Diễn biến thị trường tài chính - tiền tệ quốc tế tuần từ 1-6/9

Diễn biến thị trường tài chính tiền tệ quốc tế

Mỹ: Thị trường lao động suy yếu, xác suất Fed hạ lãi suất tháng 9 tăng

Phần lớn các chỉ số chứng khoán Mỹ khép lại tuần giao dịch ngắn ngày do nghỉ lễ với mức tăng. Các chỉ số tăng xuyên suốt đến thứ Năm và mở cửa phiên thứ Sáu trong sắc xanh, nhờ số liệu lao động yếu hơn dự kiến làm dấy lên kỳ vọng Cục Dự trữ Liên bang (Fed) sẽ hạ lãi suất ngắn hạn tại cuộc họp tới. Tuy nhiên, tâm lý thị trường đảo chiều sau đó, khiến chứng khoán xóa sạch đà tăng ban đầu do lo ngại việc cắt giảm lãi suất có thể không đủ để thúc đẩy tăng trưởng kinh tế.

Chốt tuần, chỉ số Nasdaq Composite tăng 1,14%, dẫn dắt bởi cổ phiếu Apple và Alphabet (công ty mẹ Google), cả hai cùng đi lên sau phán quyết chống độc quyền được đánh giá là “nhẹ tay” hơn lo ngại. Nhóm cổ phiếu vốn hóa nhỏ - vốn nhạy cảm hơn với biến động lãi suất - cũng tăng trong tuần. S&P 500 tăng 0,33%, trong khi Dow Jones giảm 0,32%.

Trọng tâm tuần qua là loạt báo cáo cho thấy triển vọng ảm đạm của thị trường lao động Mỹ, nổi bật nhất là báo cáo việc làm phi nông nghiệp công bố sáng thứ Sáu. Bộ Lao động cho biết các doanh nghiệp Mỹ chỉ tạo thêm 22.000 việc làm trong tháng 8, giảm mạnh so với mức đã điều chỉnh của tháng 7 (79.000) và thấp hơn nhiều so với kỳ vọng khoảng 77.000. Dữ liệu tháng 6 cũng bị điều chỉnh từ mức tăng 14.000 xuống thành mức giảm 13.000 - lần sụt giảm việc làm đầu tiên kể từ tháng 12/2020. Tỷ lệ thất nghiệp tháng 8 tăng lên 4,3%, cao nhất kể từ 2021.

Báo cáo việc làm khu vực tư nhân của ADP cho kết quả tương tự, với doanh nghiệp tư nhân chỉ tạo thêm 54.000 việc làm, giảm so với 106.000 của tháng trước và thấp hơn nhiều so với dự báo 80.000. Đồng thời, Bộ Lao động cho biết số lượng vị trí tuyển dụng trong tháng 7 giảm xuống mức thấp nhất kể từ 9/2024 (7,18 triệu), trong khi số người thất nghiệp lần đầu tiên vượt số việc làm còn trống kể từ 2021.

Đến chiều thứ Sáu, công cụ FedWatch của CME dự đoán 100% khả năng Fed sẽ hạ ít nhất 25 điểm cơ bản tại cuộc họp tới, trong khi xác suất giảm 50 điểm cơ bản tăng từ 0% lên khoảng 10% sau báo cáo việc làm. Lợi suất trái phiếu Kho bạc Mỹ giảm mạnh, kéo lợi suất kỳ hạn 10 năm xuống mức thấp nhất kể từ đầu tháng 4.

Ở diễn biến khác, Viện Quản lý Nguồn cung (ISM) cho biết hoạt động sản xuất Mỹ tiếp tục thu hẹp tháng thứ sáu liên tiếp trong tháng 8, dù tốc độ giảm chậm hơn tháng 7. Chỉ số PMI sản xuất đạt 48,7%, tăng so với 48% tháng trước nhưng vẫn thấp hơn dự báo (49,1%). Động lực chính đến từ đơn hàng mới, với chỉ số đơn hàng tăng 4,3 điểm lên 51,4%.

Trong khi đó, PMI dịch vụ của ISM cho thấy lĩnh vực dịch vụ tiếp tục mở rộng trong tháng 8, tăng lên 52% từ 50,1%. Theo Steve Miller, Chủ tịch Ủy ban khảo sát doanh nghiệp dịch vụ ISM, mức tăng chủ yếu nhờ tốc độ mở rộng nhanh hơn của hoạt động kinh doanh và đơn hàng mới. Tăng trưởng giá cả hạ nhiệt nhẹ nhưng vẫn ở mức cao ở cả hai lĩnh vực sản xuất và dịch vụ.

Châu Âu: Lạm phát duy trì gần mục tiêu của ECB, thị trường lao động ổn định

Trong điều chỉnh theo nội tệ, chỉ số toàn châu Âu STOXX Europe 600 giảm 0,17% do lo ngại về triển vọng tăng trưởng toàn cầu sau số liệu việc làm yếu từ Mỹ và đồng euro mạnh lên. Các chỉ số chính biến động trái chiều: FTSE MIB của Ý mất 1,39%, CAC 40 của Pháp giảm 0,38%, DAX của Đức lùi 1,28%, trong khi FTSE 100 của Anh tăng 0,23%.

