Đánh thức không gian văn hóa trà
Từ những đồi chè xanh mướt đến không gian thưởng trà đậm bản sắc, du lịch làng chè đang mở ra hướng đi mới cho Thái Nguyên. Không chỉ gia tăng giá trị cây chè bằng sản lượng hay thương hiệu, mô hình này hướng tới khai thác chiều sâu văn hóa, tạo sinh kế bền vững cho cộng đồng và lan tỏa hình ảnh vùng đất trung du giàu truyền thống.

Du khách thưởng trà Tân Cương.
Du lịch làng chè - “cánh cửa” mở rộng giá trị cây chè Thái Nguyên
Không chỉ dừng lại ở một sản phẩm nông nghiệp truyền thống, cây chè Thái Nguyên đang từng bước được “nâng tầm” thông qua các mô hình du lịch làng nghề, du lịch trải nghiệm gắn với văn hóa trà. Đây được xem là hướng đi phù hợp, góp phần chuyển dịch cơ cấu kinh tế nông thôn, tăng giá trị gia tăng cho cây chè và đồng thời tạo thêm việc làm và thu nhập cho người dân địa phương.
Du lịch làng chè không chỉ mang lại lợi ích kinh tế, mà còn là phương thức hiệu quả để bảo tồn và lan tỏa những giá trị văn hóa lâu đời của vùng trà Thái Nguyên. Từ kỹ thuật trồng, chế biến chè đến phong tục thưởng trà, ứng xử với trà - những yếu tố làm nên bản sắc riêng có của vùng đất được mệnh danh “Đệ nhất danh trà”.
Tân Cương, một trong những vùng chè trọng điểm của tỉnh, luôn là điểm đến hấp dẫn đối với du khách trong và ngoài tỉnh. Hiện toàn xã Tân Cương có hơn 615ha chè, với 12 làng nghề truyền thống, 31 hợp tác xã (HTX) chuyên chế biến, kinh doanh chè.
Cùng với phát triển làng nghề, nhiều hợp tác xã đã chủ động đầu tư không gian trải nghiệm, gian trưng bày, khu thưởng trà và giới thiệu sản phẩm OCOP. Đến đây, du khách không chỉ được tham quan đồi chè, mà còn có thể trực tiếp tham gia vào các quy trình chế biến chè, tìm hiểu quy trình tạo nên một ấm trà thơm đúng điệu.
Bà Nguyễn Thị Hoa, quê ở Sơn La, trong chuyến du lịch về Thái Nguyên đã ghé thăm HTX chè Hảo Đạt và bày tỏ sự ấn tượng với mô hình sản xuất nông nghiệp sạch gắn với du lịch trải nghiệm tại đây.
Bà Hoa chia sẻ: Không nghĩ rằng giữa vùng đất trung du này lại có một mô hình nông nghiệp bài bản và quy củ như vậy. Càng tham quan, tôi càng cảm nhận rõ sự tâm huyết của người làm nông và thấy chuyến đi thật đáng giá.
Bà Đào Thanh Hảo, Giám đốc HTX chè Hảo Đạt, một trong những đơn vị chè tiêu biểu của Tân Cương, cho biết: Những năm qua HTX chú trọng phát triển mô hình kinh tế tập thể theo hướng hiện đại, bền vững hơn. Song song với phát triển sản xuất chè, HTX đã xây dựng điểm du lịch trải nghiệm làng nghề chè, giới thiệu quy trình trồng - chế biến chè, đồng thời hướng dẫn du khách văn hóa mời trà, cách pha và thưởng trà, qua đó quảng bá hình ảnh vùng đất và con người Tân Cương.
Hướng tới du lịch bền vững, chuyên nghiệp
Toàn tỉnh Thái Nguyên hiện có khoảng 24.000ha chè,với nhiều vùng chè nổi tiếng như Tân Cương, La Bằng, Trại Cài, Phú Lương, Đồng Hỷ… Bên cạnh cảnh quan những đồi chè xanh mướt, các địa phương còn lưu giữ kho tàng tri thức và kỹ nghệ làm chè truyền thống của người dân bản địa.

Thành viên HTX Tuyết Hương (xã Đồng Hỷ) thu hái chè.
Phát huy lợi thế đó, những năm gần đây, nhiều địa phương đã chủ động hình thành các mô hình du lịch trải nghiệm tại các làng chè. Nhiều HTX và cơ sở sản xuất chè đã chỉnh trang, chăm sóc những nương chè đẹp, đầu tư xây dựng khu vực chế biến, khu vực trưng bày giới thiệu sản phẩm, không gian thưởng trà rộng rãi, đáp ứng nhu cầu tham quan của các đoàn khách.
HTX Tuyết Hương ở xã Đồng Hỷ hiện có khoảng 30ha vùng chè nguyên liệu. Cùng với việc xây dựng thương hiệu chè Vietgap, HTX đầu tư đồi chè có điểm check-in, không gian pha chè nhằm thu hút du khách.
Bà Trần Thị Tuyết, Giám đốc HTX Tuyết Hương, cho biết: Để phát triển du lịch làng chè, HTX đã chủ động liên kết với doanh nghiệp lữ hành, xây dựng tour “Một ngày ở làng chè”, chụp ảnh nghệ thuật, tìm hiểu làng nghề truyền thống...
Theo lãnh đạo Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch tỉnh Thái Nguyên, trong chiến lược phát triển du lịch của tỉnh, văn hóa trà được xác định là trụ cột quan trọng. Du lịch làng chè không phát triển đơn lẻ, mà được kết nối với du lịch cộng đồng, lịch sử, văn hóa, tâm linh và các sự kiện văn hóa - du lịch lớn của tỉnh.
Thời gian tới, Thái Nguyên sẽ tập trung xây dựng các điểm du lịch cộng đồng gắn với làng chè; tổ chức tập huấn kỹ năng làm du lịch cho người dân; đẩy mạnh quảng bá trên các nền tảng số; tăng cường liên kết tour, tuyến thông qua các chương trình khảo sát, famtrip. Mục tiêu là đưa du lịch làng chè trở thành sản phẩm đặc trưng, có chiều sâu, góp phần nâng cao vị thế thương hiệu chè Thái Nguyên trên bản đồ du lịch quốc gia.
































