Đoàn đại biểu Quốc hội tỉnh tham gia nhiều ý kiến về các chương trình mục tiêu quốc gia

Đại biểu Lý Thị Lan phát biểu thảo luận.

Đại biểu Lý Thị Lan, Ủy viên Ban Thường vụ Tỉnh ủy, Trưởng Đoàn ĐBQH hoạt động chuyên trách tỉnh nhấn mạnh, để các Chương trình phát huy hiệu quả, cần bổ sung giải pháp tăng cường nhân lực, chuyên môn và năng lực vận hành tại cấp xã, đặc biệt trong các lĩnh vực y tế cơ sở, y tế dự phòng, giáo dục mầm non và giáo dục vùng đồng bào dân tộc thiểu số.

Về thiết kế chương trình, đề nghị cần rà soát chặt chẽ để tránh trùng lặp nội dung giữa MTQG Y tế, MTQG Giáo dục với MTQG phát triển vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi. Nên phân định rõ: Chương trình MTQG về giáo dục tập trung đầu tư cơ sở vật chất trường học, thiết bị công nghệ thông tin, bếp ăn bán trú đạt chuẩn và nâng cao năng lực đội ngũ giáo viên; Chương trình MTQG vùng đồng bào DTTS và miền núi tập trung vào các nội dung dân sinh như giao thông, nước sạch, bán trú, dân nuôi, cơ sở vật chất; Chương trình MTQG về Y tế tập trung vào y tế dự phòng, năng lực y tế cơ sở và phát triển nhân lực y tế.

Đại biểu Ma Thị Thúy phát biểu thảo luận.

Đối với chương trình MTQG Y tế, đại biểu đề nghị lấy Trạm y tế cấp xã và đội ngũ bác sĩ tại trạm y tế xã làm trọng tâm, bổ sung riêng một mục về mô hình Trạm y tế xã chuẩn, gồm mô hình bác sĩ gia đình, quản lý sức khỏe suốt đời, danh mục kỹ thuật tối thiểu và nền tảng số y tế cơ sở; đồng thời sửa đổi Điểm b, Khoản 3 về phạm vi đầu tư, nhằm bổ sung nội dung nâng cao năng lực y tế xã.

Đối với Chương trình MTQG về Giáo dục: Đề nghị cho phép các tỉnh miền núi, vùng đồng bào dân tộc thiểu số, vùng đặc biệt khó khăn giữ nguyên định mức và không thực hiện cắt giảm biên chế giáo viên mầm non nhằm đáp ứng yêu cầu mở lớp và duy trì tỉ lệ huy động trẻ ra lớp…; tăng cường tài liệu tiếng Việt, đảm bảo học sinh học hai buổi trên ngày, xây dựng bộ tài liệu song ngữ (như tiếng Việt, tiếng Mông, Dao, Tày, Nùng), và có chính sách hỗ trợ bữa ăn, dinh dưỡng, cùng việc tăng cường bố trí cán bộ quản lý và giáo viên biết tiếng dân tộc.

Đại biểu Phạm Thúy Chinh phát biểu thảo luận.

Phát biểu thảo luận về Nghị quyết phê duyệt chủ trương đầu tư Chương trình MTQG hiện đại hóa, nâng cao chất lượng giáo dục và đào tạo giai đoạn 2026 - 2035, đại biểu Ma Thị Thúy, Ủy viên BCH Đảng bộ tỉnh, Phó Trưởng Đoàn ĐBQH chuyên trách tỉnh khẳng định đó là những định hướng phù hợp yêu cầu phát triển đất nước trong giai đoạn mới. Tuy nhiên, đại biểu cho rằng một số mục tiêu đặt ra chưa thực sự khả thi đối với các địa phương miền núi, cần tiếp tục hoàn thiện để bảo đảm tính thực tiễn.

Đại biểu đề nghị chính phủ tiếp tục rà soát các nội dung liên quan đến chương trình mục tiêu quốc gia dân tộc thiểu số miền núi để thống nhất tập trung về một chương trình để tập trung nguồn lực cùng một đối tượng thụ hưởng để tập trung đầu tư có trọng tâm trọng điểm tránh dàn trải.

Về mục tiêu chuẩn hóa cơ sở vật chất, trường lớp, đại biểu cho biết, tại nhiều tỉnh miền núi, nhu cầu phòng học vẫn rất lớn, nhất là tại các điểm trường lẻ. Vì vậy, cần có cơ chế hỗ trợ đặc thù, trong đó xem xét hỗ trợ 100% vốn cho xã đặc biệt khó khăn để bảo đảm mục tiêu khả thi hơn.

Về mục tiêu giáo viên đạt chuẩn và nâng cao năng lực chuyển đổi số, đề nghị Chính phủ nghiên cứu các giải pháp mạnh mẽ hơn như: Chính sách thu hút giáo viên chất lượng cao về vùng khó khăn; ưu tiên đào tạo nguồn giáo viên tại chỗ hoặc có loại hình đào tạo từ xa, linh hoạt; ưu tiên biên chế và cơ chế "đặt hàng đào tạo" giáo viên cho vùng DTTS.

