Diễn đàn Nông dân Quốc gia 2025: Còn nỗi lo tiêu thụ, bảo vệ thương hiệu nông sản

Diễn đàn Nông dân Quốc gia lần thứ X năm 2025 với chủ đề: “Kết nối thị trường - Xây dựng thương hiệu - Thúc đẩy tiêu thụ nông sản, góp phần tăng trưởng kinh tế đất nước 2 con số”, do Báo Nông thôn Ngày nay/Điện tử Dân Việt phối hợp cùng Công ty CP Phân bón Bình Điền thực hiện sáng 1/10.

Loạt biện pháp nâng tầm giá trị nông sản

Điểm đặc biệt tại Diễn đàn lần này, đích danh Chủ tịch Hội Nông dân Việt Nam Lương Quốc Đoàn và Bộ trưởng Bộ Công Thương Nguyễn Hồng Diên trực tiếp đăng đàn đối thoại, lắng nghe tiếng nói từ người dân và trả lời những khúc mắc có liên quan.

Chủ tịch Hội Nông dân Việt Nam Lương Quốc Đoàn và Bộ trưởng Bộ Công Thương Nguyễn Hồng Diên trực tiếp đăng đàn lắng nghe nông dân nói

Trăn trở cho đầu ra của sản phẩm hồng treo gió và bận tâm về tình trạng nông sản giả, nhái đang làm giảm uy tín thương hiệu, chị Vương Thị Thương, Nông dân Việt Nam xuất sắc năm 2025, Giám đốc HTX Nông sản Toàn Thương (Lạng Sơn) đề nghị, Bộ Công Thương cho biết kế hoạch ưu tiên xúc tiến thương mại (XTTM) sản phẩm nông lâm thủy sản nào trong thời gian tới? Nông dân phải làm gì để tham gia chương trình, quảng bá, tiêu thụ sản phẩm cũng như giải pháp nhằm bảo vệ nông dân, DN trong nước trước các hành vi cạnh tranh không lành mạnh từ nước ngoài.

Chị Vương Thị Thương, Nông dân Việt Nam xuất sắc năm 2025, Giám đốc HTX Nông sản Toàn Thương (Lạng Sơn)

Giải đáp vấn đề này, ông Vũ Bá Phú, Cục trưởng Cục Xúc tiến thương mại (Bộ Công Thương) cho biết, để đưa các sản phẩm OCOP từ đặc sản địa phương vươn tầm quốc tế, Bộ Công Thương đã và đang triển khai hỗ trợ DN, HTX cải thiện chất lượng, bao bì, nhãn mác, truy xuất nguồn gốc, đáp ứng tiêu chuẩn quốc tế. Đồng thời, lồng ghép quảng bá sản phẩm OCOP trong Chương trình XTTM quốc gia và Chương trình Thương hiệu quốc gia, qua đó xây dựng hình ảnh sản phẩm OCOP Việt Nam gắn với chất lượng, bền vững, bản sắc văn hóa.

“Hàng năm, Bộ Công Thương tổ chức Hội chợ sản phẩm OCOP xuất khẩu - VIETNAM OCOPEX. Đây vừa là diễn đàn quảng bá, vừa là kênh kết nối giao thương, giúp sản phẩm OCOP tiếp cận hệ thống phân phối quốc tế, tham gia sâu hơn vào chuỗi giá trị toàn cầu. Bộ Công Thương cũng hỗ trợ sản phẩm OCOP kết nối các sàn thương mại điện tử (TMĐT) trong nước và các sàn quốc tế (Amazon, Alibaba,…); phối hợp cùng các tập đoàn công nghệ, logistics để hỗ trợ đào tạo HTX, đặc biệt là lao động nữ, về kỹ năng số, quảng bá trực tuyến và livestream bán hàng. Cùng đó, Bộ Công Thương còn hỗ trợ HTX kết nối với DN phân phối, xuất khẩu lớn để qua đó tạo kênh tiêu thụ ổn định”, ông Phú cho biết.

Ông Vũ Bá Phú, Cục trưởng Cục Xúc tiến thương mại (Bộ Công Thương)

Lãnh đạo Cục XTTM cũng thông tin, thời gian tới Bộ Công Thương tiếp tục ưu tiên hỗ trợ các mặt hàng nông, lâm, thủy sản chủ lực, có giá trị gia tăng cao như rau quả, thủy sản, cà phê, hồ tiêu, gạo và sản phẩm chế biến sâu. Do đó, Bộ khuyến nghị nông dân và các HTX chủ động tuân thủ tiêu chuẩn chất lượng, truy xuất nguồn gốc, tích cực phối hợp với địa phương, hiệp hội, DN và các nền tảng TMĐT để quảng bá sản phẩm.

Trả lời bổ sung cho câu hỏi này, Bộ trưởng Bộ Công Thương Nguyễn Hồng Diên cho biết, xưa nay bà con nông dân thường sản xuất tự cung tự cấp, giờ vươn ra xuất khẩu nhiều sản phẩm ra thế giới nhưng lại bỏ quên thị trường trong nước. Trong khi Việt Nam có trên 100 triệu dân, nhu cầu tiêu dùng sản phẩm, nông sản cũng rất cao.

Do đó, Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên yêu cầu người sản xuất và DN hỗ trợ bà con nông dân quan tâm và xây dựng chiến lược phát triển thị trường, tiêu dùng trong nước đảm bảo an toàn, hiệu quả. Bộ Công Thương sẽ tích cực tổ chức các hội chợ XTTM tại các địa phương để kết nối giúp bà con gặp gỡ, bán được nhiều sản phẩm cho các DN, đối tác trong nước.

