Đẩy mạnh hoạt động giáo dục di sản của Thủ đô qua lễ hội Trung thu

Các em nhỏ háo hức xem các sản phẩm tò he. Ảnh: Duy Khánh

Ban Quản lý Hồ Hoàn Kiếm và Phố cổ Hà Nội cho biết, chuỗi hoạt động văn hóa Tết Trung thu truyền thống năm 2025 có nhiều hoạt động phong phú. Tại Trung tâm Văn hóa Nghệ thuật - 22 Hàng Buồm, công chúng được thưởng lãm không gian đón Tết Trung thu truyền thống; không gian sắp đặt các sản phẩm từ vật liệu tái chế, trình diễn thời trang trẻ em. Các em nhỏ sẽ được các nghệ nhân và thợ thủ công hướng dẫn hoạt động trải nghiệm làm đèn ông sao, đèn kéo quân, ông tiến sĩ, chuồn chuồn tre, con giống bột,.…

Tại phố bích họa Phùng Hưng, Ban Tổ chức dựng bối cảnh 3D tái hiện không gian Trung thu truyền thống với chủ đề “Mùa trăng cổ tích”, tổ chức các trò chơi dân gian và trò chơi stem.

Tại Đình Kim Ngân (42-44 Hàng Bạc), Ban tổ chức trưng bày, giới thiệu quá trình phục dựng đầu sư tử cổ của vùng Đồng Bằng Bắc Bộ, với chủ đề “Trăng ta”, tổ chức tọa đàm và workshop để du khách hiểu sâu hơn về giá trị truyền thống. Trong đó, dự án phục dựng đầu sư tử cổ của nhà nghiên cứu Kevin Vương - món đồ chơi Trung thu truyền thống, từng gắn bó với ký ức tuổi thơ nhiều thế hệ để lại nhiều ấn tượng sâu sắc.

Khác với đầu lân Nam Bộ chịu ảnh hưởng người Hoa, đầu sư tử Bắc Bộ mang đậm dấu ấn sáng tạo người Việt, đặc biệt là đôi lông mày cá chép - biểu tượng của nền văn minh lúa nước. Sau nhiều biến động của thời gian, hình ảnh này ngày càng mai một và dễ bị nhầm lẫn. Lần này, dưới sự nghiên cứu và phục dựng của nhà nghiên cứu mỹ thuật Kevin Vương, dựa trên tư liệu từ Bảo tàng Pháp và Viện Viễn Đông Bác Cổ Việt Nam, đầu sư tử Bắc Bộ bằng mây tre, giấy dó, sơn ta đã được phục dựng một cách sống động và chân thực.

Sự kiện đặc biệt trong mùa Lễ hội Trung thu Phố cổ năm nay chính là chương trình “Đêm hội trăng rằm” diễn ra vào 19h ngày 3/10/2025 (tức ngày 12/8 Âm lịch) tại Quảng trường Đông Kinh Nghĩa Thục. Chương trình có quy mô lớn với 2000 người tham dự, trong đó có khoảng 1.500 em thiếu nhi trên địa bàn phường, người dân, các chuyên gia văn hóa lịch sử, nghệ sĩ. Đặc biệt, lễ rước đèn của thiếu nhi phường Hoàn Kiếm được TP Hà Nội lựa chọn làm điểm trong Lễ rước đèn Đêm hội Trăng rằm lần đầu tiên được tổ chức trên 126 xã, phường của Thủ đô, sau khi tổ chức thực hiện chính quyền địa phương 2 cấp.

Nghệ nhân Đặng Văn Hậu say sưa sáng tạo sản phẩm tò he. Ảnh: Duy Khánh

Theo Ban Quản lý Hồ Hoàn Kiếm và Phố cổ Hà Nội, trên cơ sở kho tàng văn hóa vật thể và phi vật phong phú của Thăng Long – Hà Nội, kết hợp với các giá trị văn hóa dân gian của đồng bằng Bắc bộ, các hoạt động Tết trung thu năm 2025 đã được các họa sĩ, nghệ nhân, các nhà thiết kế kết nối, sáng tạo trong các không gian di sản. Đây là yếu tố giúp cho các hoạt động, sự kiện Tết Trung thu truyền thống năm 2025 tại khu Phố cổ, không gian đi bộ hồ Hoàn Kiếm và Không gian Bích họa phố Phùng Hưng vừa giữ được nét văn hóa truyền thống, vừa mang hơi thở đương đại. Các hoạt động văn hóa Tết Trung thu góp phần đẩy mạnh giáo dục di sản của Thủ đô, nâng cao ý thức bảo tồn, quảng bá các giá trị văn hóa truyền thống, phát triển hệ sinh thái giáo dục sáng tạo trong cộng đồng, hướng tới hình thành thế hệ công dân hiểu biết về văn hóa di sản và có sức sáng tạo trên nền tảng đó.

Tiến sĩ Trần Đoàn Lâm (Chủ tịch Hội đồng Biên tập Chuyên khảo nghiên cứu Việt Nam - Nhà Xuất bản Thế giới) nhận định: “Những sự kiện mang tính chất lễ hội liên quan đến văn hóa truyền thống được tổ chức trong phạm vi phường Hoàn Kiếm nói riêng và TP Hà Nội nói chung có ý nghĩa quan trọng trong việc đóng góp vào thực hiện Chiến lược Văn hóa, xây dựng nền văn hóa Việt Nam tiên tiến, đậm đà bản sắc dân tộc. Trong đó, Tết Trung thu chính là một trong những thành tố đóng góp tạo nên bản sắc văn hóa Việt Nam".

Mâm cỗ Trung thu rực rỡ sắc màu. Ảnh: Duy Khánh

An Nhiên