Điều gì sẽ xảy ra khi Fed sớm phải đổi chủ?

Ba kịch bản

Kể từ khi trở lại nhà Trắng để bắt đầu nhiệm kỳ Tổng thống thứ hai của mình vào đầu năm nay, ông Trump đã liên tục chỉ trích Chủ tịch Fed Jerome Powell vì cơ quan này không cắt giảm lãi suất đủ nhanh. Thậm chí đã không ít lần, ông Trump nêu khả năng sa thải ông Powell trước khi nhiệm kỳ của ông Powell kết thúc, nhưng sau đó lại nói rằng việc sa thải Chủ tịch Fed là “khó xảy ra”.

Hôm thứ Năm vừa rồi (24/7), ông Trump cho biết ông đã có một “cuộc họp tốt đẹp” với ông Powell sau khi ông đến thăm trụ sở của Fed tại Washington để tham quan địa điểm cải tạo hai tòa nhà lịch sử của Fed. Ông nói rằnp, việc sa thải ông Powell là không cần thiết

Mặc dù vậy, những chỉ trích liên tục của ông Trump và các quan chức trong chính quyền của ông nhắm vào ông Powell không khỏi khiến các nhà đầu cần phải xem xét tới các kịch bản có thể xảy ra và phản ứng của thị trường trong các kích bản này.

Theo đó họ đang tính tới ba kịch bản, bao gồm cả việc Trump sa thải ông Powell, Powell từ chức, hoặc một ứng cử viên mới được bổ nhiệm trước khi nhiệm kỳ của ông Powell kết thúc. Đáng chú ý là dù xảy ra bất kỳ kịch bản nào trong ba kịch bản trên thì theo dự báo của giới chuyên môn, đồng USD cũng đều chịu tổntheot, dù mức độ có khác nhau.

Trên thực tế, sự biến động ngắn ngủi vào tuần trước - khi có thông tin ông Trump đang cân nhắc sa thải ông Powell - đã khiến S&P 500 giảm 0,7% và đồng USD giảm 0,9% đã hé lộ một số manh mối về những phản ứng có thể xảy ra của thị trường.

“Thị trường tài chính đã phát đi những tín hiệu cảnh báo rõ ràng về hậu quả của sự can thiệp chính trị”, Jack Ablin - Giám đốc đầu tư tại Cresset Capital cho biết.

Sa thải

Mặc dù được coi là kịch bản khó xảy ra nhất, nhưng theo các nhà phân tích, sẽ là rủi ro lớn nhất đối với thị trường là nếu ông Trump sa thải ông Powell. Bởi động thái như vậy sẽ bị coi là một cuộc tấn công vào tính độc lập của Fed, điều mà thị trường vô cùng quan ngại và thị trường cũng sẽ không phân biệt rõ ràng giữa việc Powell bị sa thải có lý do hay không.

Dựa trên quy mô biến động của thị trường gần đây, các chiến lược gia tại Deutsche Bank ước tính, đồng USD có thể giảm tới 6%, một mức giảm lớn kỷ lục.

Các chiến lược gia của Deutsche Bank cũng ước tích, lợi suất trái phiếu Kho bạc kỳ hạn 10 năm có thể tăng khoảng 20 điểm cơ bản, trong khi lợi suất trái phiếu Kho bạc kỳ hạn 30 năm có thể tăng vọt 45 điểm cơ bản.

Hôm thứ Năm, lợi suất trái phiếu Kho bạc kỳ hạn 10 năm ở mức 4,413%, trong khi lợi suất trái phiếu Kho bạc kỳ hạn 30 năm ở mức 4,942%.

Với thị trường chứng khoán, mặc dù cuối cùng thị trường có thể tìm thấy điểm sáng ở một Chủ tịch Fed mới, người có thể dễ dãi hơn với việc cắt giảm lãi suất, nhưng các nhà phân tích cho giảm, ban đầu cổ phiếu có thể sẽ bị bán tháo nếu Powell bị sa thải.

Ablin của Cresset cho biết đà giảm của cổ phiếu sẽ còn mạnh hơn mức giảm chưa đến 1% vào tuần trước sau thông tin về việc Powell sắp bị sa thải.

Thậm chi theo David Seif - Nhà kinh tế trưởng phụ trách các thị trường phát triển tại Nomura, việc sa thải ông Powell sẽ làm tăng nguy cơ ông Trump sẽ cố gắng thực hiện một động thái lớn hơn nữa để tiếp quản Fed.

“Tôi nghĩ rằng việc Fed mất đi sự độc lập sẽ dẫn đến sự gia tăng rất lớn về bất ổn lạm phát, và điều đó sẽ khiến các nhà đầu tư yêu cầu bồi thường nhiều hơn nều muốn giữ tiền của họ trong thời gian dài, dẫn đến đường cong lợi suất dốc hơn nhiều”, Seif nói.

