Điều kiện có thể nghỉ hưu sớm

Khi nào công dân có quyền nghỉ hưu sớm? (ảnh minh họa).

Độ tuổi nghỉ hưu theo quy định

Căn cứ theo quy định hiện hành tại Điều 169, khoản 1 Điều 219 Bộ luật Lao động năm 2019 và Nghị định số 135/2020/NĐ-CP, kể từ ngày 1/1/2021 tuổi nghỉ hưu của người lao động trong điều kiện lao động bình thường là đủ 60 tuổi 03 tháng đối với lao động nam và đủ 55 tuổi 04 tháng đối với lao động nữ. Sau đó, cứ mỗi năm tăng thêm 03 tháng đối với lao động nam cho đến khi đủ 62 tuổi vào năm 2028 và cứ mỗi năm tăng thêm 04 tháng đối với lao động nữ cho đến đủ 60 tuổi vào năm 2035.

Như vậy, tuổi nghỉ hưu năm 2025 của người lao động trong điều kiện lao động bình thường như sau: Lao động nam là 61 tuổi 03 tháng; lao động nữ là 56 tuổi 08 tháng.

Điều kiện nghỉ hưu sớm là gì?

Căn cứ theo quy định tại Điều 64 và 65 Luật Bảo hiểm xã hội 2024 thì các trường hợp dưới đây được nghỉ hưu sớm 5 tuổi (tức lao động nam là 56 tuổi 03 tháng; lao động nữ là 51 tuổi 08 tháng ở thời điểm nghỉ hưu):

Theo quy định, trong điều kiện làm việc bình thường, người lao động muốn nghỉ hưu sớm cần có thời gian đóng Bảo hiểm xã hội bắt buộc từ đủ 15 năm trở lên và thuộc các trường hợp: bị suy giảm khả năng lao động; làm nghề, công việc đặc biệt nặng nhọc, độc hại, nguy hiểm; làm nghề, công việc nặng nhọc, độc hại, nguy hiểm; làm việc ở vùng có điều kiện kinh tế - xã hội đặc biệt khó khăn, bao gồm cả thời gian làm việc ở nơi có phụ cấp khu vực hệ số 0,7 trở lên trước ngày 1/1/2021;

Người lao động có thời gian đóng Bảo hiểm xã hội bắt buộc từ đủ 15 năm trở lên bị suy giảm khả năng lao động từ 61% đến dưới 81%;

Sĩ quan, quân nhân chuyên nghiệp quân đội nhân dân; Sĩ quan, hạ sĩ quan nghiệp vụ, sĩ quan, hạ sĩ quan kỹ thuật công an nhân dân;

Người làm công tác cơ yếu hưởng lương như quân nhân; hạ sĩ quan, chiến sĩ quân đội nhân dân; hạ sĩ quan, chiến sĩ công an nhân dân phục vụ có thời hạn;

Học viên quân đội, công an, cơ yếu đang theo học được hưởng sinh hoạt phí (còn gọi là người làm trong quân đội, công an).

- Trường hợp nghỉ hưu sớm 10 tuổi (lao động nam 51 tuổi 03 tháng và lao động nữ là 46 tuổi 08 tháng ở thời điểm nghỉ hưu). Tại Điều 64 và 65 Luật Bảo hiểm xã hội 2024 cũng đã quy định những trường hợp nghỉ hưu sớm 10 tuổi, gồm:

Người lao động có từ đủ 15 năm trở lên làm công việc khai thác than trong hầm lò theo quy định của Chính phủ;

Người làm trong quân đội, công an có tổng thời gian đóng Bảo hiểm xã hội bắt buộc từ đủ 15 năm trở lên khi làm nghề, công việc nặng nhọc, độc hại, nguy hiểm hoặc đặc biệt nặng nhọc, độc hại, nguy hiểm thuộc danh mục nghề, công việc nặng nhọc, độc hại, nguy hiểm hoặc đặc biệt nặng nhọc, độc hại, nguy hiểm hoặc làm việc ở vùng có điều kiện kinh tế - xã hội đặc biệt khó khăn bao gồm cả thời gian làm việc ở nơi có phụ cấp khu vực hệ số 0,7 trở lên trước ngày 1/1/2021;

Người lao động có thời gian đóng Bảo hiểm xã hội bắt buộc từ đủ 15 năm trở lên bị suy giảm khả năng lao động từ 81% trở lên.

Ngoài ra, tại điểm a, khoản 1, điều 38 Luật Việc làm 2025 (hiệu lực từ ngày 1/1/2026) quy định người lao động đang đóng bảo hiểm thất nghiệp được hưởng trợ cấp thất nghiệp khi chấm dứt hợp đồng lao động, hợp đồng làm việc hoặc chấm dứt làm việc theo quy định của pháp luật mà không thuộc một trong các trường hợp người lao động đơn phương chấm dứt hợp đồng lao động trái pháp luật theo quy định của Bộ luật Lao động hoặc người lao động nghỉ việc khi đủ điều kiện hưởng lương hưu.

Căn cứ các quy định trên thì trường hợp người lao động đủ điều kiện hưởng lương hưu trước 5 tuổi so với độ tuổi nghỉ hưu quy định trong điều kiện làm việc bình thường không được hưởng trợ cấp thất nghiệp từ ngày 1/1/2026.

Quang Minh