Đảng soi đường cho văn hóa, nghệ thuật phát triển - Bài 3: Xây dựng con người Kiên Giang hiện đại

Với quan điểm xuyên suốt “văn hóa là nền tảng tinh thần xã hội, là sức mạnh nội sinh của sự phát triển”, Kiên Giang đã và đang xây dựng hình ảnh con người hiện đại: Nhân ái, trách nhiệm, nghĩa tình, phóng khoáng. Đây là một hành trình gìn giữ cốt lõi truyền thống và lan tỏa các giá trị mới, nâng tầm hội nhập.

TỪ TRUYỀN THỐNG GIA ĐÌNH ĐẾN GIÁ TRỊ CỘNG ĐỒNG

Cuối tuần, gia đình ông Thái Hoàng Thủ 61 tuổi, ngụ xã An Minh Bắc (U Minh Thượng) sum họp đông đủ, bầu không khí gia đình ấm cúng, nhộn nhịp. Trong những buổi họp mặt gia đình, ông Thủ thường nhắc nhở con cháu sống đúng đạo lý, giữ gìn gia phong. Ông Thủ chia sẻ: “Dù nhịp sống hiện đại thay đổi nhiều thứ, vợ chồng tôi vẫn chú trọng dạy con cháu yêu thương nhau, đoàn kết, gắn bó cộng đồng, không ngừng học hỏi, rèn luyện. Gia đình đề cao truyền thống hiếu học, tôn sư trọng đạo, lấy việc học làm nền tảng làm người”. Hiện các con của ông Thủ đều có việc làm, kinh tế ổn định, các cháu ngoan ngoãn, vâng lời.

Câu chuyện gia đình ông Thủ là lát cắt sinh động thể hiện ý thức của nhân dân trong công cuộc xây dựng và phát triển văn hóa, con người tại địa phương. Theo Ban Thường vụ Huyện ủy U Minh Thượng, thời gian qua, các cấp ủy đảng, chính quyền đã quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo việc triển khai thực hiện nghiêm túc Nghị quyết số 33-NQ/TW, ngày 9-6-2014 của Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XI; Chương trình hành động số 53-CTr/TU, ngày 27-8-2014 của Tỉnh ủy về xây dựng và phát triển văn hóa, con người Việt Nam đáp ứng yêu cầu phát triển bền vững đất nước. Huyện xây dựng văn hóa và con người U Minh Thượng phát triển toàn diện, hướng đến chân, thiện, mỹ, xây dựng hình ảnh vùng đất, con người U Minh Thượng văn minh, thân thiện, an toàn trong tương lai…

Học sinh Trường Trung học phổ thông An Minh trong giờ thực hành ứng dụng điện năng lượng mặt trời cho ngôi nhà. Ảnh: TRUNG HIẾU

Theo Giám đốc Sở Văn hóa và Thể thao Nguyễn Văn Sáu, Kiên Giang xác định nhân tố con người đóng vai trò quan trọng, vừa là trung tâm vừa là mục tiêu và động lực phát triển. Do đó, tỉnh luôn coi trọng việc nâng cao chất lượng nguồn nhân lực, gắn với giáo dục tinh thần yêu nước, tự hào, tự tôn dân tộc, lòng nhân ái, tinh thần đoàn kết, năng lực sáng tạo, ý thức trách nhiệm xã hội cho các tầng lớp nhân dân, nhất là thế hệ trẻ. Đồng thời, gắn giáo dục tri thức, đạo đức, thẩm mỹ, kỹ năng sống với giáo dục thể chất, nâng cao tầm vóc của con người Kiên Giang để hoàn thiện các giá trị văn hóa và chuẩn mực con người… “Các chương trình nghệ thuật, hội thi, hội diễn, lễ hội truyền thống, tác phẩm văn học, nghệ thuật không chỉ phản ánh bản sắc văn hóa dân tộc mà còn lan tỏa những giá trị chân, thiện, mỹ, khơi dậy lòng yêu nước, tinh thần đoàn kết, nhân ái và khát vọng cống hiến, góp phần bồi đắp niềm tin và sức mạnh nội lực để phát triển bền vững tỉnh nhà”, ông Nguyễn Văn Sáu nói.

