Đề xuất quy định thời gian nghẽn dịch vụ thanh toán online không quá 30 phút/lần

Ngân hàng Nhà nước (NHNN) đang lấy ý kiến Dự thảo thông tư sửa đổi, bổ sung Thông tư 15, quy định về dịch vụ thanh toán không tiền mặt. Một nội dung mới được đưa ra là quy định cụ thể về thời gian tối đa các dịch vụ ngân hàng, ví điện tử trực tuyến bị gián đoạn.

Theo đó, NHNN yêu cầu phải đảm bảo tổng thời gian gián đoạn cung ứng toàn bộ dịch vụ thanh toán, dịch vụ trung gian thanh toán trực tuyến không quá 4 giờ mỗi năm và tối đa 30 phút mỗi lần, trừ trường hợp bất khả kháng hoặc bảo trì, nâng cấp hệ thống đã được thông báo trước 3 ngày.

Nếu xảy ra sự cố gây gián đoạn dịch vụ quá 30 phút, tổ chức cung ứng dịch vụ thanh toán và trung gian thanh toán cần báo cáo NHNN trong vòng 4 giờ. Đồng thời trong 3 ngày làm việc từ khi khắc phục xong, đơn vị này phải gửi báo cáo đầy đủ cho NHNN.

Dự thảo cũng yêu cầu các đơn vị phải công bố công khai lịch bảo trì, thời điểm ngừng dịch vụ và thông báo trước ít nhất 24 giờ nếu việc dừng xảy ra ngoài kế hoạch.

Quy định này áp dụng cho tất cả ngân hàng thương mại, tổ chức tín dụng và các đơn vị trung gian thanh toán như ví điện tử, cổng thanh toán, nền tảng tài chính số, những chủ thể đang giữ vai trò quan trọng trong hạ tầng thanh toán hiện nay.

Dự thảo cũng yêu cầu các đơn vị phải công bố công khai lịch bảo trì, thời điểm ngừng dịch vụ và thông báo trước ít nhất 24 giờ nếu việc dừng xảy ra ngoài kế hoạch.

Thời gian qua, Vụ thanh toán (NHNN) cho biết nhận được phản ánh của người dân khi ứng dụng của một số ngân hàng hoặc tổ chức trung gian thanh toán báo lỗi không thể đăng nhập ứng dụng hay giao dịch, đặc biệt trong các dịp cao điểm (lễ, Tết). Điều này khiến nhiều khách hàng bức xúc khi không thể quét mã QR thanh toán, hoặc có tình trạng nghẽn mạng, giao dịch bị treo tiền mặt dù tài khoản của khách hàng đã bị trừ tiền nhưng bên nhận tiền chưa nhận được. Ngoài ra, một số ngân hàng cũng không có thông báo chính thức, xử lý sự cố chậm hoặc bảo trì, nâng cấp hệ thống nhưng không thông báo trước cho khách hàng.

Vì thế, việc bổ sung quy định này, theo NHNN, là cần thiết để bảo vệ quyền lợi khách hàng và nâng cao trách nhiệm của tổ chức cung ứng dịch vụ.

Theo NHNN, hầu hết nước khác quy định thời gian gián đoạn tối đa trong khoảng 4 giờ mỗi năm: Singapore, Trung Quốc cũng quy định thời gian gián đoạn tối đa 4 giờ một năm. Một số nước trong khối Liên minh châu Âu (EU) yêu cầu khắt khe hơn, ví dụ tối đa 15 phút mỗi lần sự cố, yêu cầu các ngân hàng phải có kế hoạch dự phòng và hệ thống dự phòng để đảm bảo tính liên tục của dịch vụ. Các tổ chức phải thực hiện kiểm tra định kỳ và báo cáo về tình trạng hệ thống. Họ cũng có chế tài xử lý, như phạt tiền hoặc thu hồi giấy phép hoạt động nếu tổ chức vi phạm yêu cầu về thời gian gián đoạn.

Bên cạnh đó, tại dự thảo quy định việc siết chặt quản lý dịch vụ thu hộ, chi hộ qua doanh nghiệp bưu chính công ích.

Theo đó, các đơn vị như VNPost, Viettel Post… sẽ phải ký hợp đồng rõ ràng với khách hàng, bao gồm các điều khoản tối thiểu như thời hạn xử lý giao dịch, trách nhiệm bồi thường, địa điểm giao dịch và mức phí dịch vụ.

Nhân viên bưu chính phải kiểm tra và đối chiếu chứng từ hợp pháp, xác minh thông tin khách hàng, chẳng hạn yêu cầu xuất trình giấy tờ tùy thân hoặc văn bản ủy quyền, trước khi thực hiện giao dịch. Thời gian xử lý được quy định rõ, phải hoàn tất trong 1 ngày làm việc, nhằm tăng tính minh bạch và bảo vệ quyền lợi cho khách hàng khi sử dụng các dịch vụ tài chính ngoài ngân hàng.

Thanh Hoa