Đẩy mạnh các chương trình sàng lọc, phòng ngừa ung thư cổ tử cung ở Việt Nam

Giáo sư Nguyễn Vũ Quốc Huy - Phó Chủ tịch Hội Phụ sản Việt Nam, Hiệu trưởng Trường Đại học Y-Dược (Đại học Huế). (Ảnh: T.G/Vietnam+)

Tại Việt Nam, ung thư là một vấn đề về sức khỏe với nhiều thách thức lớn, trong đó ung thư cổ tử cung ghi nhận gần 5.000 ca mắc mới, và hơn 2.000 ca tử vong mỗi năm. Những số liệu này nhấn mạnh tầm quan trọng của việc nâng cao nhận thức và đẩy mạnh các chương trình sàng lọc, phòng ngừa, cũng như điều trị ung thư cổ tử cung tại Việt Nam, trong khi đây là bệnh hoàn toàn có thể phòng tránh và phát hiện sớm.

Giáo sư Nguyễn Vũ Quốc Huy - Phó Chủ tịch Hội Phụ sản Việt Nam, Hiệu trưởng Trường Đại học Y-Dược (Đại học Huế) nhấn mạnh như vậy tại Tọa đàm đa bên với chủ đề “Giảm thiểu các rào cản kỹ thuật và tâm lý để mở rộng phạm vi sàng lọc ung thư cổ tử cung cho phụ nữ Việt Nam,” diễn ra ngày 26/8 tại Hà Nội.

Theo giáo sư Huy, mặc dù là một trong những loại ung thư dễ phòng ngừa nhất toàn cầu, ung thư cổ tử cung vẫn là thách thức lớn đối với y tế công cộng Việt Nam. Mỗi năm, hàng ngàn phụ nữ Việt Nam phát hiện bệnh ở giai đoạn muộn, dẫn đến điều trị kém hiệu quả và tử vong sớm. Do vậy, việc phát hiện sớm thông qua sàng lọc hiệu quả là yếu tố then chốt để giảm những gánh nặng này.

Tọa đàm đã giới thiệu mô hình sàng lọc ung thư cổ tử cung thí điểm tại Hải Phòng, trong đó, phụ nữ có thể tự lấy mẫu hoặc đến cơ sở y tế địa phương để thực hiện xét nghiệm HPV DNA - phương pháp sàng lọc được Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) khuyến nghị.

Mô hình này đã mang lại những lựa chọn linh hoạt và giải quyết các rào cản phổ biến khi tiếp cận sàng lọc như nỗi lo về sự kỳ thị, hạn chế về thời gian và quyền riêng tư. Qua đó, mô hình giúp tăng cường phát hiện sớm và mở rộng khả năng tiếp cận, đặc biệt tại các khu vực khó tiếp cận.

Giáo sư Huy nhấn mạnh vai trò của xét nghiệm HPV DNA trong việc hỗ trợ hệ thống sàng lọc của Việt Nam. Mô hình thí điểm tại Hải Phòng cho thấy xét nghiệm HPV DNA có thể được tích hợp hiệu quả vào hệ thống y tế cơ sở, từ đó giúp phát hiện sớm, giảm tải cho tuyến đầu và nâng cao hệ thống chuyển tuyến. Nếu được nhân rộng toàn quốc, mô hình này sẽ giúp mở rộng khả năng tiếp cận cho phụ nữ và củng cố năng lực của hệ thống y tế trong nỗ lực loại trừ ung thư cổ tử cung.

Mô hình này đã được thí điểm thành công tại Hải Phòng và cho thấy tiềm năng mở rộng toàn quốc để vượt qua các rào cản sàng lọc hiện tại.

Sự kiện đánh dấu một bước tiến ý nghĩa đóng góp cho tiến trình xây dựng Kế hoạch hành động Quốc gia về phòng chống ung thư cổ tử cung. Những mô hình và khuyến nghị được các chuyên gia đưa ra tại tọa đàm không chỉ góp phần thu hẹp khoảng cách tiếp cận, tăng cường bình đẳng y tế mà còn đóng vai trò then chốt trong việc trao quyền cho phụ nữ, từ đó thúc đẩy mục tiêu quốc gia về loại trừ ung thư cổ tử cung tại Việt Nam trong thập kỷ tới./.

(Vietnam+)