Địa phương thiếu quyết tâm, nguy cơ chậm tiến độ nhà ở xã hội toàn quốc

Tính đến nay, cả nước có 692 dự án nhà ở xã hội đang được triển khai với quy mô 633.559 căn. Ảnh minh họa: Hồng Đạt/TTXVN

Theo thống kê của Bộ Xây dựng về kết quả thực hiện Đề án 1 triệu căn hộ nhà ở xã hội, tính đến nay, cả nước có 692 dự án nhà ở xã hội đang được triển khai với quy mô 633.559 căn. Trong đó có 165 dự án hoàn thành, quy mô 110.436 căn; 147 dự án đã khởi công xây dựng, đang triển khai với quy mô 135.033 căn và 380 dự án được chấp thuận chủ trương đầu tư, quy mô 388.090 căn.

Như vậy, số lượng dự án đã hoàn thành, khởi công, chấp thuận chủ trương đầu tư đến năm 2025 đạt 59,6% so với chỉ tiêu đã đặt ra tại Đề án (đầu tư xây dựng khoảng 1.062.200 căn).

Tính riêng 9 tháng của năm 2025, cả nước đã hoàn thành 43.681/100.275 căn (đạt 43,6%), dự kiến đến hết năm 2025 sẽ hoàn thành thêm 39.245 căn (tổng là 82.926/100.275 căn, đạt 83%); đang đầu tư xây dựng 135.033 căn, trong đó 9 tháng đầu năm đã khởi công 69 dự án với quy mô 54.362 căn.

Trong 9 tháng vừa qua, có 4 địa phương đã hoàn thành trên 50% chỉ tiêu được giao gồm: Bắc Ninh, Quảng Ninh, Nghệ An, Lào Cai. Một số địa phương có khả năng hoàn thành hoặc vượt chỉ tiêu như: TP Hải Phòng, TP Huế, Tuyên Quang, Thái Nguyên, Phú Thọ, Hưng Yên, Bắc Ninh, Quảng Ninh, Nghệ An, Tây Ninh, Cà Mau.

Cùng đó, các địa phương có khả năng hoàn thành trên 50% chỉ tiêu gồm: TP Hà Nội, TP Hồ Chí Minh, TP Đà Nẵng (Đà Nẵng trước sáp nhập có khả năng hoàn thành 120% chỉ tiêu), TP Cần Thơ (Hậu Giang trước sáp nhập có khả năng hoàn thành 100%), Lào Cai (Lào Cai trước sáp nhập có khả năng hoàn thành 89% chỉ tiêu), Ninh Bình (Hà Nam trước khi sáp nhập có khả năng hoàn thành 117% chỉ tiêu), Quảng Ngãi, Đắk Lắk (Đắk Lắk trước sáp nhập có khả năng hoàn thành 60% chỉ tiêu), Đồng Nai (Đồng Nai trước sáp nhập có khả năng hoàn thành 102% chỉ tiêu), Đồng Tháp (Tiền Giang trước sáp nhập có khả năng hoàn thành 78% chỉ tiêu), An Giang (An Giang trước sáp nhập có khả năng hoàn thành 84% chỉ tiêu)…

Tuy nhiên cũng co nhiều địa phương đạt dưới 50% gồm: Lạng Sơn, Thanh Hóa, Hà Tĩnh, Quảng Trị, Khánh Hòa, Gia Lai, Lâm Đồng (Đắk Nông trước sáp nhập có khả năng hoàn thành 96%), Vĩnh Long (Bến Tre trước sáp nhập có khả năng hoàn thành 60%). Đáng chú ý, 4 địa phương chưa có dự án được khởi công, đầu tư xây dựng như: Cao Bằng, Sơn La, Điện Biên, Lai Châu.

Bộ Xây dựng nhận định, mặc dù đã đạt một số kết quả quan trọng, tuy nhiên việc phát triển nhà ở xã hội vẫn còn một số tồn tại, hạn chế. Nguyên nhân và bất cập đến từ việc một số địa phương chưa thực sự quan tâm đến công tác phát triển nhà ở xã hội; chưa đưa chỉ tiêu phát triển nhà ở xã hội vào kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội hàng năm và 5 năm của địa phương; chưa thành lập Ban Chỉ đạo phát triển nhà ở xã hội.

Trên thực tế, số lượng dự án hoàn thành chưa đạt mục tiêu. Một số dự án nhà ở xã hội đã khởi công nhưng chưa triển khai thi công hoặc triển khai thi công chậm tiến độ.

Mặc dù các địa phương đã dành quỹ đất lớn, đủ về số lượng để phát triển nhà ở xã hội, tuy nhiên “chất lượng” của quỹ đất này vẫn còn chưa đảm bảo. Nhiều ô đất nhà ở xã hội được quy hoạch, bố trí không phù hợp, ở những nơi xa trung tâm, thiếu kết nối về hạ tầng kỹ thuật, hạ tầng xã hội do vậy chưa thể đưa vào sử dụng ngày. Công tác giải phóng mặt bằng chậm dẫn đến chưa bàn giao được mặt bằng cho chủ đầu tư, ảnh hưởng tiến độ dự án.

Thậm chí, nhiều địa phương chưa bố trí ngân sách địa phương để thực hiện công tác bồi thường, hỗ trợ, tái định cư, đầu tư hạ tầng kỹ thuật để có quỹ đất sạch. Một số chủ đầu tư dự án nhà ở xã hội được lựa chọn không đủ năng lực tài chính, kinh nghiệm… dẫn đến dự án triển khai chậm - Bộ Xây dựng chỉ rõ.

Thu Hằng (TTXVN)