“Ngày 24/10 tới đây, Bộ Công Thương sẽ tổ chức hội chợ quốc tế, bà con nông dân có thể mang hàng lên hội chợ để bán. Tại hội chợ này, sẽ có nhiều đối tác quốc tế, nếu bà con mang hàng đến các sản phẩm chất lượng cao sẽ có cơ hội tiêu thụ nhanh và thuận lợi”, Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên nói.

Bảo vệ thương hiệu bằng truy xuất nguồn gốc, đăng kí bảo hộ

Tại Diễn đàn, ông Phạm Hồng Duy, Phó Giám đốc HTX Dịch vụ nông nghiệp tổng hợp An Phát (TP Hà Nội) đề nghị Bộ Công Thương nêu những điều kiện cốt yếu để các DN và HTX tham gia chương trình, quảng bá và tiêu thụ sản phẩm nông sản. Theo ông Vũ Bá Phú, các DN, HTX và người dân cần nâng cao chất lượng sản phẩm, đảm bảo an toàn thực phẩm và truy xuất nguồn gốc. Trong đó, các chủ thể tham gia cần đặc biệt chú trọng áp dụng quy trình canh tác Xanh, sạch, đạt chuẩn GlobalGAP hoặc các tiêu chuẩn quốc tế tương đương để đáp ứng yêu cầu ngày càng khắt khe của thị trường xuất khẩu.

Cùng với đó, chuỗi sản xuất, chế biến và cung ứng nông sản cần làm tốt hơn công tác kiểm soát dư lượng thuốc bảo vệ thực vật, chất bảo quản và áp dụng công nghệ bảo quản sau thu hoạch sẽ giúp duy trì chất lượng, kéo dài thời gian bảo quản, hạn chế tổn thất. Đặc biệt không thể thiếu việc triển khai hệ thống truy xuất nguồn gốc để người tiêu dùng và đối tác nhập khẩu có thể kiểm tra được toàn bộ quá trình từ nuôi trồng, thu hoạch, chế biến cho đến phân phối, qua đó nâng cao niềm tin và giá trị sản phẩm.

Ông Phạm Hồng Duy, Phó Giám đốc HTX Dịch vụ nông nghiệp tổng hợp An Phát (TP Hà Nội)

Đối với công tác xây dựng thương hiệu và mở rộng kết nối thị trường, ông Phú đề nghị nông dân, các HTX cần đầu tư vào việc thiết kế bao bì, nhãn mác để sản phẩm không chỉ đạt chuẩn chất lượng mà còn mang bản sắc riêng, dễ nhận diện trên thị trường. Đồng thời, chủ động phối hợp với hiệp hội ngành hàng, cơ quan quản lý địa phương và các DN xuất khẩu để tận dụng nguồn lực, chia sẻ thông tin thị trường, cùng tham gia các chiến dịch quảng bá trong và ngoài nước.

“Các chủ thể cần tích cực khai thác nền tảng TMĐT để mở rộng kênh bán hàng. Tích cực tham gia các sự kiện XTTM do Bộ Công Thương tổ chức, như: Hội chợ chợ Vietnam Food Expo, Vietnam International Sourcing, Hội chợ các sản phẩm OCOP xuất khẩu, đặc biệt là hội chợ Công nghiệp, Thương mại và Hàng tiêu dùng (VIEE) được tổ chức 4 kỳ/năm. Đồng thời, tích cực tham gia các chương trình kết nối cung - cầu nông sản với hệ thống siêu thị, chuỗi bán lẻ trong nước, để mở rộng thị phần, từng bước hình thành kênh phân phối ổn định, giảm rủi ro bị ép giá”, ông Phú lưu ý.

Nêu các giải pháp nhằm bảo vệ nông dân, DN trong nước trước các hành vi cạnh tranh không lành mạnh từ các đối thủ cạnh tranh nước ngoài, Lương Hoàng Thái, Cục trưởng Cục Phòng vệ thương mại (PVTM) cho biết, đây là một "cuộc chiến" đòi hỏi chi phí và công sức lớn. Biện pháp duy nhất để bảo vệ và đấu tranh là các DN, HTX nhất thiết phải đăng ký bảo hộ sản phẩm. Tuy nhiên cái khó hiện nay là sản phẩm OCOP vẫn còn nhỏ lẻ, thiếu sự liên kết.

Chính vì vậy, ông Thái kiến nghị Chính phủ nên dành một tỷ lệ nhất định từ khoản thu thuế TVTM (hiện khoảng 1.300 tỷ đồng) để hỗ trợ kinh phí bảo vệ thương hiệu cho nông dân và sản phẩm trong nước, vì để từng người nông dân thực hiện sẽ không thể tự chi trả cho việc này.

Theo Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên, để bảo vệ được thương hiệu sản phẩm phải có truy xuất nguồn gốc; có chất lượng tốt, sản lượng số lượng; nhãn hiệu bao bì rõ ràng phù hợp. Đặc biệt, sản phẩm nông sản phải có đăng ký bảo hộ thương hiệu để khi có gian lận thương hiệu cũng được bảo vệ, nếu DN không làm sẽ không thể bảo vệ được thương hiệu sản phẩm.Theo Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên, để bảo vệ được thương hiệu sản phẩm phải có truy xuất nguồn gốc; có chất lượng tốt, sản lượng số lượng; nhãn hiệu bao bì rõ ràng phù hợp. Đặc biệt, sản phẩm nông sản phải có đăng ký bảo hộ thương hiệu để khi có gian lận thương hiệu cũng được bảo vệ, nếu DN không làm sẽ không thể bảo vệ được thương hiệu sản phẩm.

Nguyễn Quỳnh/VOV.VN