Đau đầu, chóng mặt, người phụ nữ 43 tuổi nguy kịch vì thiếu máu

Bác sĩ, điều dưỡng Bệnh viện Đa khoa Vũ Thư hiến máu kịp thời cứu bệnh nhân qua cơn nguy kịch

Bệnh viện Đa khoa Vũ Thư tiếp nhận bệnh nhân H.T.H, 43 tuổi, phường Vũ Phúc, tỉnh Hưng Yên trong tình trạng nguy kịch với các triệu chứng như: đau đầu nhiều vùng đỉnh, hai bên thái dương, đau từng cơn, chóng mặt, cảm giác quay cuồng, đi đứng không vững kèm theo ho đờm, mệt mỏi, ăn uống kém. Bệnh nhân cho biết đã tự mua thuốc điều trị ở nhà nhưng không đỡ.

Qua thăm khám và làm các xét nghiệm cần thiết cho bệnh nhân H. T. H, các bác sĩ chẩn đoán bệnh nhân bị thiếu máu nặng chưa rõ nguyên nhân kèm theo rối loạn chức năng tiền đình và nhiễm trùng đường hô hấp trên cấp tính. Để ổn định huyết động và hỗ trợ điều trị, bệnh nhân cần được truyền gấp 4 đơn vị máu nhóm O.

Trước tình trạng nguồn máu nhóm O tại bệnh viện đang khan hiếm, Thạc sĩ – Bác sĩ Hoàng Ánh Hưng, Phó Trưởng phòng Quản lý chất lượng; cử nhân Phạm Thị Thu Hà, Điều dưỡng trưởng Khoa 3 chuyên khoa và cử nhân Nguyễn Thế Anh, Phòng Tổ chức hành chính đã tình nguyện hiến máu tại chỗ, góp phần kịp thời cứu bệnh nhân H. T. H qua cơn nguy kịch, tiếp tục quá trình điều trị tích cực tại bệnh viện.

Nhờ nguồn máu quý giá, các bác sĩ đã kịp thời truyền máu, giúp bệnh nhân qua cơn nguy kịch - Ảnh BVCC

BSCKII Nguyễn Thị Thảo, Phó trưởng Khoa Bệnh máu lành tính, Viện Huyết học – Truyền máu TƯ cho biết, thiếu máu là tình trạng rất thường gặp và gây ảnh hưởng đến phần lớn người dân trên toàn thế giới, cũng như ở Việt Nam.

Theo Tổ chức Y tế Thế giới, ước tính có 40% trẻ em từ 6–59 tháng tuổi, 37% phụ nữ mang thai và 30% phụ nữ từ 15–49 tuổi bị thiếu máu trên toàn cầu. Năm 2021, 1,92 tỷ người bị thiếu máu, chiếm khoảng 24,8% dân số thế giới. Cuối năm 2023, có khoảng 1/4 dân số trên thế giới bị thiếu máu.

BSCKII. Nguyễn Thị Thảo phân tích, thiếu máu là tình trạng giảm hemoglobin trong máu của người bệnh so với người cùng giới, cùng lứa tuổi và cùng điều kiện sống, gây ra các biểu hiện thiếu oxy ở các mô và tổ chức của cơ thể. Mức độ giảm hemoglobin trong máu xuống 5% so với giá trị tham chiếu (theo tuổi, giới, điều kiện sống) có giá trị chẩn đoán xác định tình trạng thiếu máu.

Thiếu máu nhẹ: Huyết sắc tố từ 90 đến 120 g/L; Thiếu máu vừa: Huyết sắc tố từ 60 đến dưới 90 g/L; Thiếu máu nặng: Huyết sắc tố từ 30 đến dưới 60 g/L; Thiếu máu rất nặng: Huyết sắc tố dưới 30 g/L.

Nguyên nhân của bệnh thiếu máu không chỉ xuất phát từ việc ăn uống thiếu chất mà còn rất nhiều lý do khác, về cơ bản có thể chia thành 3 nhóm nguyên nhân như sau:

Mất máu: Do chảy máu (người bệnh bị xuất huyết tiêu hóa, bệnh trĩ, đi tiểu ra máu, kinh nguyệt kéo dài…).

Tan máu: Do tăng phá hủy hồng cầu vì nguyên nhân tại hồng cầu hoặc nguyên nhân khác (bệnh tan máu bẩm sinh hoặc miễn dịch, sốt rét…).

Giảm hoặc rối loạn sinh máu: Do tủy xương giảm sinh hoặc rối loạn sinh các tế bào máu: suy tủy xương, rối loạn sinh tủy, bệnh máu ác tính, ung thư di căn…

Hoặc do thiếu yếu tố tạo máu như: erythropoietin, acid amin, acid folic và vitamin B12, thiếu sắt…

Biến chứng thiếu máu khiến người bệnh cảm thấy mệt mỏi, không đủ sức khỏe để thực hiện các hoạt động bình thường, chóng mặt và khó tập trung. Những người bị thiếu máu thường bị đau ngực, nhức đầu hoặc khó thở, da nhợt nhạt tái xanh.

Ngoài ra, thiếu máu cũng làm tăng nguy cơ mắc các bệnh lý khác. Điều này là do cơ thể không đủ máu để nuôi dưỡng các cơ quan trong cơ thể cũng như thiếu máu làm suy giảm hệ thống miễn dịch – hệ thống phòng thủ tự nhiên của cơ thể.

Phụ nữ mang thai bị thiếu máu dễ gặp các biến chứng thai kỳ như sinh non, sảy thai, trầm cảm sau sinh, trẻ sinh ra chậm phát triển,…Trẻ em bị thiếu máu có thể bị chậm tăng cân, kém phát triển, khó tiếp thu và ghi nhớ các bài học trên trường,…

Với trường hợp thiếu máu cấp tính, người bệnh có thể bị sốc giảm thể tích do xuất huyết đáng kể. Do thể tích máu giảm, tình trạng thiếu oxy ở mô có thể xảy ra, dẫn đến tổn thương cơ quan đích. Người bệnh có thể bị suy tim, suy thận, suy hô hấp,… hoặc các tổn thương nội tạng khác.

Nếu không kịp thời điều trị, thiếu máu mạn tính nghiêm trọng hoặc thiếu máu cấp tính đều có thể làm tăng nguy cơ tử vong.

Dấu hiệu thiếu máu

Tùy vào mức độ thiếu máu người bệnh bị thiếu máu sẽ có những triệu chứng như:

– Mệt mỏi, hoa mắt, chóng mặt, giảm tập trung, chán ăn; Cảm giác tức ngực, khó thở nhất là khi gắng sức hoặc đi lại nhiều; cảm giác hồi hộp, đánh trống ngực.

– Da xanh, niêm mạc nhợt; móng tay khô, dễ gãy; Tóc khô, dễ rụng; mất kinh ở nữ.

Thúy Nga