ĐBQH đề xuất đưa hành vi dùng AI để bôi nhọ, xúc phạm cá nhân, tổ chức vào luật

Bổ sung thêm các hành vi bị nghiêm cấm

Đại biểu Tô Văn Tám (đoàn Quảng Ngãi) nhận xét, dự thảo luật có cơ sở pháp lý và cơ sở thực tiễn vững chắc, phù hợp với đường lối của Đảng và pháp luật của Nhà nước, có tính khả thi trong thực tiễn.

Về các hành vi bị nghiêm cấm về an ninh mạng đại biểu đề nghị bổ sung thêm hành vi “xuyên tạc đường lối, chính sách của Đảng, pháp luật của Nhà nước”. Hiện nay trên mạng xuất hiện hiện hiện tượng xuyên tạc, phủ nhận các chủ trương, chính sách của nhà nước. Đây là hành vi cần được nhận diện và xử lý kịp thời.

ĐBQH Tô Văn Tám nhận xét, dự thảo luật có cơ sở pháp lý và cơ sở thực tiễn vững chắc, phù hợp với đường lối của Đảng và pháp luật của Nhà nước, có tính khả thi trong thực tiễn. Ảnh Quốc hội

Đồng thời, đại biểu đề nghị bổ sung thêm hành vi “xúc phạm Đảng kỳ” vào nhóm hành vi bị nghiêm cấm, bởi hiện nay trên không gian mạng còn xuất hiện hiện tượng xúc phạm Đảng kỳ, bên cạnh các hành vi xúc phạm Quốc kỳ, Quốc ca.

Với sự phát triển của khoa học công nghệ, một số đối tượng đã lợi dụng trí tuệ nhân tạo (AI) để xuyên tạc, bôi nhọ, xúc phạm cá nhân và tổ chức. Đại biểu Tô Văn Tám đề nghị cần bổ sung vào dự thảo luật hành vi này thuộc nhóm hành vi bị nghiêm cấm.

Cùng chung ý kiến đại biểu Lê Thị Ngọc Linh (đoàn Cà Mau) cho rằng, cần bổ sung vào dự thảo luật, nghiêm cấm hành vi sử dụng AI để tạo dựng, chỉnh sửa, lan truyền đoạn clip, hình ảnh, âm thanh, văn bản có nội dung vu cáo, bôi nhọ, thông tin sai sự thật, giả mạo danh tính, đặc điểm nhận dạng, giọng nói hoặc hình ảnh của người khác nhằm xâm phạm quyền, lợi ích, hợp pháp của cơ quan, tổ chức, cá nhân hoặc gây tổn hại đến an ninh quốc gia, trật tự xã hội

Thời gian qua người dân, các đối tượng tội phạm sử dụng AI để thực hiện hành vi phạm pháp với mức độ ngày càng tinh và nguy hiểm. Vì vậy việc theo đại biểu, việc bổ sung hành vi này vào nhóm hành vi bị nghiêm cấm trong luật là vô cùng cần thiết và phù hợp với tình hình thực tiễn hiện nay.

Cùng quan tâm đến nội dung đến nội dung này, đại biểu Quốc hội Lê Thị Thanh Lam (Đoàn TP Cần Thơ) phân tích, hiện nay, sự phát triển mạnh mẽ của công nghệ số, đặc biệt là trí tuệ nhân tạo, đã làm xuất hiện nhiều phương tiện và phương thức vi phạm mới như: lừa đảo, giả mạo khuôn mặt, giọng nói, hình ảnh...

Đại biểu Quốc hội Lê Thị Thanh Lam (Đoàn TP Cần Thơ) cũng đề nghị đưa vào dự thảo luật cấm sử dụng AI giả mạo khuôn mặt, giọng nói và các công nghệ giả mạo khác nhằm mạo danh tổ chức, cá nhân để lừa đảo, xuyên tạc hoặc gây nhầm lẫn, xâm hại quyền và lợi ích hợp pháp của người dân.

Hình sự hóa các hành vi vi phạm an ninh

Chương III của dự thảo luật quy định các biện pháp phòng ngừa và xử lý hành vi xâm phạm an ninh mạng. Theo đại biểu Tô Văn Tám, các quy định này đã bao quát tương đối toàn diện các hành vi vi phạm và biện pháp phòng ngừa, quy định rõ trách nhiệm của các cơ quan, tổ chức, cá nhân. Tuy nhiên, để cho luật đầy đủ hơn, đại biểu đề nghị nghiên cứu, bổ sung thêm quy định về hành vi khủng bố mạng để các cơ quan có thẩm quyền có cơ sở xử lý các hành vi như phát tán dữ liệu nhạy cảm, tống tiền, đe dọa an toàn tính mạng, sức khỏe người dân.

Đại biểu cũng đề nghị bổ sung quy định về phòng, chống hành vi xâm hại các đối tượng yếu thế, đặc biệt là những người có nhược điểm về thể chất và tinh thần - nhóm dễ bị tổn thương trên không gian mạng.

