Dân TP.HCM mòn mỏi chờ 13 năm, tiền hỗ trợ, bồi thường thêm 'bốc hơi' vì trượt giá

13 năm chờ đợi trong mòn mỏi

Theo phản ánh của người dân tại phường An Tây, thành phố Bến Cát, tỉnh Bình Dương trước đây, (nay là phường Tây Nam, Thành phố Hồ Chí Minh - TP.HCM) dự án nâng cấp, mở rộng đường ĐT 744 được phê duyệt từ năm 2008 với quy hoạch bề rộng mặt đường 25m. Năm 2011, các hộ dân đã nhận tiền bồi thường đối với phần đất thu hồi nằm ngoài phạm vi hành lang bảo vệ đường bộ.

Người dân mong muốn được hỗ trợ thêm để ổn định cuộc sống (ảnh: Thiên Lý)

Đến năm 2012, chính quyền thể hiện sự linh hoạt, nhân văn khi có chủ trương hỗ trợ thêm đối với phần đất nằm trong hành lang bảo vệ đường bộ, với mức giá phê duyệt 550.000 đồng/m².

Tuy nhiên, trong số 962 hộ bị ảnh hưởng, chỉ có 114 hộ kịp thời nhận khoản hỗ trợ này. Việc chi trả bất ngờ tạm dừng ngay sau đó khiến gần 850 hộ dân còn lại rơi vào cảnh chờ đợi kéo dài suốt 13 năm (từ 2012 đến 2025). Kế hoạch tái định cư, ổn định sản xuất của họ vì thế mà đổ vỡ.

Bà Đặng Thị Bạch Vân, một hộ dân bị ảnh hưởng, chua xót cho biết sự chậm trễ này đã đẩy gia đình bà vào thế khó.

Bà Vân tính toán, tổng số tiền hỗ trợ thêm của gia đình từ năm 2012 ước tính khoảng 500 triệu đồng. Thời điểm đó, giá đất thổ cư chỉ 300.000 đồng/m², nhưng nay đã tăng vọt lên hơn 5 triệu đồng/m². Số tiền hỗ trợ này giờ đây không còn đủ để mua lại thổ cư hay xây dựng nhà cửa cho con cái.

Bà Vân chia sẻ thêm: "Nhà nước không chi trả theo thời điểm đó, không đúng lúc đúng ngày nên người dân không mua được đất thổ cư, không xoay xở hay buôn bán gì được. Đồng tiền thay đổi nhiều quá, nên bây giờ đền bù theo giá ngày xưa thì rất tội cho người dân".

Bà Đặng Thị Bạch Vân, một hộ dân bị ảnh hưởng, mong muốn có thêm chính sách hỗ trợ (ảnh: Thiên Lý)

Tương tự như bà Vân, bà Nguyễn Thị Ngọc Ánh cũng bày tỏ sự thất vọng với chính quyền địa phương. Theo bà Ánh, nếu được phê duyệt đúng thời điểm năm 2012, gia đình bà sẽ nhận thêm 344 triệu đồng. Sau 13 năm, giá trị thực tế của số tiền này đã sụt giảm nghiêm trọng.

Bà Ánh dẫn chứng: “Năm 2012 là bồi thường cho người dân là giá 550.000 đồng mà để nay là tới mười mấy năm rồi mà lại cũng bồi thường y giá cũ. Người dân mong muốn Nhà nước phải trả tiền sao cho người dân có thể mua được đất thổ cư để cất nhà trên mảnh đất của mình. Để người dân ổn định công ăn việc làm chứ để vậy thiệt thòi cho người dân”.

Nhiều hộ dân cũng cho rằng, việc áp dụng chính sách thiếu đồng bộ đã tạo ra sự mất cân bằng và thiệt thòi lớn cho những người đã chờ đợi quá lâu.

