Đẩy mạnh hợp tác quốc tế (bài 2)

Hợp tác quốc tế đóng vai trò then chốt

Mặc dù Nghị quyết số 130/2020/QH14 chưa có quy định về hợp tác quốc tế trong GGHB LHQ, nhưng thời gian qua Bộ Quốc phòng, Bộ Công an cũng đã thực hiện một số hoạt động mang tính chất hợp tác quốc tế trong lĩnh vực GGHB LHQ trên cơ sở các quy định pháp luật có liên quan. Từ các hoạt động hợp tác về đào tạo, bồi dưỡng; trao đổi chuyên môn, nghiệp vụ đến tổ chức hợp tác huấn luyện,... nhằm thúc đẩy quá trình tham gia GGHB của lực lượng vũ trang ở nhiều hình thức, địa bàn và lực lượng; đồng thời, đặt ra yêu cầu sớm thể chế hóa toàn diện, đầy đủ vào các quy định của pháp luật.

Các sĩ quan Công an tham gia tập huấn tiền triển khai gìn giữ hòa bình Liên hợp quốc tại Thổ Nhĩ Kỳ, tháng 2/2022.

Xác định hợp tác quốc tế trong lĩnh vực GGHB LHQ là hoạt động mới mẻ nhưng đóng vai trò then chốt, thời gian qua, Bộ Công an đã xây dựng kênh hợp tác cấp cao với lãnh đạo của LHQ phụ trách GGHB; làm việc với các đối tác nước ngoài về đào tạo, huấn luyện cán bộ tham gia lực lượng GGHB LHQ; tích cực huấn luyện, chuẩn bị lực lượng, trang thiết bị để xây dựng Đơn vị Cảnh sát GGHB số 1 (VNFPU 1).

Tháng 7/2024, Việt Nam đã mời đoàn chuyên gia của LHQ (AAV) đến đánh giá, tư vấn về mức độ chuẩn bị sẵn sàng tham gia hoạt động GGHB LHQ của Đơn vị VNFPU 1 cũng như tiến hành kiểm tra năng lực sĩ quan tham gia hoạt động GGHB LHQ theo hình thức cá nhân. Chuyên gia LHQ rất ấn tượng và đánh giá cao công tác chuẩn bị về trang thiết bị, phương tiện, đào tạo, huấn luyện của VNFPU 1 đáp ứng các tiêu chuẩn của LHQ. VNFPU 1 đã được nâng lên cấp độ 2 trong hệ thống sẵn sàng năng lực GGHB của LHQ từ ngày 29/8/2024. Đây là kết quả quan trọng khẳng định Đơn vị VNFPU 1 đáp ứng được các yêu cầu đối với một đơn vị cảnh sát trong hệ thống sẵn sàng triển khai của LHQ, đồng thời khẳng định cam kết của Việt Nam trong việc triển khai các hoạt động GGHB.

Sĩ quan cảnh sát Việt Nam tập huấn tại Trung tâm CoESPU, Italy.

Từ cuối tháng 10 đến đầu tháng 11/2024, khóa đào tạo giảng viên nguồn về cảnh sát GGHB trong khu vực cho LHQ do Văn phòng Thường trực Bộ Công an về GGHB LHQ phối hợp Cục Hoạt động hòa bình, Ban Thư ký LHQ lần đầu tiên tổ chức tại Việt Nam. Tham gia giảng dạy là 10 chuyên gia của LHQ cùng 18 học viên đến từ 5 quốc gia gồm Việt Nam, Campuchia, Indonesia, Sri Lanka và Nepal.

Sau 3 tuần đào tạo, 18 học viên đến từ 5 quốc gia đã hoàn thành khóa tập huấn và nhận giấy chứng nhận của Cơ quan LHQ. Tại lễ bế giảng khóa tập huấn, Trung tướng Nguyễn Sỹ Quang, Chánh Văn phòng Thường trực Bộ Công an về GGHB LHQ nhấn mạnh: “Việc đăng cai tổ chức khóa tập huấn của LHQ tại Việt Nam là minh chứng cho sự hợp tác chặt chẽ giữa Việt Nam và LHQ, khẳng định cam kết của Bộ Công an Việt Nam trong việc đóng góp tích cực, hiệu quả, chủ động vào hoạt động GGHB LHQ, góp phần nâng cao vị thế và uy tín của Việt Nam với LHQ và các nước đối tác khác”.

