Đề xuất mở rộng Nghị quyết 170 nhằm giải phóng nguồn lực đầu tư

Đề xuất này hướng tới việc áp dụng thống nhất cơ chế, chính sách đặc thù để tháo gỡ khó khăn, vướng mắc đối với các dự án, đất đai đã có kết luận thanh tra, kiểm tra, bản án có tình huống pháp lý tương tự trên phạm vi cả nước.

Trình bày Tờ trình, Bộ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Văn Thắng khẳng định, việc mở rộng phạm vi áp dụng Nghị quyết 170 là cần thiết và phù hợp với chủ trương của Đảng về xử lý dứt điểm các dự án tồn đọng kéo dài, khơi thông nguồn lực đầu tư đang bị ách tắc và phát huy hiệu quả sử dụng đất đai. Việc này không chỉ góp phần thúc đẩy tăng trưởng kinh tế mà còn hạn chế lãng phí nguồn lực xã hội.

Theo Bộ trưởng, kết quả triển khai Nghị quyết số 170/2024/QH15 tại một số địa phương thời gian qua cho thấy hiệu quả rõ rệt. Tính đến ngày 1/12/2025, tại 5 địa phương gồm Hà Nội, TP.HCM, Đà Nẵng, Khánh Hòa và Tây Ninh, đã xử lý 1.759 trong tổng số 2.161 dự án, nhà đất, đạt tỷ lệ hơn 81%. Tổng giá trị nguồn vốn đầu tư được khơi thông ước khoảng 220.433 tỷ đồng, cùng hơn 6.100 ha đất được đưa vào khai thác, sử dụng.

Bộ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Văn Thắng trình bày Tờ trình. Ảnh: VGP

Trong quá trình triển khai, Ban Chỉ đạo 751 của Chính phủ đã rà soát và xác định trên phạm vi toàn quốc có khoảng 1.104 dự án, đất đai có tình huống pháp lý tương tự, cần được áp dụng cơ chế đặc thù để tháo gỡ. Việc mở rộng phạm vi áp dụng Nghị quyết 170 sẽ tạo hành lang pháp lý thống nhất để xử lý đồng bộ các trường hợp này, tránh tình trạng kéo dài gây lãng phí và làm chậm quá trình phát triển kinh tế - xã hội.

Chính phủ đề xuất Quốc hội ban hành Nghị quyết theo hướng mở rộng đối tượng áp dụng cơ chế, chính sách đặc thù trên phạm vi toàn quốc đối với các dự án, đất đai trong kết luận thanh tra, kiểm tra, bản án có tình huống pháp lý tương tự.

Đối tượng áp dụng cơ bản kế thừa quy định tại Nghị quyết số 170/2024/QH15, đồng thời bổ sung nguyên tắc chỉ xem xét các dự án, đất đai có sai phạm được xác định trước thời điểm Nghị quyết mới có hiệu lực, nhằm bảo đảm kỷ cương pháp luật và tránh phát sinh sai phạm mới.

Theo dự thảo, Chính phủ sẽ hướng dẫn tổ chức thực hiện, ban hành danh mục cụ thể các dự án được áp dụng cơ chế đặc thù và quy định rõ thời hạn thực hiện đối với từng chính sách. Việc triển khai Nghị quyết được khẳng định sẽ tận dụng tối đa bộ máy, nguồn lực hiện có, không làm phát sinh thêm tổ chức hay biên chế.

Thẩm tra nội dung này, Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế và Tài chính Phan Văn Mãi cho biết cơ quan thẩm tra cơ bản thống nhất với sự cần thiết mở rộng phạm vi áp dụng Nghị quyết 170 nhằm tháo gỡ vướng mắc cho các dự án tồn đọng, khơi thông nguồn lực đầu tư. Tuy nhiên, Ủy ban đề nghị tiếp tục làm rõ một số nội dung liên quan đến hình thức ban hành Nghị quyết.

Theo đó, có ý kiến ủng hộ ban hành một Nghị quyết riêng của Quốc hội để kịp thời triển khai trên phạm vi cả nước. Bên cạnh đó, cũng có ý kiến đề xuất sau khi Quốc hội thảo luận, nội dung trên có thể được tích hợp vào Nghị quyết chung của Kỳ họp thứ 10, Quốc hội khóa XV, nhằm bảo đảm tính đồng bộ trong hệ thống chính sách.

Nhật Hưng