Đầu tư thủy lợi đồng bộ, Tây Ninh tạo nền tảng cho nông nghiệp thông minh

Chủ động nguồn nước, tạo thế mạnh nông nghiệp bền vững

Tây Ninh - vùng đất giáp ranh giữa miền Đông và miền Tây Nam Bộ - đang chứng kiến những bước chuyển mình mạnh mẽ trong sản xuất nông nghiệp nhờ hệ thống thủy lợi được đầu tư bài bản, đồng bộ và hiệu quả. Với mục tiêu phát triển nông nghiệp bền vững, thích ứng biến đổi khí hậu, tỉnh đã và đang tập trung hoàn thiện cơ sở hạ tầng thủy lợi, chủ động nước tưới tiêu cho hàng trăm nghìn hecta đất canh tác.

Hiện nay, toàn tỉnh Tây Ninh có 10 trạm bơm điện, 1.759 tuyến kênh tưới, 365 tuyến kênh tiêu, 24 tuyến đê bao đang hoạt động hiệu quả, góp phần phục vụ sản xuất nông nghiệp trên 152.125 ha/3 vụ - chiếm gần 75% diện tích đất nông nghiệp toàn tỉnh.

Vườn bưởi da xanh của chị nông dân Tây Ninh đang độ thu hoạch. (Ảnh: Hoàng Yến)

Trong đó, diện tích được chủ động cấp nước tưới đạt trên 120.900 ha, tương đương 80%, cho thấy sự nỗ lực lớn của ngành nông nghiệp trong việc đảm bảo nước tưới kịp thời, góp phần nâng cao năng suất và chất lượng cây trồng. Đồng thời, hệ thống tiêu nước phục vụ gần 97.000 ha, giúp người dân giảm thiểu rủi ro do ngập úng, cải thiện điều kiện canh tác và bảo vệ thành quả sản xuất.

Không chỉ phục vụ nông nghiệp, hệ thống thủy lợi của Tây Ninh còn đảm nhận nhiệm vụ cấp nước công nghiệp với sản lượng khoảng 7 triệu m³/năm, phục vụ sản xuất tại các khu công nghiệp, cụm công nghiệp trong tỉnh. Ngoài ra, 2.709 ha đất nông nghiệp được bảo vệ khỏi lũ lụt nhờ hệ thống đê bao, giúp người dân yên tâm sản xuất, kể cả trong mùa mưa bão.

Đưa nước về biên giới - nâng tầm vùng khó

Một trong những dấu ấn đáng kể trong phát triển thủy lợi của Tây Ninh là công trình hệ thống tưới tiêu khu vực phía Tây sông Vàm Cỏ Đông (giai đoạn 1) đã hoàn thành và đưa vào sử dụng, phục vụ nước tưới cho hơn 17.000 ha đất nông nghiệp khu vực biên giới - nơi trước đây còn nhiều khó khăn về nguồn nước.

Hiện nay, tỉnh đang đẩy nhanh giai đoạn 2 của công trình, bao gồm bê tông hóa tuyến kênh chính, xây dựng hệ thống kênh tưới tiêu cấp 1, cấp 2, nhằm phục vụ hiệu quả hơn cho hoạt động canh tác, cải thiện đời sống và tạo điều kiện phát triển kinh tế - xã hội ở vùng sâu, vùng xa. Công trình này không chỉ mang lại lợi ích thiết thực cho người dân mà còn góp phần giữ vững an ninh biên giới, gắn kết kinh tế với quốc phòng.

Hệ thống tươi tiêu sông Vàm Cỏ.

Nằm trên địa bàn Tây Ninh, hồ chứa nước Dầu Tiếng được ví như trái tim của hệ thống thủy lợi khu vực Đông Nam Bộ. Với diện tích mặt hồ lên đến 270 km², dung tích chứa 1,58 tỷ m³, công trình không chỉ là “nguồn sống” cho nông nghiệp tỉnh nhà mà còn đóng vai trò chiến lược trong phát triển kinh tế vùng.

Việc xây dựng và đưa vào khai thác hồ Dầu Tiếng được đánh giá là bước ngoặt quan trọng trong sự phát triển nông nghiệp Tây Ninh. Công trình này đã giúp khai thác và phục hóa hơn 70% diện tích đất hoang hóa, mở rộng vùng sản xuất nông nghiệp, bảo đảm an ninh lương thực, đồng thời tạo điều kiện phát triển các loại cây trồng có giá trị kinh tế cao như mía, mì, rau màu, cây ăn trái...

Không dừng lại ở đó, Thủ tướng Chính phủ đã công nhận hồ Dầu Tiếng là công trình thủy lợi đặc biệt quan trọng liên quan đến an ninh quốc gia.

