Điều chỉnh nội dung giáo dục địa phương phù hợp với tình hình mới

Năm học 2025 - 2026, việc giảng dạy nội dung giáo dục địa phương trong Chương trình Giáo dục phổ thông 2018 có sự thay đổi do sáp nhập đơn vị hành chính và vận hành bộ máy địa phương 2 cấp. Sở Giáo dục và Đào tạo (GD-ĐT) đã chỉ đạo các cơ sở giáo dục tiếp tục tổ chức giảng dạy theo tài liệu giáo dục địa phương hiện có; đồng thời chủ động rà soát, điều chỉnh ngữ liệu, cập nhật kiến thức sát với thực tiễn.

Giáo viên chủ động rà soát, điều chỉnh

“Các em có biết, tỉnh Khánh Hòa của chúng ta đang thay đổi từng ngày không? Hôm nay, cô sẽ cùng các em khám phá điều đó qua bài học đầu tiên!” - lời dẫn dắt gợi mở của cô Trương Thị Thùy Linh đã đưa học sinh lớp 9 Trường THCS Tô Hạp (xã Khánh Sơn) bước vào tiết học nội dung giáo dục địa phương chủ đề “Địa lý kinh tế tỉnh Khánh Hòa” một cách tự nhiên, gần gũi. Bài giảng được cô chuẩn bị nguồn tư liệu phong phú, sử dụng hình ảnh trực quan và lồng ghép những câu chuyện gắn với thực tiễn đời sống xã hội. Đáng chú ý, nội dung giảng dạy có một số thay đổi, cập nhật so với tài liệu hiện có như: Bổ sung bản đồ hành chính tỉnh Khánh Hòa; thông tin mới về tình hình phát triển kinh tế nông nghiệp, công nghiệp, thương mại và định hướng phát triển của tỉnh trong tương lai. Nhờ đó, học sinh nắm bắt kịp thời những thay đổi quan trọng của tỉnh. Cô Linh chia sẻ: “Năm học này, nội dung giáo dục địa phương có nhiều điểm mới, đòi hỏi giáo viên phải nỗ lực tìm hiểu, cập nhật thông tin từ các nguồn chính thống để đảm bảo tính chính xác khi giảng dạy”.

Giờ học nội dung giáo dục địa phương tại Trường THCS Tô Hạp (xã Khánh Sơn).

Tại Trường Tiểu học Nho Lâm (xã Thuận Nam), nhà trường triển khai cho giáo viên rà soát toàn bộ tài liệu giáo dục địa phương, đồng thời cập nhật những kiến thức mới gắn với thực tiễn, đặc biệt là thay đổi về địa giới hành chính và tên gọi của các địa phương. Từ đó, chỉnh sửa ngữ liệu cho phù hợp và xây dựng kế hoạch bài dạy cụ thể, sát với thực tế. Thầy Nguyễn Chí Hiếu - Phó Hiệu trưởng phụ trách nhà trường cho biết: “Nội dung giáo dục địa phương ở cấp tiểu học được tích hợp linh hoạt trong hoạt động trải nghiệm và các môn học như: Tự nhiên và Xã hội, Lịch sử và Địa lý. Hiện nay, các giáo viên đều triển khai bài giảng điện tử với hình ảnh, video minh họa sinh động, trực quan, giúp học sinh dễ hình dung và tiếp cận nội dung bài học”.

Sẽ hiệu chỉnh thống nhất tài liệu dùng chung

Ông Lê Đình Thuần - Phó Giám đốc Sở GD-ĐT cho biết, năm học 2025 - 2026, các trường trên địa bàn tỉnh tiếp tục thực hiện giảng dạy tài liệu giáo dục địa phương hiện hành (trước sáp nhập tỉnh). Trong đó, các trường thuộc tỉnh Khánh Hòa cũ sử dụng tài liệu giấy; các trường thuộc tỉnh Ninh Thuận cũ sử dụng bản mềm PDF, riêng một số trường THCS vùng khó khăn được cấp tài liệu miễn phí cho học sinh học tập. Sở GD-ĐT đã yêu cầu các trường tổ chức tập huấn, hướng dẫn giáo viên điều chỉnh nội dung, kỹ thuật, phương pháp dạy khi thực hiện nội dung giáo dục địa phương. Trong đó, lưu ý giáo viên chủ động rà soát, điều chỉnh chủ đề, ngữ liệu trong tài liệu và sử dụng linh hoạt theo đặc điểm văn hóa, xã hội, địa lý của đơn vị hành chính mới sau sắp xếp, phù hợp tình hình thực tế. Chẳng hạn như: Cập nhật bản đồ hành chính 34 tỉnh, thành Việt Nam; bản đồ hành chính 65 xã, phường, đặc khu của tỉnh Khánh Hòa; cập nhật một số thay đổi địa giới hành chính dẫn đến thay đổi số liệu về chiều dài đường bờ biển và các điều kiện tự nhiên; cập nhật chỉ số kinh tế - xã hội trên tất cả các lĩnh vực...

Bên cạnh đó, Sở GD-ĐT sẽ làm việc với các chuyên gia, nhà khoa học, giáo viên trong hội đồng biên soạn có am hiểu sâu để xây dựng lại chương trình tổng thể tài liệu giáo dục địa phương bậc phổ thông từ lớp 1 đến lớp 12, hướng đến hiệu chỉnh thống nhất một tài liệu dùng chung cho toàn tỉnh. Cụ thể, sẽ rà soát, tham mưu UBND tỉnh việc biên soạn, thẩm định, in ấn, phát hành tài liệu giáo dục địa phương theo quy định; lựa chọn nội dung, chủ đề phù hợp trong tài liệu giáo dục địa phương đã được phê duyệt để tổ chức điều chỉnh, tích hợp và sử dụng linh hoạt theo đặc điểm văn hóa, xã hội, địa lý của đơn vị hành chính mới sau sáp nhập. Đồng thời, chỉ đạo xây dựng và hoàn thiện khung nội dung giáo dục địa phương cho các cấp học, lớp học, đảm bảo tính kế thừa, phát triển. Trên cơ sở đó, thực hiện công tác chỉnh lý, biên soạn tài liệu giáo dục địa phương để sử dụng ổn định cho các năm tiếp theo. “Trong tình hình hiện nay, chúng tôi kỳ vọng từ năm học 2026 - 2027 sẽ triển khai một bộ tài liệu giáo dục địa phương thống nhất trong toàn tỉnh” - ông Lê Đình Thuần nói.

Ở cấp tiểu học, nội dung giáo dục địa phương được tích hợp trong hoạt động trải nghiệm và các môn học. Ở cấp THCS và THPT, nội dung giáo dục địa phương được lồng ghép vào bài học hoặc xây dựng dưới dạng chuyên đề ở các môn học: Ngữ văn, Lịch sử, Địa lý... Đây là nội dung dạy học bắt buộc từ lớp 1 đến lớp 12, với thời lượng 35 tiết/năm học.

Theo Thông tư số 33/2020 của Bộ GD-ĐT quy định việc thẩm định tài liệu giáo dục địa phương, Sở GD-ĐT là đơn vị tổ chức thẩm định tài liệu, trình UBND tỉnh xem xét, quyết định và Bộ GD-ĐT phê duyệt trước khi đưa vào sử dụng.

H.NGÂN