Dấu ấn quan trọng trong công tác đối ngoại
Nhiệm kỳ Đại hội XIX (2020 - 2025) đánh dấu bước tiến quan trọng của Cao Bằng trên mặt trận đối ngoại. Hơn 300 lượt đoàn đối ngoại, nhiều thỏa thuận hợp tác hữu nghị, hàng triệu USD viện trợ phi chính phủ nước ngoài cùng các hoạt động giao lưu văn hóa - nhân dân đặc sắc đã minh chứng cho một nhiệm kỳ ngoại giao sôi động, hiệu quả. Công tác đối ngoại góp phần nâng tầm vị thế Cao Bằng, khẳng định hình ảnh một tỉnh biên giới năng động, thân thiện, hội nhập sâu rộng với khu vực và thế giới.
Hợp tác quốc tế - Cầu nối từ Non nước Cao Bằng ra thế giới
Trong nhiệm kỳ Đại hội XIX, hợp tác quốc tế là một trong những điểm sáng nổi bật của Cao Bằng. Dù trước khó khăn do thiên tai, dịch bệnh, khủng hoảng kinh tế…, tỉnh vẫn chủ động tổ chức và tiếp đón hàng trăm đoàn công tác quốc tế; cử trên 120 đoàn ra nước ngoài, chủ yếu sang Trung Quốc, đồng thời đón gần 190 đoàn quốc tế vào tỉnh để mở rộng hợp tác trên nhiều lĩnh vực.
Một trong những kết quả quan trọng là thúc đẩy quan hệ hợp tác giữa Cao Bằng với Khu tự trị dân tộc Choang Quảng Tây (Trung Quốc). Hằng năm, hai bên duy trì cơ chế Chương trình Gặp gỡ đầu Xuân giữa Bí thư Tỉnh ủy 4 tỉnh: Cao Bằng, Hà Giang, Quảng Ninh, Lạng Sơn (Việt Nam) và Khu tự trị dân tộc Choang Quảng Tây (Trung Quốc), góp phần tích cực vào thúc đẩy quan hệ giữa hai Đảng, hai nước và nhân dân Việt Nam - Trung Quốc. Hằng năm, hai bên tăng cường hoạt động giao lưu, hợp tác ngày càng toàn diện và đi vào thực chất, mang lại lợi ích thiết thực trên các lĩnh vực kinh tế, thương mại, du lịch, y tế, giáo dục - đào tạo, quản lý biên giới, mở và nâng cấp cửa khẩu, giao lưu nhân dân.
Những thỏa thuận này không chỉ tạo môi trường thuận lợi cho giao thương, phát triển kinh tế cửa khẩu giúp nhân dân hai bên có thêm cơ hội giao lưu thương mại, văn hóa, xã hội. Nổi bật là Cao Bằng - Quảng Tây tổ chức thành công Lễ công bố nâng cấp cửa khẩu Trà Lĩnh (Việt Nam) - Long Bang (Trung Quốc) thành cửa khẩu quốc tế, bao gồm Lối thông quan Nà Đoỏng (Việt Nam) - Nà Ráy (Trung Quốc) tạo tiền đề quan trọng để hai bên tiến hành quy hoạch, thu hút đầu tư, nâng cấp cơ sở hạ tầng, nghiên cứu các cơ chế chính sách phù hợp, tạo điều kiện thuận lợi cho hoạt động xuất, nhập khẩu, thúc đẩy hợp tác, phát triển toàn diện trên các lĩnh vực đầu tư, thương mại, giao thông vận tải liên vận, du lịch…
Tỉnh tích cực thu hút viện trợ phi chính phủ nước ngoài, tiếp nhận hàng triệu USD viện trợ cho các dự án giảm nghèo, hỗ trợ y tế, giáo dục và môi trường. Trong đó, Tổ chức ChildFund tài trợ hàng chục tỷ đồng để cải thiện sinh kế và phát triển giáo dục cho trẻ em vùng khó khăn; tổ chức Plan International hỗ trợ chương trình bảo vệ trẻ em và thúc đẩy bình đẳng giới.
Chủ tịch UBND tỉnh Lê Hải Hòa khẳng định: Công tác đối ngoại đã góp phần giúp Cao Bằng mở rộng không gian phát triển, tiếp cận hợp tác với các nước, thu hút nguồn lực quốc tế đầu tư, hỗ trợ về kinh tế, văn hóa, du lịch…, tạo những chuyển biến tích cực thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội. Hợp tác quốc tế trở thành cầu nối để Cao Bằng vươn ra thế giới, đưa hình ảnh Non nước Cao Bằng đến gần hơn với bạn bè quốc tế.
