Đề xuất bố trí 10–12% kinh phí hằng năm cho bổ sung dinh dưỡng và chống béo phì, thấp còi

Nhiều mục tiêu phù hợp khi Việt Nam đang đối mặt với các thách thức lớn

Phát biểu tại phiên thảo luận ở Tổ về dự thảo Nghị quyết Chương trình mục tiêu quốc gia về chăm sóc sức khỏe, dân số và phát triển giai đoạn 2025-2030 trong khuôn khổ Kỳ họp thứ 10, Quốc hội khóa XV, ĐBQH Trần Thị Nhị Hà – Đoàn ĐBQH TP Hà Nội bày tỏ đánh giá cao các nội dung được nêu trong chương trình.

Theo đại biểu, các nội dung trong Chương trình rất bám sát Nghị quyết 72-NQ/TW, những quy định pháp luật tập trung cho y tế cơ sở, ưu tiên vùng khó khăn gắn với chuyển đổi số, quản lý sức khỏe người dân trọn đời.

Dự thảo Nghị quyết đề ra nhiều mục tiêu phù hợp trong bối cảnh Việt Nam đang đối mặt với các thách thức như: già hóa dân số, tỷ suất sinh thấp, mất cân bằng giới tính khi sinh, gia tăng bệnh không lây nhiễm, suy dinh dưỡng, thấp còi, béo phì; nhân lực y tế cơ sở còn thiếu đồng bộ; chênh lệch tiếp cận dịch vụ y tế giữa đô thị và nông thôn còn lớn.

ĐBQH Trần Thị Nhị Hà - Đoàn ĐBQH TP Hà Nội. Ảnh: PL

Đóng góp ý kiến cụ thể, đối với các nhóm mục tiêu liên quan đến hệ thống y tế cơ sở, ĐBQH Trần Thị Nhị Hà cho rằng, để thực hiện đồng bộ, khả thi và thực chất các mục tiêu, cần điều chỉnh Bộ tiêu chí quốc gia về y tế xã. Đặc biệt, phải xây dựng mô hình tổ chức trạm y tế xã theo cách tiếp cận mới, khác với trước đây, nhằm bảo đảm các chỉ tiêu 90% vào năm 2030 và 95% vào năm 2035 mang tính thực chất, giúp người dân được hưởng dịch vụ y tế hiệu quả ngay từ tuyến cơ sở.

Về mục tiêu đến năm 2030 đạt 100% trạm y tế xã, phường, thị trấn triển khai dự phòng, quản lý và điều trị đầy đủ các bệnh không lây nhiễm và duy trì đến 2035, đại biểu cho rằng, đây là chỉ tiêu rất quan trọng. Nếu không quản lý tốt bệnh không lây nhiễm ngay từ cơ sở, chi phí điều trị ở tuyến trên sẽ tăng mạnh.

Giảm thấp còi cần thêm quy định và thông điệp mạnh mẽ hơn

Về nhóm chỉ tiêu dinh dưỡng, theo ĐBQH Nhị Hà, đây là nhóm chỉ tiêu rất quan trọng, bởi Luật Dân số và Luật Phòng bệnh đều có quy định liên quan đến dinh dưỡng. Dự thảo Nghị quyết đặt mục tiêu giảm tỷ lệ suy dinh dưỡng thấp còi ở trẻ dưới 5 tuổi xuống dưới 15% vào năm 2030 và dưới 13% vào năm 2035.

Các mục tiêu này phù hợp với tiêu chuẩn quốc tế, nhưng yêu cầu tổ chức thực hiện quyết liệt. Nội dung về dinh dưỡng trong Luật Phòng bệnh hiện vẫn còn chung chung, chưa quy định cụ thể về dinh dưỡng học đường, bữa ăn dinh dưỡng hay truyền thông giáo dục dinh dưỡng cho trẻ từ lứa tuổi học đường. Do đó, cần bổ sung các quy định và thông điệp mạnh mẽ hơn để bảo đảm khả năng đạt mục tiêu.

Hình minh họa.

Hiện nay, tỷ lệ suy dinh dưỡng thấp còi ở trẻ dưới 5 tuổi là 18,2% (tương đương 1,3 triệu trẻ), tập trung chủ yếu tại vùng sâu, vùng xa, vùng đặc biệt khó khăn; vùng núi phía Bắc là 37,4%, Tây Nguyên 28,8%.

Để giảm tỷ lệ này xuống dưới 15% trong 5 năm tới, cần ưu tiên các biện pháp can thiệp dinh dưỡng, bổ sung vi chất, hỗ trợ dinh dưỡng từ khi mang thai đến giai đoạn sơ sinh; giám sát dinh dưỡng định kỳ và can thiệp sớm khi trẻ đến trường. Kinh nghiệm của WHO và World Bank cho thấy các quốc gia đạt được mục tiêu này đều có lộ trình rõ ràng và bố trí ngân sách riêng cho can thiệp dinh dưỡng.

Đề nghị điều chỉnh chỉ tiêu theo hướng: giảm tỷ lệ suy dinh dưỡng thấp còi ở trẻ dưới 5 tuổi xuống dưới 15% vào năm 2030 và dưới 13% vào năm 2035, đồng thời ưu tiên giảm nhanh tại các vùng có tỷ lệ cao, miền núi và vùng đồng bào dân tộc thiểu số; bố trí kinh phí thường xuyên 10–12%/năm dành cho bổ sung dinh dưỡng và phòng chống béo phì, thấp còi, trong đó ưu tiên 80% cho vùng khó khăn.

Lê Bảo