Chúng tôi gặp em Huỳnh Tấn Nguyên - lớp 10A1, Trường Trung học cơ sở và Trung học phổ thông Lại Sơn (Kiên Hải) khi em vừa được Chủ tịch Ủy ban nhân dân xã Lại Sơn tặng giấy khen biểu dương vì hành động đẹp nhặt được của rơi, trả lại người đánh rơi. Cầm tờ giấy khen, Nguyên cười tươi, vui nhất vì người rơi tài sản đã nhận lại được đầy đủ. Chiều 26-4, đi bộ với bạn ở tổ 7, ấp Bãi Nhà A, Nguyên thấy một chiếc ví bên đường, bên trong có gần 6 triệu đồng và một lắc tay vàng 18k. Không suy nghĩ nhiều, hai em đem ngay đến Công an xã nhờ tìm người đánh rơi. Nguyên nói: “Chuyện nhỏ thôi, ai trong hoàn cảnh em chắc cũng làm vậy!”. Nguyên cho biết chính những bài học đạo đức ở trường, lời cha mẹ dạy, cùng các bộ phim về người tốt, việc tốt đã giúp em nuôi dưỡng cách sống tử tế từ lúc nào không hay.

Hành động đẹp của em Huỳnh Tấn Nguyên minh chứng rằng không chỉ gia đình, trường học và xã hội cũng đóng vai trò quan trọng hình thành nhân cách, văn hóa ứng xử của công dân. Giám đốc Sở Giáo dục và Đào tạo Trần Quang Bảo cho biết, thời gian qua ngành giáo dục đẩy mạnh việc xây dựng và thực hiện quy tắc ứng xử văn hóa trong trường học, tạo nên môi trường học tập thân thiện, tích cực. Các trường học thường xuyên tổ chức các hoạt động văn hóa, thể thao và nghệ thuật với chủ đề ca ngợi quê hương, đất nước, truyền thống cách mạng nhằm bồi đắp tình yêu nước, khơi dậy khát vọng cống hiến và trách nhiệm trong học sinh. Một số trường lồng ghép học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh vào hoạt động ngoại khóa giúp học sinh trau dồi, hình thành nhân cách tốt đẹp. “Ngành giáo dục tỉnh đặc biệt chú trọng giáo dục đạo đức cho học sinh, trong trường học các em lễ phép, lễ độ. Tại gia đình, các em đoàn kết, hỗ trợ, giúp đỡ mọi người. Ngoài xã hội, các em biết giúp đỡ người yếu thế… Ngành giáo dục kỳ vọng, đây không chỉ là hoạt động của ngành mà còn tạo bản sắc cho thế hệ trẻ Kiên Giang vừa có đức vừa có tài trong thời kỳ hội nhập”, ông Trần Quang Bảo nói.

Những năm gần đây, đến Kiên Giang dễ thấy một làn gió mới trong cách làm việc của cán bộ, công chức. Không còn cảnh người dân chờ đợi mòn mỏi hay bị gây khó dễ, thay vào đó là sự tận tình, trách nhiệm. Có trường hợp giải quyết hồ sơ trễ, cơ quan còn gửi thư xin lỗi - chuyện tưởng chừng rất hiếm trước đây. Nhiều nơi, cán bộ, công chức, viên chức không chỉ làm việc theo giờ, mà làm cho xong việc. Những chuyển biến này cho thấy văn hóa công sở và đạo đức công vụ đang lan tỏa sâu rộng trong hệ thống chính trị. Ủy ban nhân dân tỉnh đánh giá, thực hiện các chủ trương, nghị quyết của Đảng, nhất là Nghị quyết số 33-NQ/TW, Chương trình hành động số 53-CTr/TU và Nghị quyết số 58-NQ/TU của Tỉnh ủy, các giá trị mới về văn hóa, con người của thời kỳ công nghiệp hóa, hiện đại hóa, hội nhập trên địa bàn tỉnh đang hình thành và được khẳng định. Hoạt động giao lưu hợp tác về văn hóa của tỉnh được mở rộng, góp phần phát triển nguồn nhân lực, thúc đẩy dân chủ, hướng con người đến các giá trị chân, thiện, mỹ để tiến kịp, tiến cùng thời đại…

LAN TỎA GIÁ TRỊ CHÂN, THIỆN, MỸ THỜI KỲ HỘI NHẬP

Công cuộc xây dựng và phát triển văn hóa, con người Việt Nam nhằm phục vụ mục tiêu phát triển bền vững tại Kiên Giang dù đạt nhiều thành tựu đáng ghi nhận, nhưng cũng đang đối mặt với không ít thách thức. Một số nơi, đời sống hiện đại cuốn theo lối sống cá nhân, thực dụng, nhất là trong giới trẻ đang dần làm lu mờ những giá trị truyền thống. Các trào lưu văn hóa ngoại lai len lỏi qua mạng xã hội và internet không chỉ ảnh hưởng đến thẩm mỹ mà còn tác động tiêu cực đến đạo đức và lối sống của một bộ phận người dân...