Đại biểu Tráng A Dương phát biểu thảo luận.

Đánh giá cao mục tiêu đưa tiếng Anh trở thành ngôn ngữ thứ hai trong trường học. Tuy nhiên, hiện nay nhiều xã miền núi còn thiếu giáo viên tiếng Anh và hạ tầng công nghệ thông tin hạn chế. Vì vậy, cần lộ trình đặc thù, đồng thời đẩy mạnh ứng dụng công nghệ, kết nối lớp học trực tuyến, sử dụng AI để hỗ trợ giảng dạy; nghiên cứu mô hình trung tâm tiếng Anh liên xã.

Về nguồn lực để thực hiện các mục tiêu: Đại biểu đề nghị ngân sách trung ương hỗ trợ 90 - 100% đối với tỉnh khó khăn, xã đặc biệt khó khăn; đồng thời cho phép chuyển nguồn linh hoạt và ưu tiên vốn cho các mục tiêu bắt buộc.

Đại biểu Phạm Thúy Chinh, Phó Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế và Tài chính của Quốc hội đồng tình với sự cần thiết ban hành hai dự thảo Nghị quyết, đồng thời đề nghị thiết kế cấu trúc thống nhất giữa hai nghị quyết để tránh chồng chéo. Đại biểu lưu ý việc huy động nguồn thu từ xổ số kiến thiết trong dự thảo nghị quyết về giáo dục để phù hợp Luật Ngân sách.

Góp ý cho dự thảo nghị quyết về y tế, đại biểu đề nghị làm rõ các “cơ chế đặc thù”, không giao Chính phủ quy định thêm; không quy định lại thẩm quyền quyết định chủ trương đầu tư; thống nhất thẩm quyền ban hành nguyên tắc phân bổ ngân sách. Đại biểu nhấn mạnh cần xác định rõ trách nhiệm từng cơ quan để bảo đảm hiệu quả thực thi nghị quyết…

Đại biểu Nguyễn Việt Hà phát biểu thảo luận.

Phát biểu thảo luận về Chủ trương đầu tư Chương trình mục tiêu quốc gia về chăm sóc sức khỏe, dân số và phát triển giai đoạn 2026 - 2035, đại biểu Tráng A Dương, Ủy viên chuyên trách tại Hội đồng Dân tộc của Quốc hội đề nghị Chính phủ tiếp tục rà soát, hoàn thiện nội dung lồng ghép chính sách dân tộc trong toàn bộ Chương trình; làm rõ trách nhiệm của các bộ, ngành và địa phương; ban hành hướng dẫn thống nhất để tránh chồng chéo giữa các chương trình MTQG; cơ chế phân bổ nguồn lực cần ưu tiên rõ ràng cho các tỉnh nghèo, vùng đặc biệt khó khăn, địa bàn có tỷ lệ đồng bào DTTS cao.

Theo đại biểu, nhóm được ưu tiên thụ hưởng cần được mở rộng theo tinh thần Nghị quyết 72-NQ/TW, gồm: phụ nữ mang thai, trẻ em dưới 5 tuổi…, đồng thời, đề nghị bổ sung “vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi, biên giới, hải đảo” vào địa bàn ưu tiên. Đồng thời, đề nghị Chính phủ hoàn thiện cơ chế lồng ghép, phối hợp các nguồn lực giữa các chương trình, dự án khác, bảo đảm tránh trùng lặp nhiệm vụ, tối ưu hóa đầu tư

Đại biểu Nguyễn Việt Hà, Giám đốc Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn chi nhánh Tuyên Quang đã tham gia nhiều ý kiến kiến nghị nhằm hoàn thiện cơ chế, chính sách áp dụng cho Chương trình mục tiêu quốc gia về chăm sóc sức khỏe và Chương trình mục tiêu quốc gia về giáo dục. Trong đó, đề xuất bổ sung vai trò của cấp tỉnh trong kiểm tra, giám sát, đôn đốc thực hiện Chương trình mục tiêu quốc gia.

Về cơ chế báo cáo của Chính phủ đối với Quốc hội giữa hai chương trình đang chưa được thiết kế giống nhau, đề nghị bổ sung nội dung "hoặc theo yêu cầu của Quốc hội" vào cơ chế báo cáo của Chương trình mục tiêu quốc gia về giáo dục. Việc bổ sung nhằm đảm bảo tính linh hoạt và tính chủ động trong công tác báo cáo.

Về trách nhiệm của HĐND và UBND trong Chương trình chăm sóc sức khỏe, đại biểu cho rằng việc thiết kế giao nhiệm vụ HĐND và UBND cấp tỉnh giữa hai chương trình chưa đồng nhất. Đề nghị thiết kế việc giao nhiệm vụ cho HĐND và UBND trong Chương trình chăm sóc sức khỏe theo mẫu của Chương trình mục tiêu về giáo dục để dễ triển khai trên thực tiễn.

PV