Nỗ lực gỡ vướng và bài toán lãi suất

Đại diện Chi nhánh Trung tâm Phát triển Quỹ đất khu vực Bến Cát cho biết, căn cứ các quy định pháp luật tại thời điểm đó (Luật Đất đai 2003, Luật Giao thông đường bộ 2008, Nghị định 197/2004), người dân không được bồi thường tiền đất đối với phần diện tích nằm trong hành lang bảo vệ đường bộ, mà chỉ được hỗ trợ về công trình, cây trồng. Phần đất ngoài hành lang đã được bồi thường dứt điểm năm 2011.

Thiếu mặt bằng sạch nên dự án thi công theo kiểu "cuốn chiếu" (ảnh: Thiên Lý)

Tuy nhiên, nhằm giúp người dân ổn định cuộc sống, chính quyền đã có sự hỗ trợ mang tính ưu ái ngoài quy định.

Cụ thể, năm 2014, địa phương ban hành Thông báo số 44 về việc lập phương án hỗ trợ bổ sung đất hành lang bảo vệ đường bộ. Chính sách này mới thực hiện được một phần thì đến năm 2016 phải tạm ngưng theo Thông báo số 55 để giải quyết các vướng mắc chung.

Năm 2022, lãnh đạo địa phương tiếp tục kiến nghị cho phép hỗ trợ lại theo Thông báo số 44 để đảm bảo sự thống nhất. Sau khi được chấp thuận, đầu năm 2025, Chi nhánh Trung tâm Phát triển quỹ đất khu vực Bến Cát đã tiếp nhận và tiến hành chi trả lại.

Trước thực tế trượt giá sau 13 năm, đại diện Trung tâm cho biết đã đề xuất giải pháp hỗ trợ thêm bằng cách trả thêm phần tiền chậm chi trả.

Cụ thể, khoản tiền này được tính từ ngày 21/04/2014 đến 21/03/2025, theo công thức: Tổng số tiền hỗ trợ x Số ngày chậm chi trả x Mức lãi suất 0,3%.

Ông Nguyễn Xuân Phong, Giám đốc Chi nhánh Trung tâm Phát triển quỹ đất Bến Cát khẳng định, bên cạnh đẩy nhanh tiến độ, Trung tâm sẽ tích cực đối thoại để làm rõ cơ sở pháp lý và chính sách hỗ trợ bổ sung nhằm sớm thu hồi mặt bằng.

“Trong thời gian tới, Trung tâm Phát triển Quỹ đất sẽ phối hợp chặt chẽ với địa phương, thực hiện tốt công tác vận động đối với một số trường hợp bà con chưa đồng ý cho đơn vị thi công thực hiện triển khai công tác thi công. Qua đây thì mong bà con chia sẻ việc phát triển chung của địa phương để đơn vị thi công và địa phương hoàn thành đầu tư công trình ĐT744, đưa vào sử dụng, đem lại lợi ích cho địa phương và cho bà con trực tiếp sử dụng đất ở trên tuyến đường đó”.

Đường ĐT 744 có nhiều đoạn hư hỏng nặng nhưng chờ mặt bằng nên vẫn chưa thể triển khai. (Ảnh: Thiên Lý)

Giải pháp chi trả lãi suất chậm trễ được xem là nỗ lực bước đầu nhằm bù đắp phần nào thiệt hại về giá trị đồng tiền sau hơn một thập kỷ.

Tuy nhiên, để tạo sự đồng thuận từ gần 850 hộ dân, chính quyền TP.HCM cần minh bạch các chính sách và xem xét thêm cơ chế hỗ trợ linh hoạt, phù hợp với biến động giá đất thực tế tại khu vực.

Sự đồng hành, lắng nghe của chính quyền vào thời điểm này là chìa khóa để xoa dịu bức xúc kéo dài, giúp người dân an tâm giao mặt bằng. Từ đó, Dự án mở rộng đường ĐT 744 – tuyến đường huyết mạch kết nối khu vực phía Bắc của TP.HCM với Tây Ninh sớm hoàn thành vào năm 2026, tạo động lực phát triển kinh tế chung cho toàn vùng.

Thiên Lý/VOV-TP.HCM