Một buổi sinh hoạt đờn ca tài tử của người dân TP. Rạch Giá tại Công viên văn hóa An Hòa (TP. Rạch Giá). Ảnh: TRUNG HIẾU

Để vượt qua những thách thức, Kiên Giang tiếp tục triển khai, quán triệt và thực hiện các chủ trương, nghị quyết của Đảng về xây dựng văn hóa, con người Việt Nam. Tỉnh tổ chức tuyên truyền, quán triệt sâu sắc, toàn diện hơn nữa những nội dung về xây dựng các hệ giá trị con người Việt Nam, hệ giá trị gia đình, hệ giá trị văn hóa và chuẩn mực con người Việt Nam thời kỳ mới. Song song đó, tiếp tục nâng lên chất lượng hoạt động văn hóa, văn học, nghệ thuật, gắn với cuộc vận động toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa. Ông Nguyễn Văn Sáu cho biết: “Tỉnh tiếp tục triển khai, quán triệt sâu sắc, toàn diện nội dung hệ giá trị Việt Nam; đồng thời xây dựng hoàn thành bộ tiêu chí về “Hệ giá trị con người Kiên Giang” ngoài việc hội đủ 8 giá trị cốt lõi của con người Việt Nam còn có thêm nét đặc trưng con người Kiên Giang: Chân tình, phóng khoáng, mến khách, đưa các hệ giá trị đi vào cuộc sống”.

Một điểm nhấn quan trọng trong chiến lược phát triển của Kiên Giang là việc phát triển đội ngũ trí thức, đặc biệt trong các lĩnh vực khoa học, công nghệ cao và kinh tế số. Tỉnh phấn đấu đến năm 2030 có một đội ngũ trí thức đông đảo, chất lượng, đóng góp vào việc phát triển kinh tế, xã hội bền vững. Bên cạnh đó, Kiên Giang chú trọng đến giáo dục nghề nghiệp, đào tạo người lao động có tay nghề cao đáp ứng nhu cầu phát triển của thị trường lao động trong tỉnh và khu vực. Các chuyên gia cho rằng muốn phát triển bền vững, Kiên Giang phải có chiến lược toàn diện, từ thể chế, nguồn nhân lực, công nghệ... Tỉnh nên đầu tư có trọng tâm cho hạ tầng văn hóa, ứng dụng công nghệ số để lan tỏa các giá trị truyền thống, đồng thời chú trọng đạo đức, lối sống và bảo tồn văn hóa gắn với phát triển du lịch bền vững. Văn hóa phải đi vào từng gia đình, khu phố, doanh nghiệp - nơi hình thành thói quen và giá trị sống. Kiên Giang cần chú trọng xây dựng đội ngũ cán bộ làm công tác văn hóa có chất lượng; phát huy mạnh mẽ vai trò của hệ thống chính trị trong xây dựng, phát triển văn hóa con người Kiên Giang.

Xây dựng con người luôn là gốc rễ của mọi sự phát triển, là nền tảng để Kiên Giang hướng tới một tương lai bền vững và hài hòa. Trong hành trình ấy, Đảng đã, đang và sẽ đồng hành cùng nhân dân Kiên Giang trong công cuộc “văn hóa hóa” đời sống, đưa văn hóa trở thành mạch sống lan tỏa trong từng gia đình, từng khu phố, từng cánh đồng, từng con đường. Đó không chỉ là việc giữ gìn truyền thống, mà còn khơi dậy nội lực, hun đúc khát vọng vươn lên và tạo dựng xã hội tốt đẹp - nơi mỗi người dân đều thấy tự hào về bản sắc văn hóa, tự tin hội nhập và cùng nhau viết tiếp câu chuyện phát triển của quê hương...

TÚ LY - TRUNG HIẾU - TIỂU ĐIỀN

Bài 1: Phát triển văn hóa từ tầm nhìn chiến lược đến giá trị bản sắc

Bài 2: Phát triển văn học, nghệ thuật dưới ánh sáng nghị quyết của Đảng

Bài cuối: Văn nghệ Kiên Giang nối dài mạch nguồn sáng tạo