Lạm phát toàn phần của khu vực đồng euro tháng 8 tăng nhẹ lên 2,1%, sát với mục tiêu trung hạn 2% của Ngân hàng Trung ương châu Âu (ECB). Lạm phát lõi (loại trừ giá thực phẩm, năng lượng, rượu và thuốc lá) giữ ổn định ở 2,3%, đúng như dự báo của FactSet. Lạm phát dịch vụ - thước đo được ECB đặc biệt chú ý - giảm nhẹ xuống 3,1% từ 3,2% trong tháng 7.

Phát biểu của các quan chức ECB nhìn chung củng cố quan điểm rằng lãi suất sẽ được giữ nguyên trong tháng 9 và duy trì ở mức này một thời gian. Phần lớn nhà kinh tế được Reuters và Bloomberg khảo sát cho rằng ECB đã kết thúc chu kỳ nới lỏng, nhờ triển vọng lạm phát ổn định và kinh tế vững vàng.

Tỷ lệ thất nghiệp khối đồng tiền chung euro giảm xuống 6,2% trong tháng 7 từ 6,3%, quay về mức thấp nhất kể từ tháng 11/2024. Dữ liệu khác cho thấy doanh số bán lẻ giảm 0,5% trong tháng 7 so với tháng trước, nhưng mức tăng của tháng 6 được điều chỉnh lên 0,6% từ 0,3%.

Tại Anh, thị trường nhà đất hạ nhiệt.

Các ngân hàng và hiệp hội tín dụng Anh phê duyệt 65.352 khoản thế chấp trong tháng 7, vượt dự báo. Tuy nhiên, giá nhà đưa tín hiệu trái chiều: chỉ số của Nationwide Building Society bất ngờ giảm 0,1% trong tháng 8, sau khi tăng 0,5% tháng trước; trong khi Halifax báo giá nhà tăng 0,3% trong tháng 8, so với 0,4% của tháng 7.

Thống đốc Ngân hàng Trung ương Anh (BoE) Andrew Bailey cảnh báo tại phiên điều trần trước Quốc hội rằng có “nhiều nghi ngờ hơn đáng kể” về khả năng tiếp tục hạ lãi suất. Ông cho biết rủi ro lạm phát gia tăng và tỏ ra “lo ngại hơn” về sự suy yếu của thị trường lao động. Phó Thống đốc Clare Lombardelli cũng nhận định lãi suất chủ chốt có thể chỉ giảm xuống thấp hơn một chút so với mức hiện tại 4% do áp lực giá cả vẫn dai dẳng.

Nhật Bản: Chứng khoán khởi sắc, tiền lương thực tăng trưởng dương trở lại

Thị trường chứng khoán Nhật Bản khởi sắc trong tuần, với chỉ số Nikkei 225 tăng 0,70% và TOPIX tăng 0,98%. Cổ phiếu ô tô hưởng lợi khi Mỹ chính thức thực thi thỏa thuận thương mại ký với Nhật hồi tháng 7, trong đó trần thuế quan áp với hầu hết hàng hóa Nhật, bao gồm ô tô, được ấn định ở mức 15%. Đổi lại, Nhật Bản cam kết đầu tư 550 tỷ USD vào Mỹ và mở cửa hơn cho hàng hóa Mỹ, gồm gạo và các sản phẩm nông nghiệp khác.

Lợi suất trái phiếu chính phủ Nhật kỳ hạn 10 năm (JGB) giảm còn 1,57% từ mức 1,61% cuối tuần trước. Giữa tuần, lợi suất từng dao động gần đỉnh 17 năm do bất ổn chính trị, khi Thủ tướng Shigeru Ishiba đối mặt với lời kêu gọi từ chức. Đồng yên Nhật suy yếu, giảm về quanh 148 JPY/USD, so với khoảng 147 JPY/USD cuối tuần trước.

Theo một số chuyên gia, dự báo về thời điểm Ngân hàng Trung ương Nhật Bản (BoJ) nâng lãi suất tiếp tục được bàn luận, khi số liệu lương mới nhất củng cố khả năng BoJ có thể hành động sớm ngay trong tháng 10. Lương danh nghĩa tăng 4,1% so với cùng kỳ trong tháng 7, vượt xa dự báo 3% và cao hơn mức 3,1% tháng 6, trong khi lương thực (điều chỉnh theo lạm phát) lần đầu tiên tăng dương trong năm nay.

Phó Thống đốc Ryozo Himino nhấn mạnh BoJ sẽ nâng lãi suất nếu giá cả và tăng trưởng diễn biến đúng như dự báo. Ông cho biết dù lạm phát cơ bản vẫn dưới mục tiêu 2%, xu hướng tích cực giữa lương và giá dự kiến duy trì, qua đó đưa lạm phát về mục tiêu.