Trung úy Ly Sophorn, cảnh sát Campuchia, học viên trẻ nhất của khóa tập huấn hào hứng chia sẻ: “Bài học sâu sắc tôi nhận được từ khóa học là tầm quan trọng của sự hợp tác và khả năng thích ứng trong các nhiệm vụ GGHB. Sự hiểu biết và khả năng làm việc với những quan điểm khác nhau là yếu tố then chốt để thành công trong các nhiệm vụ GGHB”.

Bước phát triển mới về trình độ hội nhập quốc tế

Có thể nhận thấy, dù các hoạt động hợp tác quốc tế về GGHB LHQ đã và đang được Việt Nam triển khai hiệu quả nhưng chưa được cụ thể hóa trong văn bản quy phạm pháp luật. Để có căn cứ pháp lý rõ ràng hơn và thể hiện rõ tầm quan trọng của hợp tác quốc tế trong lĩnh vực GGHB LHQ, dự thảo Luật Tham gia lực lượng GGHB LHQ đã quy định rất rõ về hợp tác quốc tế trong lĩnh vực này.

Dự thảo luật đảm bảo phù hợp với đường lối, chủ trương của Đảng, chính sách pháp luật của Nhà nước về công tác đối ngoại, hợp tác quốc tế trong lĩnh vực quốc phòng, an ninh; đảm bảo phù hợp với quy định của pháp luật hiện hành như Hiến pháp, Luật Tổ chức Chính phủ, Luật Thỏa thuận quốc tế,...

Đoàn chuyên gia của Liên hợp quốc đánh giá, tư vấn về mức độ chuẩn bị sẵn sàng tham gia hoạt động gìn giữ hòa bình của Đơn vị VNFPU 1.

Những quy định về hợp tác quốc tế đề cập trong dự thảo luật là một trong những công cụ hữu hiệu để chúng ta thực hiện kế sách bảo vệ Tổ quốc từ xa, vững chắc, bằng biện pháp hòa bình. Sự tham gia đó cũng tạo điều kiện thuận lợi cho việc tăng cường hội nhập và hợp tác quốc tế về quốc phòng, thúc đẩy quan hệ hợp tác với các nước, nâng cao năng lực cán bộ, góp phần nâng cao tiềm lực quốc phòng, an ninh, xây dựng lực lượng vũ trang Việt Nam cách mạng, chính quy, tinh nhuệ, hiện đại.

Việc bổ sung quy định về hợp tác quốc tế trong lĩnh vực GGHB LHQ tại dự thảo luật sẽ tăng cường trách nhiệm quản lý nhà nước, đồng thời tạo cơ chế, chính sách cụ thể trong quá trình thực hiện. Qua đó mở ra các kênh hợp tác đối ngoại đa phương, song phương; giúp cân bằng các lợi ích chiến lược; tranh thủ, thu hút được các nguồn tài trợ, hỗ trợ từ các nước đối tác, các tổ chức quốc tế và của LHQ giúp giảm gánh nặng ngân sách của Việt Nam đầu tư cho tham gia hoạt động GGHB LHQ. Ngoài ra, còn góp phần thúc đẩy hỗ trợ kinh tế, làm sâu sắc thêm mối quan hệ với các nước và cộng đồng quốc tế, nâng cao vị thế của Việt Nam trên trường quốc tế, góp phần bảo vệ Tổ quốc từ sớm, từ xa, ngay trong thời bình.

Trao đổi với phóng viên Chuyên đề An ninh thế giới, Đại tá Lê Quốc Huy - lãnh đạo Văn phòng Thường trực Bộ Công an về GGHB LHQ đánh giá: “Chúng ta tham gia GGHB LHQ để tăng cường và mở rộng hợp tác quốc tế về GGHB nói riêng và các lĩnh vực công an, cảnh sát nói chung, nhất là với các nước tham gia GGHB đồng thời cũng là những nước có nhiều kinh nghiệm trong công tác và nghiệp vụ cảnh sát. Đây là cơ hội cọ sát, giao lưu, học hỏi kinh nghiệm từ các chuyên gia của nước bạn cũng như đồng nghiệp quốc tế để xây dựng đội ngũ cán bộ, chiến sĩ có thể làm việc độc lập trong môi trường quốc tế”.

