Định đoạt gói lương 139 tỷ USD của Elon Musk

Phán quyết mới đảo ngược quyết định hồi năm 2024, vốn từng khiến tỷ phú Musk phản ứng dữ dội và làm lung lay hình ảnh thân thiện với doanh nghiệp của Delaware.

Quyết định này được đánh giá giúp Elon Musk củng cố quyền kiểm soát Tesla, điều mà ông nhiều lần khẳng định là ưu tiên hàng đầu ngay cả khi cổ đông công ty gần đây đã thông qua một gói lương mới với giá trị tiềm năng lên tới 878 tỷ USD nếu Tesla đạt các mục tiêu đề ra.

Theo phán quyết dài 49 trang, việc hủy bỏ hoàn toàn gói lương cũ bị cho là “không công bằng”, khiến tỷ phú Elon Musk không nhận được “bất kỳ sự đền bù hợp lý nào” cho nỗ lực kéo dài 6 năm. Nếu thực hiện toàn bộ quyền chọn cổ phiếu từ gói 2018, tỷ lệ sở hữu của tỷ phú Musk tại Tesla sẽ tăng từ 12,4% lên 18,1%, qua đó gia tăng đáng kể quyền biểu quyết.

Tòa án Tối cao Delaware đã chính thức khôi phục gói thù lao năm 2018 của Elon Musk tại Tesla, đây thỏa thuận từng bị tòa cấp dưới bác bỏ và được đánh giá là “khó có thể tưởng tượng” vì quy mô quá lớn.

Ngay sau phán quyết, cổ phiếu Tesla tăng nhẹ dưới 1% trong phiên giao dịch ngoài giờ. Công ty chưa đưa ra bình luận, trong khi Elon Musk tuyên bố trên nền tảng X rằng ông đã được “minh oan”. Phía các luật sư từng khởi kiện cho biết đang cân nhắc bước tiếp theo nhưng khẳng định tự hào vì đã góp phần vào phán quyết lịch sử trước đó.

Gói lương năm 2018 của tỷ phú Musk từng là gói thù lao lớn nhất trong lịch sử doanh nghiệp, cho phép ông mua khoảng 304 triệu cổ phiếu Tesla với mức giá ưu đãi nếu công ty đạt các mốc tăng trưởng, điều mà Tesla sau đó đã hoàn thành. Tuy nhiên, thỏa thuận bị kiện ngay sau khi được cổ đông thông qua, dẫn tới vụ xét xử kéo dài nhiều năm.

Năm 2024, thẩm phán Delaware từng cho rằng hội đồng quản trị Tesla có xung đột lợi ích và che giấu thông tin quan trọng trước cổ đông, qua đó ra lệnh hủy bỏ gói lương. Quyết định này đã khiến Elon Musk chỉ trích hệ thống tư pháp Delaware, đồng thời kêu gọi doanh nghiệp cân nhắc chuyển nơi đăng ký pháp lý. Một số công ty lớn như Dropbox, Roblox hay Coinbase sau đó đã dịch chuyển sang bang Nevada hoặc Texas, dù Delaware vẫn là lựa chọn phổ biến nhất với doanh nghiệp Mỹ.

Giới phân tích nhận định Tòa án Tối cao Delaware có thể đã cân nhắc yếu tố đồng thuận mạnh mẽ của cổ đông Tesla đối với gói lương, từ đó hạn chế việc can thiệp quá sâu của tòa án vào quyết định doanh nghiệp. Trong khi đó, Tesla hiện đã tái đăng ký pháp lý tại Texas và áp dụng quy định mới yêu cầu cổ đông phải nắm giữ ít nhất 3% cổ phần mới đủ điều kiện khởi kiện các vấn đề liên quan đến quản trị - một rào cản pháp lý được cho là giúp công ty giảm thiểu rủi ro tranh chấp trong tương lai.

Hồng Nhung