Dị thường: Bão số 5 chỉ 3 ngày đã đổ bộ, 12 giờ càn quét đất liền

Theo Trung tâm Dự báo khí tượng thủy văn quốc gia, rạng sáng nay, 26-8, bão số 5 (tên quốc tế Kajiki) đã suy yếu thành áp thấp nhiệt đới trên khu vực Trung Lào. Sức gió mạnh nhất vùng gần tâm áp thấp nhiệt đới mạnh cấp 7 (50-61km/h), giật cấp 9.

Ảnh hưởng hoàn lưu bão và áp thấp nhiệt đới, Bắc Trung Bộ, đồng bằng và trung du Bắc Bộ, trong đó có Thủ đô Hà Nội có mưa lớn kéo dài suốt đêm, gây ngập lụt nhiều nơi.

Như vậy, kể từ khi bắt đầu đổ bộ đất liền Nam Nghệ An - Bắc Hà Tĩnh lúc 15 giờ ngày 25-8, bão số 5 ở trên đất liền ít nhất 12 giờ.

Đặc biệt, trong khoảng ba giờ đầu đổ bộ, tâm bão ở trạng thái ‘1/3 nằm trên đất liền, 2/3 còn ở trên biển’, với sức gió mạnh nhất cấp 11-12, giật cấp 13-14.

Bão số 5 gây mưa lớn làm nhiều nhà dân ở xã Hòa Trạch (Quảng Trị). Ảnh: BẢO THIÊN

Khác với giai đoạn di chuyển nhanh trên biển (20-25km/h), khi chuẩn bị đổ bộ, bão di chuyển rất chậm.

Khi vào đất liền, bão đi càng chậm (chỉ 10km/h), khiến mưa lớn kèm gió mạnh kéo dài tại Nghệ An, Hà Tĩnh.

Thống kê nhanh, đã có hàng trăm ngôi nhà bị tốc mái, ngập trong nước, 1 người thiệt mạng, 8 người bị thương.

Bão quật cây xanh ngã đổ ở Thành phố Vinh, Nghệ An. Ảnh Đ.LAM

Tối 25-8, khi tâm bão vẫn nằm trên đất liền Nghệ An - Hà Tĩnh, ông Nguyễn Hoàng Hiệp, Thứ trưởng Bộ NN&MT, nhận xét: “Bão số 5 khá dị thường. Bão hình thành ngay trên biển Đông, chỉ ba ngày đã đổ bộ, bằng một nửa quy luật. Có thời điểm bão gần như đứng yên hai giờ trước khi đổ bộ khiến người dân tưởng bão đã tan, trong khi thực tế gió bão đổ bộ tại Hà Tĩnh vẫn mạnh cấp 10-11, giật cấp 12, 13”.

Giám đốc Trung tâm Dự báo Khí tượng thủy văn quốc gia, ông Mai Văn Khiêm, cũng đánh giá đây là cơn bão đặc biệt, hình thành nhanh, cường độ mạnh, di chuyển nhanh và phạm vi ảnh hưởng rộng.

Khu vực ven biển Cửa Lò (Nghệ An) bị ngập do mưa lớn kèm nước dâng do bão. Ảnh: Đắc Lam

“Chúng tôi đánh giá sức gió của bão số 5 không kém bão Yagi, thậm chí còn mạnh hơn bão Doksuri tháng 10-2017, vốn từng gây thiệt hại nặng nề ở Hà Tĩnh – Quảng Trị” - ông Khiêm đưa ra đánh giá hôm 23-8.

Theo ông Hoàng Đức Cường, Phó Cục trưởng Cục Khí tượng thủy văn, vòng đời một cơn bão thường kéo dài 7–8 ngày, nhưng bão Kajiki hình thành ở giai đoạn có nhiều điều kiện phát triển mạnh nhất, liên tục được bổ sung năng lượng. Khi tới gần bờ (sau 3 ngày), bão vẫn còn ở cường độ cao, chỉ suy yếu khi vào sâu trong đất liền.

19h tối ngày 25-8, ghi nhận tại Khu du lịch biển Thiên Cầm (xã Thiên Cầm, tỉnh Hà Tĩnh) hầu hết các khách sạn, nhà hàng đều bị thiệt hại nặng nề. Ảnh: Minh Trường

Các chuyên gia lý giải bão số 5 duy trì cường độ mạnh do di chuyển trên vùng biển miền Trung có nhiệt độ mặt biển tới 30°C, lại được tiếp thêm năng lượng từ gió mùa Tây Nam (vịnh Bengal) và gió Đông của áp cao cận nhiệt đới. Độ đứt gió thẳng đứng nhỏ (2,5 m/s ở Nam Vịnh Bắc Bộ) cũng giúp bão ít bị phá vỡ cấu trúc. Khi vượt qua đảo Hải Nam, hoàn lưu bão hầu như không bị ảnh hưởng bởi ma sát địa hình, nhờ vậy tiếp tục mạnh lên, đạt cấp 14, giật cấp 17 trước khi áp sát đất liền.

Chỉ đến khi tiếp cận gần bờ, bão mới giảm cường độ do ma sát tăng, đồng thời chịu tác động từ rìa Tây Bắc lưỡi áp cao cận nhiệt đới khiến cấu trúc mất đối xứng. Ngoài ra, mưa lớn kéo dài từ 24-8 đã làm nhiệt độ mặt biển giảm, hạn chế nguồn năng lượng nuôi bão.

Dẫu vậy, khi đổ bộ, sức gió vẫn rất mạnh ở cấp 11–12, giật cấp 13–14. Khi vào sâu đất liền, tiến sát biên giới Việt - Lào, bão vẫn giữ cường độ cấp 9-10, giật cấp 12.

AN HIỀN