Đang xây dựng nghị định tăng bảo hiểm y tế, miễn viện phí cơ bản toàn dân từ năm 2030

Tăng bảo hiểm y tế (BHYT) để thực hiện chính sách miễn viện phí

Sáng 2/12, Quốc hội thảo luận dự thảo Nghị quyết của Quốc hội về một số cơ chế, chính sách đột phá cho công tác bảo vệ, chăm sóc và nâng cao sức khỏe nhân dân.

Một trong những nội dung quan trọng nhất của dự thảo Nghị quyết là chính sách miễn viện phí theo lộ trình từ năm 2027 đến năm 2030 (áp dụng mức hưởng 100% chi phí khám bệnh, chữa bệnh trong phạm vi quyền lợi bảo hiểm y tế). Có đại biểu cho rằng, cần làm rõ hơn về tăng mức đóng bảo hiểm y tế. Việc tăng mức đóng là điều kiện tiên quyết để đạt mục tiêu miễn viện phí, do đó cần có sự liên kết rõ ràng hơn giữa việc tăng mức đóng bảo hiểm y tế và lộ trình miễn phí.

Bộ Y tế cho biết, tiếp thu ý kiến, dự thảo Nghị quyết được chỉnh sửa như sau:

"Từ năm 2026, từng bước thực hiện tăng tỷ lệ, mức thanh toán, chi cho khám sàng lọc, chẩn đoán, điều trị sớm một số bệnh và đối tượng ưu tiên từ Quỹ Bảo hiểm y tế theo lộ trình phù hợp với điều kiện phát triển kinh tế - xã hội của đất nước, khả năng cân đối của Ngân sách nhà nước, Quỹ Bảo hiểm y tế và việc tăng mức đóng bảo hiểm y tế:

a) Người tham gia bảo hiểm y tế là đối tượng thuộc hộ gia đình cận nghèo, đối tượng người cao tuổi từ đủ 75 tuổi trở lên đang hưởng trợ cấp hưu trí xã hội được áp dụng mức hưởng 100% chi phí khám bệnh, chữa bệnh trong phạm vi quyền lợi bảo hiểm y tế;

b) Từng bước tăng tỷ lệ mức hưởng trong phạm vi quyền lợi bảo hiểm y tế cho người tham gia bảo hiểm y tế là đối tượng chính sách xã hội, người yếu thế, người có thu nhập thấp và một số đối tượng cần ưu tiên khác.

c) Quỹ Bảo hiểm y tế từng bước chi cho sàng lọc, chẩn đoán và điều trị sớm một số bệnh".

Một số đại biểu đề nghị, cần làm rõ việc tăng mức đóng bảo hiểm y tế năm 2027 theo điều chỉnh tăng lương cơ sở hay tăng hẳn mức đóng từ 4,5% lên 6%, việc tăng theo lộ trình nhưng phải quy định rõ tăng đến mức nào để tránh những đối tượng chính sách xã hội, những người yếu thế sẽ bị ảnh hưởng; bên cạnh đó, đề nghị trong chính sách của Nhà nước về đột phá phải có chính sách cho các nhóm yếu thế, người lao động tự do phải được bù đắp phần tác động do sự thay đổi về lương cơ sở để đạt được mục tiêu bảo hiểm y tế toàn dân, phải có chính sách rất cụ thể và chính sách xã hội chứ không phải chỉ là vấn đề xác định miễn viện phí.

Về vấn đề này, Bộ Y tế cho biết, năm 2026, Bộ Y tế sẽ nghiên cứu xây dựng Nghị định của Chính phủ về tăng mức đóng BHYT, việc tăng mức đóng BHYT lên mức bao nhiêu phần trăm sẽ được tính toán, đánh giá kỹ lưỡng trên cơ sở các quy định về mức hưởng, phạm vi hưởng của người tham gia BHYT, điều kiện phát triển kinh tế, xã hội, khả năng đóng góp của các nhóm tham gia BHYT, đồng thời đánh giá tác động đầy đủ theo quy định của Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật để trình Chính phủ quyết định.

