Đề xuất Chủ tịch Hà Nội được quyết đầu tư dự án không giới hạn quy mô vốn

Chiều 4/12, tiếp tục chương trình phiên họp thứ 52 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội, Bộ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Văn Thắng trình bày tờ trình dự thảo Nghị quyết của Quốc hội về những cơ chế, chính sách đặc thù để triển khai các dự án lớn tại địa bàn Thủ đô.

Thẩm quyền quyết định, chấp thuận chủ trương đầu tư

Dự thảo Nghị quyết được xây dựng với 7 nhóm cơ chế, chính sách đặc thù để thực hiện các dự án lớn, quan trọng trên địa bàn Thủ đô.

Về thẩm quyền quyết định, chấp thuận chủ trương đầu tư, Chính phủ đề xuất cho phép HĐND Thành phố, Chủ tịch UBND Thành phố được quyết định chủ trương đầu tư, chấp thuận chủ trương đầu tư đối với dự án đầu tư công, PPP, tư nhân không bị giới hạn về quy mô vốn, sử dụng đất, yêu cầu di dân tái định cư,… thuộc thẩm quyền Quốc hội, Chính phủ, Thủ tướng theo quy định hiện hành.

HĐND Thành phố ban hành trình tự, thủ tục lập, thẩm định, quyết định chủ trương đầu tư, chấp thuận chủ trương đầu tư, điều chỉnh chủ trương đầu tư dự án để thực hiện.

Bộ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Văn Thắng (Ảnh: Phạm Thắng).

Khi quyết định chủ trương đầu tư, chấp thuận chủ trương dự án cụ thể, cần áp dụng cơ chế, chính sách đặc biệt khác với quy định của luật, nghị quyết của Quốc hội, pháp lệnh, nghị quyết Ủy ban Thường vụ Quốc hội.

Trên cơ sở được sự đồng ý của cấp có thẩm quyền, UBND Thành phố báo cáo Chính phủ để trình Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho phép thực hiện cơ chế, chính sách đặc biệt khác với quy định của luật, pháp lệnh, nghị quyết của Quốc hội, nghị quyết của Ủy ban Thường vụ Quốc hội sau đó báo cáo Quốc hội tại kỳ họp gần nhất.

Về thu hồi đất, giao đất, cho thuê đất, khi có quy hoạch chi tiết được phê duyệt và chủ trương cho phép triển khai thực hiện của Hội đồng nhân dân Thành phố, UBND Thành phố sử dụng ngân sách Thành phố để thực hiện dự án bồi thường, hỗ trợ tái định cư độc lập trước khi phê duyệt chủ trương đầu tư dự án theo chỉ đạo của cấp có thẩm quyền.

HĐND Thành phố quyết định danh mục dự án thu hồi đất để thực hiện các dự án phát triển kinh tế - xã hội vì lợi ích quốc gia, công cộng và cho phép Thành phố được tạm giao một phần đất thuộc phạm vi dự án để khởi công công trình khi có ý kiến chỉ đạo của cấp có thẩm quyền.

Các dự án cần triển khai ngay theo ý kiến chỉ đạo của cấp có thẩm quyền, Hội đồng nhân dân Thành phố quyết định mức bồi thường, hỗ trợ tái định cư gấp 2 lần quy định. Các trường hợp khác, HĐND Thành phố quyết định mức cao hơn mức quy định nhưng không quá 2 lần.

Bổ sung phương thức giám sát và trách nhiệm giải trình

Thẩm tra, Ủy ban Kinh tế và Tài chính đề nghị rà soát, đánh giá kỹ tác động và thu hẹp phạm vi áp dụng, chỉ cho phép đối với các dự án cần triển khai ngay theo chỉ đạo của Bộ Chính trị, Ban Bí thư hoặc Đảng ủy Chính phủ chỉ đạo.

Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế và Tài chính Phan Văn Mãi (Ảnh: Phạm Thắng).

Các chính sách đặc thù được đề xuất tại dự thảo Nghị quyết là những chính sách vượt trội, có khả năng tác động lớn đến tình hình kinh tế - xã hội của Thủ đô, đến cân đối ngân sách nhà nước, an toàn của hệ thống tín dụng và ảnh hưởng trực tiếp đến quyền, lợi ích hợp pháp của người dân Thủ đô, nhưng chưa có báo cáo đánh giá tác động kỹ lưỡng, đầy đủ.

Do đó, Thường trực Ủy ban đề nghị cần xác định rõ cơ chế báo cáo, hậu kiểm, đồng thời bổ sung phương thức giám sát và trách nhiệm giải trình phù hợp để bảo đảm tăng cường phân cấp, phân quyền đi đôi với tăng tính tự chịu trách nhiệm và bảo đảm vai trò kiểm tra, giám sát của Quốc hội, Chính phủ.

Chủ tịch UBND Tp.Hà Nội Vũ Đại Thắng (Ảnh: Phạm Thắng).

Nêu ý kiến, Chủ tịch UBND Tp.Hà Nội Vũ Đại Thắng cho biết các lãnh đạo bộ, ngành đã cùng Hà Nội rà soát rất kỹ, thẩm định, bảo đảm đối chiếu đầy đủ với các văn bản pháp luật hiện hành.

Đây cũng là những kiến nghị xuất phát từ nhu cầu thực tiễn của Thủ đô và các bộ, ngành nhằm tháo gỡ khó khăn, đặc biệt đối với các dự án trọng điểm, dự án lớn, quan trọng trong thời gian tới.

"Hà Nội rất mong muốn có nghị quyết này để kịp thời triển khai một số công trình, dự án cấp thiết; đồng thời tổ chức thực hiện quy hoạch Thủ đô với tầm nhìn dài hạn, hiện đang được xác định ở mức 100 năm", ông Thắng nói.

Làm rõ thêm các nội dung được UBTVQH đề cập, Bộ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Văn Thắng cho biết, một trong những vấn đề nhận được nhiều góp ý là phân cấp thẩm quyền cho HĐND thành phố trong quyết định chủ trương đầu tư, nhất là các dự án sử dụng ngân sách Trung ương.

Thống nhất với các ý kiến của các đại biểu, Bộ trưởng cho rằng quy định này cần được rà soát để bảo đảm phạm vi phân cấp phù hợp, "gói gọn trong phần ngân sách của Thành phố".

Về thu hồi đất ngoài các trường hợp quy định tại Điều 79 Luật Đất đai. Theo Bộ trưởng, Bộ Tài chính dự kiến tiếp thu theo hướng không giao HĐND Thành phố quyết định danh mục dự án thu hồi đất. Thay vào đó, khi có chỉ đạo của Bộ Chính trị, Ban Bí thư, HĐND Thành phố được ủy quyền quyết định từng dự án cụ thể để đảm bảo nó chặt chẽ, phù hợp với tình hình thực tiễn.

"Bộ Tài chính sẽ tiếp thu đầy đủ ý kiến của Thường vụ Quốc hội để cùng với cơ quan thẩm tra xây dựng dự thảo Nghị quyết có chất lượng tốt nhất để trình Quốc hội xem xét thông qua, tạo điều kiện cho Thủ đô phát triển bứt phá và bền vững", Bộ trưởng cho hay.

Hoàng Thị Bích