là cửa ngỏ để bất cứ ai cũng có thể hiểu và tiếp cận công nghệ blockchain.
"Trong lĩnh vực âm nhạc, việc ứng dụng NFT không chỉ mở ra nguồn thu nhập mới cho nghệ sĩ thông qua việc bán vật phẩm kỹ thuật số, mà còn là công cụ giúp nghệ sĩ định danh được người hâm mộ thông qua đóng góp.

NFT giúp nghệ sĩ thu lời từ việc bán sản phẩm âm nhạc số. Ảnh do AI sáng tạo.
Ngược lại người hâm mộ cũng có thể "sở hữu" thần tượng của mình thông qua việc "đầu tư" sản phẩm âm nhạc"- ông Tiến bày tỏ.
Dù vậy, theo ông Tiến, NFT vẫn chưa được luật hóa chính thức tại Việt Nam, điều này mang lại nhiều rủi ro trong trường hợp phát sinh tranh chấp.
Tuy nhiên, có tín hiệu đáng mừng là trong dự thảo Luật Công nghiệp Công nghệ số, tài sản số và tài sản mã hóa đã được đưa đề xuất về định nghĩa và đề xuất quản lý.
Ông Tiến cho biết, dựa theo định nghĩa của dự thảo Luật nêu trên thì NFT đang được hiểu một dạng tài sản số, và khi được luật hóa chính thức thì các vấn đề về thuế hoặc quyền thừa kế, giao dịch, cho tặng, phá hủy... sẽ được áp dụng xử lý theo luật dân sự hiện hành.
Vì thế, việc nhanh chóng ban hành luật sẽ giúp cho thị trường blockchain phát triển bền vững hơn.
Đề xuất phân định rõ các loại tài sản số, tài sản mã hóa
Theo Dự thảo Luật công nghiệp công nghệ số, tài sản số được chia làm 3 nhóm: tài sản số, tài sản ảo và tài sản mã hóa.
Dù vậy, việc phân loại tài sản số như trên chưa hẳn được các đại biểu đồng tình.
Đơn cử theo đại biểu Thạch Phước Bình (Trà Vinh), quy định trên còn chung chung và đề nghị phân loại thành các tài sản số như: định danh cá nhân gắn với quyền riêng tư; dữ liệu phi cá nhân; phần mềm và mã nguồn; nội dung số; tài sản số có thể định giá được (tiêu biểu là NFT, tài sản số trên nền tảng blockchain…).
Theo vị này, việc phân loại cụ thể như trên sẽ giúp việc quản lý chuyển nhượng, định giá, đánh thuế… hiệu quả hơn.