Ngoại giao biên giới - Xây dựng đường biên hòa bình, hữu nghị
Với đường biên dài hơn 333 km tiếp giáp Quảng Tây (Trung Quốc), công tác ngoại giao biên giới luôn được Tỉnh ủy coi là nhiệm vụ chiến lược gắn liền với bảo vệ chủ quyền và phát triển kinh tế - xã hội. Tỉnh ủy chỉ đạo các cấp, ngành phối hợp chặt chẽ với các cơ quan Trung ương và cấp ủy, chính quyền Quảng Tây (Trung Quốc) duy trì cơ chế hội đàm định kỳ, trao đổi thông tin, xử lý kịp thời các vấn đề phát sinh, giữ vững ổn định khu vực biên giới.
Dấu ấn nổi bật là tổ chức thành công Giao lưu hữu nghị quốc phòng biên giới Việt - Trung lần thứ 7 (2022) tại Cao Bằng có sự tham gia của Bộ trưởng Bộ Quốc phòng hai nước, với nhiều hoạt động ý nghĩa như tuần tra chung, trồng cây hữu nghị, khám chữa bệnh miễn phí cho nhân dân biên giới, giao lưu văn hóa - thể thao. Đây không chỉ là biểu tượng cho tình đoàn kết, hữu nghị mà còn góp phần củng cố niềm tin chiến lược Việt - Trung.

Các đại biểu ấn nút khởi động vận hành chính thức Cửa khẩu quốc tế Tà Lùng (Việt Nam) - Thủy Khẩu (Trung Quốc).
Bộ đội Biên phòng tỉnh giữ vai trò nòng cốt trong công tác đối ngoại nhân dân ở tuyến biên giới. Các đồn biên phòng thường xuyên phối hợp với lực lượng quản lý biên giới Quảng Tây tổ chức hội nghị giao ban định kỳ, tuần tra liên hợp, diễn tập phòng chống tội phạm xuyên biên giới, qua đó xây dựng lòng tin, xử lý kịp thời các vụ việc phát sinh. Ngoài ra, Bộ đội Biên phòng Cao Bằng chủ động tổ chức “Ngày hội hữu nghị biên giới Việt - Trung”, với những hoạt động thiết thực như: tặng cờ Tổ quốc, trao quà cho người dân khó khăn, tổ chức giao lưu văn nghệ, thể thao, giúp bà con hai bên tăng cường tình cảm gắn bó. Đồng thời đẩy mạnh ngoại giao nhân dân, có 10 xóm, xã biên giới kết nghĩa với các hương, trấn biên giới Quảng Tây (Trung Quốc), thường xuyên tổ chức giao lưu văn hóa, thể thao định kỳ, kết nghĩa cụm dân cư, hỗ trợ nhau trong sản xuất và đời sống… tạo môi trường hòa bình, ổn định cho phát triển kinh tế cửa khẩu và du lịch.
Ông Trần Mạnh Hường, xóm Phja Khoang, xã Phục Hòa cho biết: Từ khi hai bên kết nghĩa cụm dân cư, bà con hai bên biên giới qua lại thăm thân dễ dàng hơn. Nông dân Trung Quốc sang hướng dẫn bà con trên địa bàn xã kỹ thuật trồng mía sản lượng cao, giao thương, thúc đẩy kinh tế - xã hội vùng biên. Chúng tôi coi nhau như anh em, cùng nhau giữ gìn đường biên yên bình.
Trung tướng Nguyễn Anh Tuấn, Chính ủy Bộ đội Biên phòng nhấn mạnh: Công tác ngoại giao biên giới ở Cao Bằng không chỉ bảo vệ vững chắc chủ quyền, an ninh biên giới quốc gia, mà còn góp phần xây dựng biên giới hòa bình, hữu nghị, hợp tác cùng phát triển.
Ngoại giao văn hóa và nhân dân - Sức mạnh mềm lan tỏa
Trong bức tranh đối ngoại của Cao Bằng, ngoại giao văn hóa và nhân dân nổi lên như một “sợi dây mềm” nhưng có sức lan tỏa mạnh mẽ, vừa thắt chặt tình hữu nghị với tỉnh Quảng Tây (Trung Quốc), các công viên địa chất thành viên Mạng lưới Công viên địa chất Toàn cầu UNESCO đã nâng tầm hình ảnh Cao Bằng trên trường quốc tế.
