Dán nhãn 'organic' cho sách viết bởi con người

Thực trạng sách do AI viết tràn ngập thị trường làm nhiều người lo ngại về chất lượng nội dung và tiêu chuẩn đạo đức. Ảnh: Generated AI.

Khi giới xuất bản ngày càng lo ngại trước tình trạng sách do AI sản xuất hàng loạt và khó kiểm soát, một nhóm nhà xuất bản độc lập ở Anh vừa công bố hệ thống nhãn “Organic Literature” (Tạm dịch: Văn học hữu cơ) nhằm xác nhận những tác phẩm thực sự được viết bởi con người, theo Guardian.

Sáng kiến này được một start-up có tên Books By People triển khai, hợp tác cùng các đơn vị xuất bản Anh. Theo đó, các đầu sách sẽ được dán nhãn "Organic Literature" nếu đáp ứng các tiêu chí xác minh, trong đó cho phép sử dụng AI ở mức hạn chế, ví dụ chỉnh sửa định dạng văn bản hoặc gợi ý ý tưởng.

Tác phẩm đầu tiên được xác nhận là Telenovela của nhà văn Gonzalo C Garcia, phát hành tháng 11 tới. Đại diện Galley Beggar Press, ông Sam Jordison, cho rằng sáng kiến này là "dấu hiệu của chất lượng và tính nhân văn" trong bối cảnh độc giả cần những cam kết rõ ràng về tác quyền và nguồn gốc nội dung.

Các nhà sáng lập Books By People (từ trái qua): Gavin Johnston, Conrad Young và Esme Dennys. Ảnh: Books By People.

Tuy vậy, nhiều chuyên gia trong ngành vẫn tỏ ra nghi ngờ tính khả thi và minh bạch của mô hình xác minh này. “Cho đến nay, chưa có phương pháp nào đủ khả năng nhận diện chính xác mức độ can thiệp của AI trong sáng tác. Khi AI có thể viết văn ngày càng giống con người, các tem nhãn như vậy dễ trở thành hình thức tượng trưng hơn là chứng nhận có cơ sở rõ ràng”, giáo sư Paul Johnson, Trường đại học Chester (Anh), bình luận.

Song song, các nền tảng bán sách như Amazon cũng đang bị chỉ trích vì thiếu quy định rõ ràng với nội dung do AI tạo ra. Một số chuyên gia gọi môi trường sách trực tuyến hiện nay là “miền Tây hoang dã”, nơi các bản thảo kém chất lượng hoặc chứa thông tin sai lệch có thể dễ dàng xuất hiện và phát tán.

Một số nhà xuất bản vẫn chọn cách chủ động ghi nhận yếu tố “con người” trong sách. Ví dụ, trong tháng 8, nhà xuất bản Faber đã dán nhãn “Human-written” lên cuốn Helm của tác giả Sarah Hall như một cam kết với người đọc. Tuy chưa có hướng dẫn bắt buộc, xu hướng này có thể sẽ lan rộng trong thời gian tới khi người tiêu dùng đòi hỏi sự minh bạch cao hơn.

Đức An - Hoa Nhiên