Đau cổ chân sau khi chơi pickleball: Chấn thương thể thao hay cảnh báo bệnh lý tiềm ẩn?

Bác sĩ Thể thao Nguyễn Trọng Thủy, cựu Bác sĩ Đội Tuyển Quốc Gia và U23 Việt Nam, nhà sáng lập Trung tâm Y học Thể Thao Starsmec cho biết: “Pickleball có biên độ di chuyển ngang và đổi hướng rất nhanh. Cổ chân là vị trí chịu tải lớn nhất nên dễ bị chấn thương, nhất là khi người chơi không chuẩn bị thể lực hoặc kỹ thuật đúng”.

Bác sĩ Thể thao Nguyễn Trọng Thủy, cựu Bác sĩ Đội Tuyển Quốc Gia và U23 Việt Nam, nhà sáng lập Trung tâm Y học Thể Thao Starsmec

Những bệnh lý thường gặp gây đau cổ chân sau khi chơi pickleball

Bong gân cổ chân – chấn thương chiếm tỉ lệ cao nhất

Bong gân xảy ra khi dây chằng bị kéo giãn hoặc rách do tiếp đất sai hoặc xoay cổ chân đột ngột. Người bệnh thường đau nhói ngay lập tức, sưng và khó đi lại.

BS Thủy cho biết: “Khoảng một nửa số ca đau cổ chân đến khám sau khi chơi pickleball là bong gân mức độ nhẹ hoặc vừa. Chấn thương này tưởng nhẹ nhưng nếu điều trị sai có thể dẫn đến lỏng khớp mạn tính”.

Viêm gân Achilles

Gân nối bắp chân với gót chân phải hoạt động mạnh trong các pha bật nhảy. Người bệnh đau phía sau gót, đặc biệt lúc nhón chân. Nếu không điều trị sớm, viêm kéo dài dễ dẫn đến thoái hóa gân.

Viêm cân gan chân

Tình trạng này gây đau dưới gót chân và lòng bàn chân, đặc biệt lúc ngủ dậy. Thường gặp ở người chơi trên nền sân cứng hoặc mang giày đế mỏng.

Rách dây chằng cổ chân

Chấn thương nặng hơn bong gân, thường đi kèm tiếng “rắc”, sưng to, không thể đứng vững. Cần chụp MRI để đánh giá mức độ rách.

Viêm khớp cổ chân

Thường do chấn thương lặp đi lặp lại, nhất là ở người chơi lâu năm. Sụn khớp mòn dần, gây đau âm ỉ kéo dài.

BS Thủy nhận định: “Đau kéo dài trên 1–2 tuần dù đã nghỉ ngơi là dấu hiệu khớp có vấn đề. Nhiều người chủ quan và tiếp tục chơi khiến khớp bị viêm mạn tính”.

Gãy xương mảnh

Là những vết nứt nhỏ trong xương, dễ bị nhầm với đau cơ thông thường. Gặp ở người chơi cường độ cao hoặc người lớn tuổi.

Vì sao người chơi pickleball dễ bị đau cổ chân?

Kỹ thuật di chuyển chưa đúng: Nhiều người mới tập chưa biết cách xoay người và hãm đà đúng kỹ thuật, dẫn đến dồn lực vào cổ chân.

Mang giày không phù hợp: BS Thủy nhấn mạnh: “Giày chạy bộ không phù hợp cho pickleball. Bạn cần giày có đế phẳng, bám tốt và hỗ trợ di chuyển ngang. Giày sai loại khiến cổ chân dễ bị trẹo”.

Ảnh minh họa

Mặt sân quá cứng hoặc trơn trượt: Pickleball thường chơi trên nền bê tông hoặc gỗ, độ nảy và lực phản chấn lớn.

Không khởi động kỹ: Nhiều người vào sân là chơi ngay, khiến cơ – gân chưa kịp làm nóng.

Tập quá sức: Tăng cường độ đột ngột, chơi 2–3 giờ liên tục là tác nhân lớn gây viêm gân.

Tiền sử chấn thương: Cổ chân từng bong gân một lần sẽ yếu hơn và dễ tái phát nếu không phục hồi đầy đủ.

Làm gì khi bị đau cổ chân sau khi chơi pickleball?

Theo bác sĩ Thủy, khi bị đau cổ chân cần bgừng chơi ngay lập tức vì nếu tiếp tục vận động có thể làm tổn thương nặng hơn.

Sơ cứu theo nguyên tắc R.I.C.E

Rest: nghỉ ngơi 24–48 giờ

Ice: chườm lạnh

Compression: băng thun

Elevation: kê chân cao

Dùng thuốc đúng chỉ định, Paracetamol hoặc ibuprofen liều thấp trong vài ngày. Nếu sưng tăng hoặc đau kéo dài, nên đến cơ sở y tế.

Tập phục hồi như Xoay cổ chân, nâng gót, kéo giãn cơ bắp chân. BS Thủy lưu ý: “Tập phục hồi bài bản quyết định khả năng trở lại sân. Người chủ quan thường bị tái phát sau vài buổi chơi”.

Cách phòng ngừa đau cổ chân khi chơi pickleball

Khởi động kỹ 10–15 phút

Chọn đúng giày chuyên dụng

Tăng cường độ từ từ, không chơi quá sức

Kiểm soát cân nặng để giảm tải cho khớp

Bổ sung dinh dưỡng cho xương khớp như canxi, vitamin D, omega-3, collagen

Ngoài ra, BS Thủy khuyến nghị người mới chơi nên học 1–2 buổi kỹ thuật cơ bản để giảm nguy cơ chấn thương khi di chuyển ngang và xoay người.

Khi nào cần đi khám bác sĩ?

Cổ chân sưng to, biến dạng

Không thể đứng vững, tê yếu

Đau kéo dài trên 5 ngày

Nghe tiếng “rắc” khi bị chấn thương

Đau âm ỉ nhiều tuần dù đã nghỉ

“Đừng xem nhẹ các cơn đau. Việc chụp X-quang hoặc MRI sớm giúp phát hiện tổn thương trước khi quá muộn”, BS Thủy nhấn mạnh.

Đau cổ chân khi chơi pickleball không chỉ là hệ quả của vận động quá mức mà đôi khi là dấu hiệu của các bệnh lý cơ xương khớp tiềm ẩn. Nhận biết đúng, xử lý sớm, phòng ngừa hiệu quả là chìa khóa giúp người chơi duy trì niềm vui và sự an toàn trên sân.

T. Linh