Trung Quốc: Chứng khoán giảm điểm

Thị trường chứng khoán Trung Quốc đại lục giảm khi nhà đầu tư chốt lời sau đợt tăng mạnh gần đây. Chỉ số CSI 300 giảm 0,81%, Shanghai Composite mất 1,18% (tính theo nội tệ), theo FactSet. Ngược lại, tại Hồng Kông, chỉ số Hang Seng tăng 1,36%.

Từ tháng 4 đến nay, chứng khoán Trung Quốc tăng mạnh chủ yếu nhờ thanh khoản nội địa thay vì lợi nhuận doanh nghiệp hay triển vọng kinh tế. CSI 300 tăng 10% trong tháng 8, đánh dấu tháng tốt nhất kể từ đợt bùng nổ do chính sách hồi tháng 9/2024, và đã tăng hơn 20% so với đáy năm nay. Thanh khoản giao dịch bình quân và dư nợ margin đều đạt kỷ lục, theo Bloomberg, cho thấy khẩu vị rủi ro gia tăng trong giới nhà đầu tư cá nhân.

Tâm lý thị trường còn được thúc đẩy bởi kỳ vọng vào tiến bộ AI của Trung Quốc và chiến dịch “chống cạnh tranh tiêu cực” do chính phủ dẫn dắt, nhằm giảm dư thừa công suất và hạn chế cuộc chiến giá trong nhiều ngành. Các chuyên gia cũng cho rằng dòng tiền từ hộ gia đình dư thừa, tìm kiếm lợi suất cao hơn trong bối cảnh lãi suất thấp và thiếu kênh đầu tư hấp dẫn, là động lực chính.

Tuy nhiên, các chỉ báo kinh tế vẫn phản ánh đà giảm tốc toàn diện với nguy cơ Mỹ áp thuế cao hơn, thị trường bất động sản kéo dài nhiều năm trong suy thoái, và tình trạng giảm phát dai dẳng. Nhiều nhà kinh tế dự báo số liệu các tháng tới sẽ xác nhận kinh tế Trung Quốc tiếp tục suy yếu, buộc Bắc Kinh tung thêm các gói kích thích để bảo vệ tăng trưởng trong bối cảnh chiến tranh thương mại do Mỹ khơi mào.

Malaysia: Ngân hàng trung ương giữ nguyên lãi suất trong bối cảnh lạm phát được kiểm soát

Hôm thứ Năm, Ủy ban Chính sách Tiền tệ (MPC) của Ngân hàng Trung ương Malaysia nhóm họp định kỳ và quyết định giữ nguyên lãi suất chính sách qua đêm (OPR) ở mức 2,75%.

Trong thông cáo sau cuộc họp, nhà hoạch định chính sách nhận định “tăng trưởng toàn cầu tiếp tục mở rộng” và lưu ý rằng “việc kết thúc nhiều vòng đàm phán thương mại đã phần nào giảm bớt mức độ bất định toàn cầu”. Tuy nhiên, họ cũng cảnh báo rằng “diễn biến chính sách thương mại…sẽ tạo áp lực lên tăng trưởng toàn cầu trong thời gian tới”.

Tại Malaysia, ngân hàng trung ương dự báo kinh tế sẽ tăng trưởng trong khoảng 4,0% - 4,8% cả năm, sau khi đã đạt 4,4% trong nửa đầu năm 2025. Động lực tăng trưởng được kỳ vọng tiếp tục đến từ nhu cầu nội địa bền vững. Trong khi đó, lạm phát vẫn trong tầm kiểm soát, không cần điều chỉnh OPR.

Các nhà hoạch định chính sách cho biết lạm phát tổng thể bình quân 7 tháng đầu năm đạt 1,4%, còn lạm phát cơ bản ở mức 1,9%. Họ dự báo lạm phát tổng thể sẽ “duy trì ở mức vừa phải nhờ chi phí toàn cầu được kiềm chế,” còn lạm phát cơ bản “ổn định, gần mức trung bình dài hạn, phản ánh việc không có áp lực cầu quá mức”.

Ba Lan: Tiếp tục hạ lãi suất khi lạm phát chậm lại

Trong hai ngày thứ Ba và thứ Tư, Ngân hàng Trung ương Ba Lan tổ chức họp chính sách tiền tệ và quyết định giảm lãi suất tham chiếu thêm 25 điểm cơ bản, từ 5,00% xuống 4,75%. Các mức lãi suất khác do ngân hàng trung ương kiểm soát cũng được hạ theo tỷ lệ tương tự. Động thái này nối tiếp quyết định cắt giảm bất ngờ hồi đầu tháng 7.

Thông cáo sau cuộc họp cho biết kinh tế Ba Lan tăng tốc, từ 3,2% (so cùng kỳ) trong quý I lên 3,4% trong quý II, chủ yếu nhờ “mức tăng tiêu dùng nhanh hơn.” Tuy nhiên, lạm phát CPI hàng năm giảm từ 3,1% trong tháng 7 xuống 2,8% trong tháng 8. Các nhà hoạch định chính sách cũng ước tính lạm phát loại trừ giá lương thực và năng lượng đã giảm trong tháng 8, qua đó củng cố cơ sở cho quyết định tiếp tục hạ lãi suất.

Đại Hùng