Điều hành giá chủ động, góp phần kiểm soát lạm phát

Trên cơ sở kịch bản điều hành giá được xây dựng từ đầu năm, các giải pháp quản lý giá các mặt hàng thiết yếu đã được triển khai đồng bộ, kịp thời, góp phần kiểm soát lạm phát, ổn định kinh tế vĩ mô, hỗ trợ doanh nghiệp phục hồi sản xuất, kinh doanh và bảo đảm đời sống người dân.

Lạm phát năm 2025 được kiểm soát trong bối cảnh nhiều thách thức

Tại Hội nghị Tổng kết công tác năm 2025 và triển khai chương trình công tác năm 2026 của Cục Quản lý giá (Bộ Tài chính) tổ chức ngày 23/12, đơn vị cho biết, năm 2025 ghi nhận nhiều biến động lớn của kinh tế thế giới. Xung đột quân sự và bất ổn chính trị tiếp tục leo thang tại một số quốc gia, khu vực; tăng trưởng kinh tế toàn cầu phục hồi chậm, thiếu vững chắc; đầu tư và tiêu dùng quốc tế còn nhiều rủi ro. Lạm phát toàn cầu tuy có xu hướng giảm dần và đang được kiểm soát tốt ở nhiều nền kinh tế phát triển, nhưng vẫn tiềm ẩn rủi ro tăng trở lại.

Trong 11 tháng năm 2025, có 48 kỳ điều hành giá xăng, dầu trong nước. Ảnh: Hà Minh

Trong bối cảnh đó, việc kiểm soát lạm phát trong nước được đánh giá là một thành công đáng ghi nhận. Chỉ số giá tiêu dùng bình quân 11 tháng năm 2025 tăng 3,29%, nằm trong giới hạn mục tiêu mà Quốc hội và Chính phủ đề ra. Kết quả này phản ánh rõ hiệu quả của việc chủ động trong công tác dự báo, đánh giá tác động, xây dựng kịch bản điều hành giá và tăng cường sự phối hợp giữa các bộ, ngành, địa phương, là yếu tố then chốt trong kiểm soát lạm phát năm 2025.

Công tác quản lý, điều hành giá không chỉ góp phần kiểm soát lạm phát, mà còn tạo nền tảng để triển khai đồng bộ chính sách tài khóa, tiền tệ và các chính sách vĩ mô khác, qua đó hỗ trợ doanh nghiệp phục hồi sản xuất, kinh doanh và ổn định đời sống người dân.

Chủ động phối hợp điều hành giá các mặt hàng thiết yếu

Đáng chú ý, trong năm 2025, Bộ Tài chính đã chủ động phối hợp với các bộ quản lý chuyên ngành triển khai nhiều giải pháp điều hành giá đối với các mặt hàng quan trọng, thiết yếu, tác động lớn đến mặt bằng giá và đời sống kinh tế - xã hội.

Điển hình, đối với xăng dầu, Bộ Tài chính phối hợp chặt chẽ với Bộ Công thương điều hành giá theo cơ chế giá thị trường có sự quản lý của Nhà nước, bảo đảm công khai, minh bạch, nhất quán và bám sát diễn biến giá xăng dầu thế giới. Việc điều hành thông qua giá cơ sở (giá tối đa) được thực hiện linh hoạt, kịp thời, hạn chế tối đa các cú sốc giá trong nước.

Theo số liệu, bình quân giá xăng dầu thế giới tháng 11/2025 tăng 2,13 - 6,84% so với tháng 10/2025 (riêng dầu mazut giảm 6,3%). Trong 11 tháng năm 2025, có 48 kỳ điều hành giá xăng dầu trong nước, với tần suất tăng - giảm đan xen, phản ánh sự bám sát diễn biến thị trường quốc tế.