Vàng sẽ là một tài sản có thể được hưởng lợi trong trường hợp này. Theo Aaron Hill - Nhà phân tích trưởng tại công ty môi giới FP Marphân,tgiá của kim loại quý này, vốn đã gần đạt mức cao kỷ lục được thiết lập trong năm nay ở mức khoảng 3.400 USD/oz, có thể tăng cao hơn nữa.

Từ chức

Kịch bản này cũng rất khó xảy ra khi mà Chủ tịch Fed Jerome Powell đã nói rằng ông sẽ từ chối rời nhiệm sở sớm ngay cả khi Trump yêu cầu.

Còn nếu kịch bản này xảy ra thì theo các nhà phân tích, những lo ngại về sự độc lập của Fed sẽ vẫn còp, cho dù thị trường có thể tránh được một giai đoạn bất ổn kéo dài có thể phát sinh từ các cuộc chiến pháp lý nếu ông Powell bị sa thải.

Bên cạnh đó, mặc dù việc từ chức có thể mang lại ít biến động hơn trong ngắn hạn, nhưng nó sẽ khẳng định những lo ngại về việc Fed đang đi chệch khỏi nhiệm vụ kép của mình là tối đa hóa việc làm và ổn định giá cả.

Chủ tịch Fed chỉ là một trong 12 thành viên bỏ phiếu tại các cuộc họp chính sách tiền tệ của Ủy ban Thị trường mở liên bang (FOMC), song không thể phủ nhận vai trò của to lớn của Chủ tịch Fed, nhất là trong việc xây dựng sự đồng thuận với một nhóm lớn các nhà hoạch định chính sách.

Bởi vậy theo Benjamin Ford, nhà nghiên cứu tại công ty nghiên cứu và chiến lược vĩ mô Macro Hive, với việc “ông Trump sẵn sáng làm việc chăm chỉ để hạ bệ người lãnh đạo hội đồng quản trị... ông ấy sẽ nhắm vào phần còn lại của hội đồng quản trị nếu họ không làm những gì mà Chủ tịch Fed mới về cơ bản đã làm”. “Tôi nghĩ điều đó gần như củng cố quan điểm của Trump về lãi suất”, ông nói thêm.

Trong trường hợp này, đồng USD cũng đặc biệt dễ bị tổn thương do chịu ảnh hưởng kép từ việc cắt giảm lãi suất và sự mất niềm tin của nhà đầu tư.

“Một Cục Dự trữ Liên bang tuân thủ chính trị có thể gây ra những gián đoạn thị trường nghiêm trọng và lâu dài trên nhiều loại tài sản, làm thay đổi căn bản bối cảnh tài chính toàn cầu”, Ablin của Cresset nhận định.

Chủ tịch ngầm

Kết quả lành tính nhất cho thị trường sẽ là nếu ông Trump chỉ đề cử một Chủ tịch mới và để ông Powell tại vị cho đến khi nhiệm kỳ của ông kết thúc vào tháng 5/2026, điều mà giới chuyên môn gọi là “Chủ tịch ngầm”.

Bộ trưởng Tài chính Mỹ Scott Bessent hôm thứ Tư (23/7) cho biế5, chính quyền Trump không vội vàng đề cử một Chủ tịch mới thay thế Powell. Ông cho biết chính quyền có thể sẽ công bố người kế nhiệm vào tháng 12/2025 hoặc tháng 1/2026.

Ngay cả với kịch bản này thì theo các nhà phân tích, thị trường cũng sẽ có những phản ứng khi mà chắc chắn ông Trump sẽ đề cử người để thay thế ông Powell là người có quan điểm ông hòa hơn. Mặc dù không quá nghiêm trọng như hai kịch bản trên, nhưng sự xuất hiện của một vị Chủ tịch được đề cử có quan điểm trái ngược về chính sách tiền tệ với Chủ tịch đương nhiệm, có thể gây ra sự nhầm lẫn. Chưa hết, bất kỳ lựa chọn nào bị coi là “nằm trong tay ông Truch” đều có thể gây tổn hại lâu dài đến nhận thức của công chúng về tính độc lập của Fed.

Các nhà đầu tư cho rằng một vị trí được bổ nhiệm mà lại nói nhiều về việc hạ lãi suất có thể làm xói mòn giá trị đồng USD. “Điều này có thể sẽ gây áp lực lên đồng USD ngày càng lớn hơn khi chúng ta bước vào nhiệm kỳ Chủ tịch Fed mới”, Ford của Macro Hive nhận định.

Tuy nhiên cũng có chuyên gia như Mark Hackett - Chiến lược gia thị trường trưởng tại Nationwide cho rằng, "không chắc liệu thị trường chứng khoán có nhất thiết nhìn nhận điều đó theo hướng tiêu cực hay không”. “Rõ ràng là bạn sẽ tin rằng người tiếp theo sẽ có quan điểm ôn hòa hơn Powell, nhưng dù sao thì đó cũng chỉ là giả định".

Điều đó khong phải là không có cơ sở khi nhìn lại lịch sử thì chính Chủ tịch Fed Jerome Powell là người mà ông Trump đã đề cử trong nhiệm kỳ Tổng thống đầu tiên của mình.

Hà Vy