Đề nghị cấm sử dụng AI giả mạo khuôn mặt, giọng nói để xuyên tạc

Chiều 7/11, Quốc hội thảo luận ở hội trường về các dự án Luật An ninh mạng; Luật Bảo vệ bí mật nhà nước (sửa đổi).

Tại phiên thảo luận, đại biểu Lê Thị Thanh Lam (Cần Thơ) cho biết, sự phát triển mạnh mẽ của công nghệ số, đặc biệt là trí tuệ nhân tạo (AI) đã làm xuất hiện nhiều phương thức vi phạm mới như lừa đảo, giả mạo khuôn mặt, giọng nói, hình ảnh. Các thủ đoạn này rất khó nhận diện, gây ảnh hưởng lớn đến an ninh mạng và quyền lợi của người dân.

Đại biểu Lê Thị Thanh Lam. Ảnh: Như Ý

Theo bà, dự thảo luật đã quan tâm đến việc bảo vệ trẻ em trên không gian mạng, song thực tế cho thấy các nhóm yếu thế khác như người cao tuổi, người khuyết tật, người hạn chế năng lực hành vi cũng là những đối tượng dễ bị tấn công.

Đại biểu đoàn Cần Thơ dẫn chứng, nhiều vụ lừa đảo gần đây nhắm vào người cao tuổi, chẳng hạn như vụ mạo danh cơ quan chức năng yêu cầu cụ bà 75 tuổi ở Đà Nẵng chuyển toàn bộ tiền tiết kiệm; hay vụ một người nông dân ở Phú Thọ mang hết tiền bán trâu đi chuyển khoản cho kẻ gian.

“Những vụ việc này đã được các phương tiện thông tin đại chúng phản ánh, cho thấy tội phạm công nghệ cao đang khai thác triệt để sự thiếu kỹ năng an toàn mạng của các nhóm đối tượng trên”, đại biểu nói. Theo bà, mặc dù một số vụ việc đã được lực lượng chức năng kịp thời ngăn chặn, song xu hướng cá nhân hóa hành vi lừa đảo đang gia tăng.

Trước thực trạng trên, đại biểu đề nghị dự thảo luật cần bổ sung quy định cấm sử dụng công nghệ AI để giả mạo khuôn mặt, giọng nói và các hình thức công nghệ giả mạo khác nhằm mạo danh tổ chức, cá nhân để lừa đảo, xuyên tạc, gây nhầm lẫn hoặc xâm hại quyền và lợi ích hợp pháp của người dân.

Về quy định phòng ngừa và xử lý vi phạm, đại biểu tán thành cần mở rộng nhóm đối tượng được bảo vệ. Cụ thể, bên cạnh trẻ em cần bổ sung người cao tuổi và các nhóm yếu thế khác, bảo đảm tính bao quát, phù hợp với thực tiễn tội phạm công nghệ cao hiện nay.

Đề nghị nghiêm cấm hành vi “xúc phạm Đảng kỳ”

Nêu ý kiến, đại biểu Tô Văn Tám (Quảng Ngãi) tán thành với sự cần thiết ban hành Luật An ninh mạng (sửa đổi). Theo ông, đây là đạo luật quan trọng, vừa tạo hàng rào pháp lý vững chắc để bảo vệ an ninh quốc gia, quyền và lợi ích chính đáng của người dân, vừa kiến tạo môi trường pháp lý bảo đảm và tôn trọng quyền, nghĩa vụ của các chủ thể trên không gian mạng.

Đại biểu Tô Văn Tám. Ảnh: Như Ý

Về các hành vi nghiêm cấm (Điều 9), ông Tám đề nghị nghiên cứu bổ sung hành vi “xuyên tạc đường lối, chủ trương của Đảng và pháp luật của Nhà nước”. Bởi thực tế hiện nay vẫn còn tình trạng xuyên tạc, phủ nhận vai trò lãnh đạo của Đảng, bóp méo chính sách, pháp luật của Nhà nước, gây hoang mang dư luận.

Bên cạnh đó, đại biểu Tô Văn Tám cũng đề nghị bổ sung hành vi “xúc phạm Đảng kỳ” vào danh mục các hành vi bị cấm. Theo ông, hiện nay, trên không gian mạng, ngoài việc xúc phạm Quốc kỳ, Quốc ca, đã xuất hiện hiện tượng xúc phạm Đảng kỳ – biểu tượng thiêng liêng của Đảng và dân tộc, gắn liền với biết bao thế hệ cán bộ, đảng viên đã hy sinh, cống hiến.

Ngoài ra, ông cũng đề nghị bổ sung hành vi sử dụng trí tuệ nhân tạo (AI) để xuyên tạc, bôi nhọ, xúc phạm người khác.

“Công nghệ AI phát triển nhanh, mang lại nhiều lợi ích trong học tập, nghiên cứu, nhưng cũng đang bị lợi dụng để tạo ra hình ảnh, video giả mạo nhằm bôi nhọ, vu khống, xúc phạm danh dự, nhân phẩm của cá nhân, tổ chức. Vì vậy, cần bổ sung quy định cấm sử dụng AI cho mục đích xuyên tạc, xúc phạm hoặc gây tổn hại uy tín, danh dự người khác”, ông Tô Văn Tám nói.

Luân Dũng