Đề xuất rà soát, xử lý trụ sở dôi dư sau sắp xếp bộ máy
Thường trực Ủy ban Pháp luật và Tư pháp kiến nghị tập trung rà soát, xử lý trụ sở dôi dư sau sắp xếp để phòng chống tham nhũng, lãng phí, tiêu cực.
Ngày 3-9, Thường trực Ủy ban Pháp luật và Tư pháp tổ chức phiên họp thẩm tra sơ bộ các báo cáo công tác tư pháp để chuẩn bị nội dung phục vụ Phiên họp thứ 49 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội (tháng 9-2025); trong số này có báo cáo báo cáo của Chính phủ về công tác phòng, chống tội phạm và vi phạm pháp luật; báo cáo về công tác phòng, chống tham nhũng năm 2025.
Thẩm tra sơ bộ Báo cáo của Chính phủ về công tác phòng, chống tội phạm và vi phạm pháp luật năm 2025, Thường trực Ủy ban Pháp luật và Tư pháp cơ bản nhất trí với báo cáo của Chính phủ, những mặt đạt được, tồn tại, hạn chế và nguyên nhân của công tác này. Đồng thời, cũng nhất trí với những dự báo về tình hình tội phạm và vi phạm pháp luật năm 2025 và những giải pháp cụ thể nhằm giải quyết những khó khăn, vướng mắc để nâng cao chất lượng công tác này.

Phó Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật và Tư pháp Mai Thị Phương Hoa trình bày Báo cáo thẩm tra sơ bộ Báo cáo về công tác phòng chống tội phạm và vi phạm pháp luật năm 2025. Ảnh: quochoi.vn
Một trong những nội dung đáng chú ý, nhóm nghiên cứu của Ủy ban Pháp luật và Tư pháp dẫn số liệu từ báo cáo Chính phủ cho thấy tội phạm về tham nhũng, chức vụ phát hiện 685 vụ, giảm gần 27% so với cùng kỳ. Tuy nhiên, số tài sản tham nhũng thu hồi ở giai đoạn điều tra lại tăng rất cao, trên 1.026 tỉ đồng, tăng trên 180%.
Thẩm tra sơ bộ Báo cáo của Chính phủ về công tác phòng, chống tham nhũng năm 2025, Thường trực Ủy ban Pháp luật và Tư pháp tán thành với đánh giá của Chính phủ về tình hình tham nhũng năm 2025 và cho rằng tình trạng tham nhũng, lãng phí, tiêu cực vẫn còn diễn biến phức tạp trên một số lĩnh vực.

Phó Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật và Tư pháp Nguyễn Mạnh Cường trình bày Báo cáo thẩm tra sơ bộ Báo cáo của Chính phủ về công tác phòng, chống tham nhũng năm 2025. Ảnh: quochoi.vn
Đặc biệt, tham nhũng tiếp tục xảy ra ngay trong các cơ quan có nhiệm vụ phòng chống tham nhũng, lãng phí, tiêu cực. Tình trạng nhũng nhiễu, tiêu cực trong khu vực hành chính, dịch vụ công vẫn còn nhiều.
Việc triển khai thực hiện các biện pháp phòng ngừa tham nhũng còn chưa thực sự phát huy hiệu quả, nhiều biện pháp phòng ngừa còn mang tính hình thức.
Thảo luận nội dung này, các ý kiến đề nghị Chính phủ phân tích rõ “nguy cơ” của tham nhũng, lãng phí, tiêu cực để dự báo đúng tình hình. Cạnh đó, tổng kết, đánh giá, nhận diện đầy đủ các hạn chế, nguyên nhân và đề ra giải pháp đột phá, đáp ứng yêu cầu của tình hình mới.
Thường trực Ủy ban Pháp luật và Tư pháp cũng như các ý kiến thảo luận cơ bản tán thành với nhiều phương hướng, nhiệm vụ năm 2026, kiến nghị được nêu trong Báo cáo của Chính phủ.
Tuy nhiên, cơ quan thẩm tra đề nghị Chính phủ rà soát, không đưa một số nhiệm vụ cần phải thực hiện ngay trong năm 2025 vào trong nhiệm vụ năm 2026. Đồng thời, thực hiện đồng bộ, có hiệu quả các biện pháp phòng, chống tham nhũng.
Cơ quan thẩm tra cũng lưu ý cần chuyển trọng tâm sang phòng ngừa, chủ động nhận diện, dự báo, cảnh báo vi phạm từ sớm, từ xa, kiên quyết không để tái diễn các sai phạm cũ.
Cùng với đó, tăng cường công tác giám sát, thanh tra, kiểm tra, kiểm toán, tập trung vào các lĩnh vực quản lý, sử dụng đất đai, xây dựng, đấu thầu, quản lý tài nguyên, khoáng sản, sản xuất, buôn bán hàng giả là thực phẩm, thuốc chữa bệnh, lĩnh vực lao động, y tế…
“Tập trung rà soát, xử lý trụ sở dôi dư sau sắp xếp để phòng chống tham nhũng, lãng phí, tiêu cực”- nhóm nghiên cứu của Ủy ban Pháp luật và Tư pháp kiến nghị.
Đề nghị tăng cường thanh- kiểm tra an toàn thực phẩm, hàng lậu, hàng giả
Thường trực Ủy ban Pháp luật và Tư pháp lưu ý mặc dù về cơ bản tội phạm và vi phạm pháp luật về trật tự xã hội giảm hơn 16% và nhiều loại tội phạm đều giảm so với cùng kỳ, tuy nhiên một số loại tội phạm lại tăng, như: tội phạm hiếp dâm tăng gần 8,9%, lừa đảo, chiếm đoạt tài sản tăng hơn 20%, gây rối trật tự công cộng tăng trên 25%... Việc này có một phần nguyên nhân từ công tác phòng ngừa.
Công tác quản lý nhà nước trên một số lĩnh vực còn bất cập dẫn đến các đối tượng lợi dụng để thực hiện hành vi phạm tội, làm cho công tác phòng ngừa tội phạm và vi phạm pháp luật chưa mang lại hiệu quả cao, như tình trạng lừa đảo chiếm đoạt tài sản trên không gian mạng với nhiều phương thức, thủ đoạn tinh vi, giá trị lừa đảo rất lớn…
Một số các ý kiến phát biểu tại phiên họp đánh giá vi phạm pháp luật và tội phạm về lĩnh vực an toàn thực phẩm vẫn diễn ra phức tạp, nhiều vụ việc lớn, diễn ra trong thời gian dài mới được các cơ quan chức năng phát hiện…
Trong thời gian tới, Thường trực Ủy ban Pháp luật và Tư pháp đề nghị Chính phủ tiếp tục có những biện pháp nâng cao năng lực quản lý nhà nước, tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra, tiếp tục mở các đợt cao điểm đấu tranh trên các lĩnh vực viễn thông, mạng Internet, hàng lậu, hàng giả, an toàn thực phẩm, tiền ảo, ma túy…