Công trình này thực hiện nhiệm vụ đa mục tiêu, bao gồm: Cấp nước phục vụ sản xuất nông nghiệp, công nghiệp, sinh hoạt cho Tây Ninh, TP.HCM, Đồng Nai. Cắt giảm lũ cho hạ du sông Sài Gòn, bảo vệ hàng triệu người dân đô thị vùng thấp.

Xả dòng chảy môi trường, cải thiện chất lượng nước các dòng sông như Vàm Cỏ Đông, sông Sài Gòn. Góp phần điều hòa khí hậu, phục vụ du lịch sinh thái, tạo sinh kế bền vững cho người dân sống quanh hồ.

Trước yêu cầu ngày càng cao của sản xuất nông nghiệp hiện đại và bối cảnh biến đổi khí hậu, ngành nông nghiệp Tây Ninh đang từng bước ứng dụng công nghệ thông minh vào quản lý, điều hành thủy lợi.

Các công trình kênh mương, trạm bơm được đưa vào hệ thống số hóa, kết nối dữ liệu theo thời gian thực, giúp dự báo lưu lượng nước, điều tiết tưới tiêu phù hợp với từng mùa vụ, khu vực canh tác.

Tỉnh cũng chú trọng bê tông hóa kênh mương, tăng hiệu quả dẫn nước, hạn chế thất thoát, tiết kiệm nguồn lực. Nhiều mô hình tưới tiết kiệm, tưới nhỏ giọt, tưới phun mưa cũng được khuyến khích triển khai trong các trang trại, vùng chuyên canh, mang lại hiệu quả vượt trội về kinh tế và bảo vệ môi trường.

Hệ thống thủy lợi Tây Ninh không chỉ là “hạ tầng cứng” mà còn là chỗ dựa tinh thần và thực tiễn cho người nông dân. Nhờ có nước tưới chủ động, nông dân an tâm mở rộng sản xuất, chuyển đổi cơ cấu cây trồng, ứng dụng kỹ thuật canh tác hiện đại và từng bước xây dựng thương hiệu nông sản Tây Ninh vươn xa.

Nhiều vùng sản xuất nông nghiệp trọng điểm như Châu Thành, Gò Dầu, Dương Minh Châu, Tân Châu, Bến Cầu đã hình thành các mô hình sản xuất nông nghiệp gắn với chuỗi giá trị, nông nghiệp hữu cơ, nông nghiệp sạch - tất cả đều nhờ vào nền tảng thủy lợi vững chắc.

Tạo nền tảng phát triển nông nghiệp sinh thái

Trong định hướng phát triển giai đoạn 2025 - 2030, Tây Ninh xác định xây dựng nền nông nghiệp sinh thái, thông minh, hiệu quả và bền vững là mục tiêu xuyên suốt. Thủy lợi giữ vai trò then chốt để hiện thực hóa chiến lược này.

Hồ Dầu Tiếng, Tây Ninh.

Việc đầu tư, nâng cấp các công trình thủy lợi sẽ tiếp tục được tỉnh chú trọng, nhất là các dự án phục vụ chuyển đổi cây trồng thích ứng với biến đổi khí hậu, đảm bảo an toàn nguồn nước, hỗ trợ phát triển du lịch nông nghiệp, tạo cảnh quan sinh thái và bảo vệ hệ sinh thái tự nhiên.

Với tầm nhìn chiến lược, đầu tư đúng hướng và vận hành hiệu quả, hệ thống thủy lợi đang trở thành đòn bẩy mạnh mẽ giúp Tây Ninh nâng cao năng suất, phát triển nông nghiệp sạch, thông minh, tạo sinh kế ổn định cho hàng trăm nghìn hộ dân.

Từ trạm bơm, tuyến kênh, đến hồ Dầu Tiếng quy mô tầm quốc gia, tất cả hòa quyện thành một bức tranh thủy lợi hiện đại, phục vụ thiết thực cho sự nghiệp phát triển nông nghiệp - nông thôn tỉnh Tây Ninh, từng bước hiện thực hóa khát vọng trở thành trung tâm nông nghiệp công nghệ cao của vùng Đông Nam Bộ trong tương lai không xa.

Đọc thêm

Cắt giảm thủ tục rườm rà, Tây Ninh bứt phá cải thiện chỉ số PAR INDEX 0

'Gỡ vướng' thủ tục hành chính đầu tư: Tây Ninh đồng hành cùng doanh nghiệp 0

Tây Ninh bứt phá toàn diện, hướng tới tăng trưởng hai con số 0

Nông thôn mới Tây Ninh: Đổi thay từng ngày từ nội lực người dân 0

Tâm Thọ