Đối với giá điện, Bộ Tài chính phối hợp với Bộ Công thương triển khai điều hành theo quy định tại Nghị định số 72/2025/NĐ-CP của Chính phủ về cơ chế và thời gian điều chỉnh giá bán lẻ điện bình quân. Việc điều chỉnh giá điện được thực hiện kịp thời, phù hợp với biến động các yếu tố đầu vào, đồng thời có sự điều tiết nhằm hài hòa lợi ích giữa người tiêu dùng, doanh nghiệp và nhà nước…

Đối với giá sách giáo khoa, từ ngày 1/7/2024, sách giáo khoa thuộc danh mục hàng hóa do Nhà nước định giá theo Luật Giá (năm 2023). Các đơn vị xuất bản đã thực hiện kê khai và điều chỉnh giảm giá 5 - 20% tùy từng đầu sách, góp phần giảm gánh nặng chi phí cho phụ huynh và học sinh trong năm học 2025 - 2026.

Song song với công tác điều hành giá các mặt hàng thiết yếu, cơ quan quản lý giá đã chủ động phối hợp với các đơn vị chức năng thuộc các bộ, ngành và địa phương trong việc nắm bắt diễn biến thị trường, xây dựng và tổ chức thực hiện các phương án giá, kiểm tra việc chấp hành pháp luật về giá.

Trong năm 2025, Cục Quản lý giá đã phối hợp chặt chẽ với Cục Dự trữ Nhà nước tham mưu Bộ Tài chính trình cấp có thẩm quyền quyết định giá mua tối đa, giá bán tối thiểu đối với các mặt hàng nông, lâm, thủy sản như thóc, gạo dự trữ quốc gia; đồng thời thông báo kịp thời chi phí xuất kho tối đa gạo dự trữ quốc gia để hỗ trợ các địa phương trong công tác phòng, chống thiên tai, bảo đảm tiết kiệm, hiệu quả và minh bạch...

Năm 2026, kiểm soát lạm phát bình quân khoảng 4,5%

Ngày 13/11/2025, Quốc hội thông qua Nghị quyết số 244/2025/QH15 về kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội năm 2026, trong đó xác định mục tiêu kiểm soát lạm phát bình quân khoảng 4,5%, tiếp tục ưu tiên ổn định kinh tế vĩ mô.

Để thực hiện mục tiêu này, công tác quản lý, điều hành giá trong năm 2026 được xác định vừa phải kiểm soát chặt lạm phát, vừa tiếp tục hỗ trợ tháo gỡ khó khăn cho sản xuất, kinh doanh và đời sống người dân, đồng thời triển khai lộ trình giá thị trường đối với các dịch vụ công và hàng hóa do Nhà nước quản lý khi điều kiện cho phép.

Cục trưởng Cục Quản lý giá Nguyễn Minh Tiến cho biết, thời gian tới, Cục sẽ tiếp tục tham mưu Bộ Tài chính phối hợp chặt chẽ với các bộ, ngành để trình Thủ tướng Chính phủ và Ban Chỉ đạo điều hành giá triển khai đồng bộ các giải pháp ứng phó với thách thức trong công tác quản lý giá, tập trung kiểm soát lạm phát năm 2026 theo mục tiêu đề ra.

Theo đó, cơ quan quản lý giá sẽ theo dõi sát diễn biến giá các mặt hàng chiến lược trên thị trường thế giới, xu hướng kinh tế và lạm phát toàn cầu để kịp thời cảnh báo rủi ro, đồng thời tăng cường phân tích, dự báo giá các mặt hàng thiết yếu trong nước, làm cơ sở đề xuất giải pháp điều hành phù hợp.

Đối với các mặt hàng, dịch vụ do Nhà nước quản lý như điện, y tế, giáo dục, Bộ Tài chính tiếp tục theo dõi chặt chẽ các phương án và lộ trình giá, cập nhật kịch bản lạm phát nhằm bảo đảm kiểm soát lạm phát cả năm.

Đặc biệt, công tác bình ổn giá dịp cuối năm và Tết Nguyên đán Bính Ngọ 2026 sẽ được tăng cường, cùng với đẩy mạnh công tác thông tin, tuyên truyền, công khai, minh bạch về giá và điều hành giá…

Thứ trưởng Bộ Tài chính Lê Tấn Cận yêu cầu cơ quan quản lý giá trong năm 2026 phối hợp chặt chẽ với các bộ, ngành, địa phương triển khai thực hiện nghiêm túc, quyết liệt và có hiệu quả công tác quản lý, điều hành, bình ổn giá theo cơ chế thị trường để kiểm soát lạm phát theo mục tiêu mà Quốc hội và Chính phủ đề ra.

Nam Khánh