Chuyên gia Indonesia tập huấn cho VNFPU 1.

Thực tế, thời gian qua, nhiều tổ chức quốc tế cũng như các quốc gia luôn sẵn sàng trợ giúp huấn luyện đào tạo các kĩ năng; hỗ trợ về phương tiện, trang thiết bị, cơ sở vật chất kĩ thuật để lực lượng GGHB LHQ của Bộ Công an có thể tham gia thực hiện nhiệm vụ tại phái bộ. Mới đây, Văn phòng Thường trực đã có 2 hoạt động liên tiếp về hợp tác quốc tế về lĩnh vực GGHB LHQ. Hai tuần đầu tháng 5/2025, nhóm đào tạo lưu động của Cảnh sát Quốc gia Indonesia đã sang Việt Nam đào tạo cho Đơn vị Cảnh sát GGHB số 1. Indonesia là một quốc gia có nhiều kinh nghiệm khi tham gia hoạt động GGHB LHQ từ năm 1989, đến nay đã có hơn 3.500 sĩ quan thực hiện nhiệm vụ tại các phái bộ.

Thiếu tá Andi Rio Indra Saputra - Trưởng Ban Huấn luyện của Trung tâm Huấn luyện phái bộ quốc tế, Cảnh sát Quốc gia Indonesia, trưởng đoàn công tác là người có kinh nghiệm đi phái bộ ở cả vị trí sĩ quan cá nhân và tham gia đội hình đơn vị. Trong suốt khóa học, các chuyên gia Indonesia đã phối hợp đào tạo với giảng viên, huấn luyện viên của Bộ Công an huấn luyện, chia sẻ kinh nghiệm cho VNFPU 1 những kiến thức và kỹ năng thiết yếu, đảm bảo sự chuẩn bị vững chắc, theo tiêu chuẩn LHQ trước khi triển khai nhiệm vụ tại phái bộ. Từ thành lập và quản lý đơn vị cảnh sát, từ khâu lập hồ sơ đơn vị, quy trình tuyển dụng và quản lý thời gian đến quy trình thành lập FPU, các kỹ chiến thuật trong các hoạt động GGHB. Đặc biệt, chuyên gia nước bạn còn chia sẻ kinh nghiệm về việc nhanh chóng thích ứng chuyển từ việc học tiếng Anh sang tiếng Pháp để triển khai tại phái bộ theo yêu cầu của LHQ.

Tiếp đó, từ ngày 21-23/5, đoàn chuyên gia của Trung tâm Vì sự tiến bộ của cảnh sát (CoESPU), Italy đã đến thăm và làm việc với Văn phòng Thường trực. Hai bên đã thảo luận, trao đổi nhiều kinh nghiệm thiết thực trong quá trình tham gia lực lượng GGHB LHQ. Đoàn đã dành thời gian tham quan, đánh giá hoạt động đào tạo huấn luyện lực lượng GGHB. Các chuyên gia còn tiến hành khảo sát và đánh giá về điều kiện giao thông đi lại, cơ sở vật chất phục vụ đào tạo và huấn luyện của Trung tâm.

“Đây là một trong những hoạt động hợp tác quốc tế quan trọng của Văn phòng để đẩy mạnh hoạt động huấn luyện, đào tạo triển khai lực lượng đi GGHB LHQ theo hình thức cá nhân và đơn vị. Chúng tôi đã được các chuyên gia đến từ Italy chia sẻ nhiều kinh nghiệm thực tế. Sắp tới, Trung tâm CoESPU sẽ cử một nhóm giảng viên có kinh nghiệm đến Việt Nam để phối hợp với giảng viên của Bộ Công an đào tạo, huấn luyện về nghiệp vụ tác chiến của Đơn vị cảnh sát FPU theo tiêu chuẩn LHQ”, Đại tá Lê Quốc Huy, Lãnh đạo Văn phòng Thường trực chia sẻ.

Huyền Châm