Hàng loạt chương trình giao lưu văn hóa, thể thao, lễ hội xuyên biên giới với Quảng Tây (Trung Quốc) được tổ chức hằng năm. Tiêu biểu là Lễ hội du lịch thác Bản Giốc được tổ chức từ năm 2017 đến nay, với sự phối hợp giữa tỉnh Cao Bằng và huyện Đại Tân (Quảng Tây, Trung Quốc). Mỗi kỳ lễ hội đều thu hút hàng vạn lượt khách trong và ngoài nước, trở thành biểu tượng hợp tác hữu nghị Việt - Trung ở vùng biên, nơi giao thoa giữa thiên nhiên hùng vĩ và tình đoàn kết nhân dân hai nước. Cùng với đó, nhiều đoàn nghệ thuật Cao Bằng đã tham gia biểu diễn tại các sự kiện quốc tế tại Nam Ninh, Quảng Châu, Liễu Châu (Trung Quốc), quảng bá những làn điệu Then, đàn tính, sli, lượn, dân vũ giàu bản sắc. Đây không chỉ là những tiết mục biểu diễn nghệ thuật, mà còn là “thông điệp văn hóa” gắn kết bạn bè quốc tế.
Thông qua hoạt động Công viên địa chất Toàn cầu UNESCO Non nước Cao Bằng, Cao Bằng đem văn hóa đặc sắc dân tộc thiểu số như: ẩm thực truyền thống người Tày - Nùng, nghề rèn Phúc Sen, dệt thổ cẩm người Dao Tiền, Tày, các sản phẩm OCOP đặc trưng như hạt dẻ Trùng Khánh, miến dong Phja Đén... quảng bá, giới thiệu tại các hội nghị, hội thảo quốc tế công viên địa chất các nước ở châu Á, châu Âu, châu Phi.. Những sản phẩm này gây ấn tượng mạnh, được bạn bè quốc tế đánh giá cao về tính độc đáo; bản sắc văn hóa đặc sắc của đồng bào dân tộc thiểu số có cơ hội vươn ra thế giới.
Không chỉ dừng lại ở hợp tác, hữu nghị truyền thống, Cao Bằng còn thúc đẩy chuyển đổi số trong thông tin đối ngoại. Tỉnh đã xây dựng cổng thông tin điện tử du lịch đa ngữ, ứng dụng bản đồ số, quảng bá trên các nền tảng mạng xã hội, giúp tiếp cận hiệu quả hơn với khách quốc tế. Đồng chí Nguyễn Quốc Trung, Giám đốc Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch nhận định: Thương hiệu Non nước Cao Bằng ngày càng được biết đến rộng rãi. Tuy nhiên, chúng ta cần một chiến lược dài hạn, sáng tạo hơn để định vị hình ảnh trên bản đồ du lịch quốc tế.
Ở góc độ cộng đồng, người dân tham gia các hoạt động quốc tế cũng cảm nhận rõ niềm vinh dự và trách nhiệm. Bà Nguyễn Thị Hằng, nghệ nhân hát then ở xã Trùng Khánh, chia sẻ: Mỗi khi được biểu diễn ở sự kiện quốc tế, tôi cảm thấy tự hào vì văn hóa dân tộc Tày được bạn bè nước ngoài đón nhận. Đây là động lực để chúng tôi gìn giữ và truyền dạy lại cho thế hệ trẻ.
Ngoại giao văn hóa và nhân dân, đặc biệt thông qua “cầu nối” Công viên địa chất Toàn cầu UNESCO Non nước Cao Bằng đã góp phần lan tỏa hình ảnh Cao Bằng giàu bản sắc, thân thiện, hiếu khách, tạo dựng sức mạnh mềm, nền tảng bền vững cho hợp tác lâu dài và hội nhập quốc tế sâu rộng.
Giám đốc Sở Ngoại vụ Phạm Văn Cao: Sau gần 5 năm thực hiện Nghị quyết Đại hội XIX, công tác đối ngoại của tỉnh đạt được nhiều thành tựu quan trọng: mở rộng hợp tác quốc tế, quản lý biên giới hiệu quả, quảng bá hình ảnh mạnh mẽ, phát huy sức mạnh văn hóa - nhân dân. Những kết quả đó không chỉ góp phần phát triển kinh tế - xã hội, giữ vững an ninh biên giới, mà còn khẳng định vị thế của Cao Bằng như một tỉnh biên giới năng động, thân thiện và hội nhập.