Để hỗ trợ nhóm yếu thế, trong quá trình xây dựng đề nghị tăng mức đóng BHYT, Bộ Y tế cho biết sẽ tính toán kỹ lưỡng các kịch bản tăng mức đóng BHYT phù hợp với mức hưởng, phạm vi hưởng, khả năng cân đối của quỹ BHYT, khả năng đóng góp của người dân và tiếp tục duy trì cơ chế đồng chi trả với một số đối tượng phù hợp.

Theo Bộ Y tế, chính sách miễn viện phí cơ bản sẽ được thực hiện đối với cả cơ sở khám bệnh, chữa bệnh công lập và tư nhân.

Thêm cơ chế huy động nguồn lực xã hội vào y tế

Có ý kiến cho rằng, dự thảo Nghị quyết chưa có chính sách để huy động nguồn lực xã hội hóa cho công tác y tế đồng thời đề nghị nghiên cứu để quy định cơ chế xã hội hóa đối với nguồn lực để thực hiện các chính sách, dịch vụ công nhằm giảm thiểu gánh nặng và áp lực trong việc sử dụng nhân viên y tế triển khai thực hiện các cơ chế, chính sách đột phá cũng như nâng cao chất lượng chăm sóc sức khỏe nhân dân.

Trong báo cáo tiếp thu, giải trình, Bộ Y tế cho biết đã bổ sung tại Điều 5 dự thảo Nghị quyết một số quy định nhằm huy động nguồn lực trong lĩnh vực y tế.

Theo đó, các hình thức thu hút nguồn lực xã hội trong lĩnh vực y tế bao gồm: Đầu tư thành lập cơ sở y tế tư nhân, ưu tiên đối với các dự án đầu tư phát triển cơ sở chăm sóc người cao tuổi; cơ sở chăm sóc sức khỏe bằng phương pháp y học cổ truyền; cơ sở khám bệnh, chữa bệnh; cơ sở nghiên cứu, sản xuất dược, thiết bị y tế; cơ sở đào tạo thực hành và cơ sở kiểm nghiệm; Đầu tư theo phương thức đối tác công tư để thành lập cơ sở y tế; Vay vốn để đầu tư công trình hạ tầng, thiết bị y tế; Thuê, cho thuê, thuê mua tài sản, dịch vụ y tế, dịch vụ phi y tế, dịch vụ nhà thuốc, quản lý vận hành cơ sở khám bệnh, chữa bệnh; Mua trả chậm, trả dần; thuê, mượn, thuê mua thiết bị y tế...

Đồng thời với tăng mức hưởng bảo hiểm y tế và phạm vi hưởng bảo hiểm y tế, dự thảo Nghị quyết cũng quy định sẽ thực hiện thí điểm, đa dạng hóa các gói bảo hiểm y tế, đa dạng các loại hình cung ứng dịch vụ bảo hiểm y tế và thực hiện bảo hiểm y tế bổ sung do các doanh nghiệp bảo hiểm cung cấp theo nhu cầu của người dân khi đủ điều kiện thực hiện.

Trước lo ngại nguy cơ các doanh nghiệp bảo hiểm thương mại hóa lấn át vai trò an sinh xã hội của Bảo hiểm y tế, ảnh hưởng đến các đối tượng yếu thế khi tiếp cận loại bảo hiểm y tế bổ sung, nguy cơ xảy ra tình trạng bán chéo và lạm dụng việc khám bệnh, chữa bệnh trong các cơ sở y tế… Bộ Y tế khẳng định sẽ tham khảo kinh nghiệp quốc tế, tính toán kỹ lưỡng, triển khai thí điểm để bảo đảm không lấn át vai trò an sinh xã hội của BHYT mà chỉ là công cụ hỗ trợ tài chính cho người tham gia BHYT, bảo đảm người dân được nhiều cơ chế tài chính bảo vệ.

Thùy Liên