Đánh thuế mua bán vàng: Bỏ quên hàng chục năm, đến lúc tính cách thực thi

Đánh thuế vàng là cần thiết

Trước áp lực đầu cơ, tích trữ vàng khiến dòng tiền không chảy vào sản xuất kinh doanh chuyên gia tài chính TS. Nguyễn Trí Hiếu cho rằng việc đánh thuế giao dịch vàng là cần thiết bởi việc kiếm lời từ giao dịch vàng cũng giống như các loại hình đầu tư, kinh doanh khác.

“Đầu tư bất động sản, kinh doanh hàng hóa hay thậm chí tiền lương đều phải chịu thuế thì tại sao giao dịch vàng lại được miễn thuế? Đây là điều rất khó hiểu. Do đó, đánh thuế để ổn định thị trường vàng là điều hợp lý. Chúng ta đã bỏ qua điều này hàng chục năm rồi và giờ là thời điểm thích hợp để đưa lên bản thảo luận”, ông Hiếu nói.

Đánh thuế vàng là cần thiết bởi giao dịch vàng cũng như các giao dịch khác.

Ông Hiếu đề xuất hai phương án đánh thuế là dựa theo doanh thu hoặc lợi nhuận từ việc giao dịch vàng.

Đối với hoạt động mua bán vàng có lãi, xác định được thông qua hóa đơn, chứng từ, người dân sẽ đóng thuế dựa trên lợi nhuận.

Đối với trường hợp người dân đã mua vàng từ rất lâu và tại thời điểm mua không có hóa đơn; hoặc trường hợp được tặng, mức thuế có thế được xác định trên doanh thu (tức tổng số tiền thu về từ việc bán vàng).

Mức thuế áp dụng cho lợi nhuận sẽ cao hơn nhiều so với thuế trên doanh thu. Việc đánh thuế này áp dụng cho toàn bộ loại vàng, không phân biệt vàng miếng, vàng nhẫn hay vàng trang sức.

Trước quan điểm chỉ nên đánh thuế những giao dịch mang tính chất đầu cơ chuyên gia Nguyễn Trí Hiếu cho rằng rất khó để xác định thế nào là mua vàng để đầu cơ và thế nào là mua vàng tích lũy.

“Việc đánh thuế nên áp dụng cho mọi giao dịch vàng. Điều mà các cơ quan quản lý cần tính toán kỹ là mức thuế là bao nhiêu cho phù hợp? Và với lượng vàng tích lũy từ rất lâu trước đó mà bây giờ bán ra thì cơ sở để đánh thuế là như thế nào?”, ông Hiếu nói.

Tại cuộc họp với Ngân hàng Nhà nước (NHNN) mới đây, PGS. TS Nguyễn Thị Mùi đề xuất NHNN cần sớm kiến nghị Bộ Tài chính xây dựng các chính sách thuế đối với vàng. Việc áp dụng chính sách thuế sẽ góp phần giảm bớt nhu cầu của một số bộ phận nhà đầu tư và thị trường, đặc biệt những đối tượng mua vàng nhằm đầu cơ, tích trữ, thao túng giá.

Đồng thời, giải pháp trên có thể ảnh hưởng tâm lý của người tiêu dùng, khiến họ chuyển sang các kênh đầu tư khác, từ đó giúp kiểm soát giá vàng, bà Mùi cho biết.

Bên cạnh đó, việc áp dụng thuế sẽ đảm bảo công bằng trong hoạt động kinh doanh vàng và tạo môi trường kinh doanh lành mạnh. Hiện nay các lĩnh vực chứng khoán, bất động sản…. cũng đang áp dụng thuế thu nhập cá nhân, do đó mua bán vàng cũng nên áp dụng chính sách thuế phù hợp.

Để cung - cầu thị trường quyết định giá vàng

Ý tưởng đánh thuế giao dịch vàng được nhiều chuyên gia ủng hộ, tuy nhiên nhiều người lo ngại rằng giá vàng sẽ tăng lên, đi ngược với nỗ lực của NHNN trong việc co hẹp với khoảng cách với vàng thế giới trong thời gian qua.

TS Nguyễn Trí Hiếu cho rằng: “Việc đánh thuế có thể khiến giá vàng tăng lên. Những người kinh doanh vàng sẽ phải trả thuế và họ sẽ tăng biên độ lợi nhuận lên và giá vàng tăng theo. Điều này có thể không khớp với chủ trương của Chính phủ là kéo giá vàng xuống gần hơn với thế giới. Tôi cho rằng việc Chính phủ kéo giá vàng xuống ở thời điểm hiện tại chỉ là biện pháp tạm thời. Trong tương lai, nên để cung - cầu thị trường quyết định giá vàng”.

Có ý kiến cho rằng việc áp thuế đối với một loại tài sản mỗi khi tăng giá mạnh không phải biện pháp hữu hiệu.

Cũng có ý kiến cho rằng việc áp thuế đối với một loại tài sản mỗi khi tăng giá mạnh không phải biện pháp hữu hiệu. Thậm chí điều này có thể có tác dụng ngược khi dòng tiền đầu cơ có thể chạy sang thị trường khác khó kiểm soát hơn, chẳng hạn như tiền số.

Trước đó, trong cuộc họp Ngân hàng Nhà nước (NHNN) với các chuyên gia kinh tế trao đổi về chính sách quản lý thị trường vàng và sửa đổi Nghị định số 24/2012/2012/NĐ-CP ngày 3/4/2012 của Chính phủ về quản lý hoạt động kinh doanh vàng, PGS TS Nguyễn Thị Mùi cho rằng, NHNN cần sớm kiến nghị Bộ Tài chính xây dựng các chính sách thuế đối với vàng. Việc áp dụng các chính sách thuế đối với thị trường vàng trong nước sẽ góp phần giảm bớt nhu cầu vàng của một số bộ phận nhà đầu tư và thị trường, đặc biệt đối với những người mua vàng với mục đích đầu cơ, tích trữ, thao túng giá vàng; giải pháp này có thể ảnh hưởng tâm lý của người tiêu dùng, khiến họ chuyển sang các kênh đầu tư khác, giúp kiểm soát giá vàng.

"Bên cạnh đó, việc áp dụng thuế sẽ bảo đảm công bằng trong hoạt động kinh doanh vàng và tạo môi trường kinh doanh lành mạnh. Hiện nay, các lĩnh vực chứng khoán, bất động sản …. cũng đang áp dụng thuế thu nhập cá nhân, do đó mua bán vàng cũng nên áp dụng chính sách thuế phù hợp", bà Nguyễn Thị Mùi nói.

Trong cuộc họp báo diễn ra hôm 18/6, trả lời phóng viên về việc đánh thuế đối với giao dịch vàng để hạn chế hiện tượng tích trữ vàng của người dân, Thứ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Đức Chi ghi nhận ý kiến này và cho biết Bộ Tài chính sẽ có nghiên cứu, đánh giá cụ thể một cách toàn diện vì việc bổ sung thêm sắc thuế cần phải cân nhắc các yếu tố chứ không chỉ ở trên khía cạnh giao dịch vàng gia tăng trong thời gian qua.

Kỳ Thư