Đại biểu Thạch Phước Bình (đoàn Vĩnh Long) nhận xét, dự thảo luật chủ yếu điều chỉnh các hoạt động bảo vệ an ninh quốc gia trên không gian mạng, chưa bao quát nội dung hình sự hóa các hành vi tội phạm mạng. Trong khi đó, Công ước Hà Nội quy định chi tiết nhóm tội danh cơ bản, bao gồm tội phạm công nghệ cao, xâm hại trẻ em, sử dụng tiền ảo vào mục đích phạm tội…

Do đó, đại biểu kiến nghị bổ sung một chương mới trong dự thảo luật, quy định rõ các hành vi tội phạm mạng và hình sự hóa các hành vi vi phạm an ninh mạng nhằm định danh rõ các nhóm hành vi phạm tội, thống nhất với các quy định của Công ước Hà Nội và đảm bảo liên thông với Bộ luật Hình sự.

ĐBQH Thạch Phước Bình đề nghị quy định rõ các hành vi tội phạm mạng và hình sự hóa các hành vi vi phạm an ninh mạng. Ảnh Quốc hội.

Đại biểu cho biết, về thẩm quyền và cơ chế điều tra, truy tố, xét xử: Công ước Hà Nội yêu cầu các quốc gia xác lập thẩm quyền đa tầng, tức là xét xử theo lãnh thổ, quốc tịch, nơi gây hậu quả hoặc hành vi thực hiện một phần ở nước ngoài. Tuy nhiên, dự thảo luật mới chỉ quy định trách nhiệm chung của Bộ Công an và Bộ Quốc phòng, mà chưa có cơ chế kiểm tra xuyên biên giới, ủy thác tư pháp điện tử hoặc chuyển đổi điện tử.

Vì vậy, đại biểu kiến nghị sửa đổi các Điều 15 và Điều 22 của dự thảo luật theo hướng bổ sung cơ chế kiểm tra chung và tương trợ tư pháp điện tử, quy định rõ thẩm quyền của chuyên trách an ninh mạng, cho phép truy xuất tịch thu tài sản do phạm tội mà có. Đồng thời, bổ sung một chương mới về hợp tác quốc tế trong đấu tranh, phòng ngừa tội phạm mạng, cơ quan đầu mối là Bộ Công an, cụ thể là Cục An ninh mạng và Phòng, chống tội phạm sử dụng công nghệ cao. Đồng thời thành lập trung tâm điều phối hợp tác quốc tế về tội phạm mạng. Đây là đơn vị thực hiện điều tra, xử lý, dẫn độ và thu hồi tài sản kỹ thuật số.

Đào tạo lực lượng chuyên trách bảo vệ an ninh mạng chuyên nghiệp, hiện đại

Lực lượng chuyên trách bảo vệ an ninh mạng là lực lượng có vai trò quan trọng trong việc giữ vững chủ quyền không gian mạng, đảm bảo an toàn thông tin và ổn định xã hội trong kỷ nguyên số. Do vậy theo đại biểu Tô Văn Tám, việc xây dựng lực lượng chuyên trách bảo vệ an ninh mạng chuyên nghiệp, hiện đại, gắn với nguồn nhân lực chất lượng cao và công nghệ tiên tiến là điều rất cần thiết.

Chiều 7/11/2025: Quốc hội thảo luận ở hội trường về: Dự thảo Luật An ninh mạng, Dự thảo Luật Bảo vệ bí mật nhà nước (sửa đổi). Ảnh Quốc hội

"Tại Điều 42, dự thảo đã quy định về lực lượng chuyên trách thuộc Bộ Công an và Bộ Quốc phòng. Tôi tán thành quy định này, đồng thời đề nghị nghiên cứu bổ sung quy định về chức năng, nhiệm vụ, đào tạo chuyên sâu về công nghệ, trang thiết bị, chế độ chính sách, đãi ngộ hợp lý để làm cơ sở xây dựng lực lượng chuyên trách chuyên nghiệp hiện đại, hiệu quả", đại biểu Tô Văn Tám nêu ý kiến.

Ngoài ra, tại Khoản 3, Điều 42 quy định tổ chức, cá nhân được huy động tham gia bảo vệ an ninh mạng thì cần bổ sung cơ chế điều động, huy động lực lượng này khi cần thiết để các cơ quan có thẩm quyền có căn cứ thực hiện.

Đại tướng Lương Tam Quang, Ủy viên Bộ Chính trị, Bộ trưởng Bộ Công an cảm ơn các ý kiến góp ý rất xác đáng, sát thực tiễn của các đại biểu quốc hội, đồng thời cũng giải trình một số điều đại biểu nêu. Đại tướng Lương Tam Quang cho rằng, đây là cơ sở quan trọng để cơ quan chủ trì hoàn thiện, bổ sung các quy định liên quan trong hệ thống pháp luật, trình Quốc hội xem xét, thông qua theo quy định chương trình kỳ họp.

Nguyễn Vân/VOV.VN