Đầu tư mạo hiểm ở châu Á giảm sút vì bất ổn thuế quan Mỹ

Ảnh minh họa - Ảnh: Nikkei Asia

Từ đầu năm đến nay, hoạt động đầu tư vốn mạo hiểm tại châu Á có xu hướng giảm sút trong bối cảnh khu vực này đối mặt tình trạng thiếu thanh khoản và bất ổn kéo dài do chính sách thuế quan của Mỹ cũng như căng thẳng địa chính trị.

Theo số liệu mới nhất từ công ty cung cấp dữ liệu PitchBook, giá trị các thương vụ đầu tư mạo hiểm tại châu Á trong 3 quý đầu năm đạt 48,9 tỷ USD, chỉ bằng một nửa so với cùng kỳ năm trước.

Tính tới ngày 30/9/2025, toàn châu Á ghi nhận 7.589 thương vụ đầu tư mạo hiểm. Nếu xu hướng sụt giảm duy trì tới hết năm, số lượng thương vụ năm nay của khu vực này sẽ chỉ bằng 60% so với năm 2024.

Một số nhà phân tích nhận định hoạt động gọi vốn đầu tư mạo hiểm tại châu Á năm nay có thể sẽ ghi nhận mức thấp nhất kể từ năm 2015. 277 quỹ thành lập mới tại khu vực này chỉ huy động được tổng cộng 20,8 tỷ USD trong quý 3.

Trên toàn cầu, các nhà đầu tư vẫn rót hàng trăm tỷ USD vào lĩnh vực trí tuệ nhân tạo (AI). Giá trị các thương vụ đầu tư liên quan tới AI trong 3 quý đầu năm nay đạt 192,7 tỷ USD, vượt qua kỷ lục ghi nhận vào năm 2021. Tuy nhiên, các quỹ đầu tư quốc gia châu Á và nhà đầu tư nước ngoài thường tham gia vào thị trường châu Á giờ đây lại đang tìm kiếm các điểm đến khác như Mỹ và châu Âu. Xu hướng này đang khiến việc huy động vốn mạo hiểm tại châu Á càng trở nên khó khăn hơn.

So với các khu vực khác, tỷ lệ thương vụ AI tại châu Á chỉ đạt mức thấp nhất là 19,1% do khu vực có sự phụ thuộc lớn vào xuất khẩu này đang đối mặt với những thách thức mới khi chính sách thương mại toàn cầu có sự thay đổi, đặc biệt là sự bất ổn do thuế quan Mỹ.

Không lâu sau khi nhậm chức vào đầu năm nay, Tổng thống Mỹ Donald Trump đã áp thuế quan mới với hầu hết đối tác thương mại của Mỹ và với nhiều mặt hàng theo từng ngành cụ thể. Chính sách mới của Mỹ đã làm xáo trộn trật tự thương mại toàn cầu, kéo tụt tăng trưởng của nhiều quốc gia châu Á - nơi có nhiều nước đóng vai rò quan trọng trong chuỗi cung ứng toàn cầu.

Những thay đổi này khiến các nhà đầu tư trong khu vực chuyển hướng thay đổi trọng tâm sang đầu tư vào chuỗi cung ứng và năng lực sản xuất, đồng thời đầu tư vào các ngành công nghiệp ít chịu tác động của chính sách thương mại và căng thẳng địa chính trị.

Đầu tư mạo hiểm tại Trung Quốc đã giảm ba năm liên tiếp và đang trên đà ghi nhận giảm ở mức hai con số năm nay. Trong thập kỷ trước đó, nước này chiếm hơn 60% các thương vụ đầu tư mạo hiểm tại châu Á. Căng thẳng địa chính trị cũng khiến các nhà đầu tư nước ngoài thận trọng và thậm chí tránh xa thị trường Trung Quốc.

“Dù các thị trường như Đông Nam Á, Nhật Bản và Ấn Độ ghi nhận dấu hiệu tăng trưởng hoạt động đầu tư mạo hiểm, nhưng họ vẫn không thu hút được lượng vốn nhu kỳ vọng do sự bất ổn thị trường", ông Kyle Stanford, giám đốc bộ phận nghiên cứu đầu tư mạo hiểm tại Mỹ của PitchBook, nhận xét với tờ báo Nikkei Asia.

Tại một số quốc gia Đông Nam Á, nhà chức trách đã triển khai biện pháp để thúc đẩy hoạt động đầu tư mạo hiểm như ban hành hướng dẫn khởi nghiệp mới.

Đầu năm nay, Malaysia thông báo sẽ rót vốn vào các công ty đầu tư mạo hiểm thông qua quỹ đầu tư quốc gia và ban hành ưu đãi thuế để thúc đẩy hoạt động đầu tư vào các công ty khởi nghiệp ở giai đoạn đầu.

Tuy nhiên, ông Stanford dự báo số lượng quỹ đầu tư mạo hiểm tại Đông Nam Á năm nay sẽ ở mức thấp nhất trong 10 năm trở lại đây.

Đức Anh