Dán logo chồng lên logo nhà sản xuất robot, Đại học Bách khoa Hà Nội cần có câu trả lời rõ ràng
ĐH Bách khoa Hà Nội dán logo chồng lên logo nhà sản xuất robot, chuyên gia cho rằng người đứng đầu cơ sở giáo dục cần giải trình rõ ràng.
Sau khi Tạp chí điện tử Giáo dục Việt Nam đăng bài “Độc giả phản ánh robot nhập về, Đại học Bách khoa Hà Nội dán logo chồng lên logo nhà sản xuất”, nhiều ý kiến cho rằng nhà trường cần làm rõ những nội dung mà Tạp chí hỏi để minh bạch về nguồn gốc cũng như trách nhiệm đối với các cá nhân, tập thể có liên quan đến việc trưng bày sản phẩm robot này.
Theo đó, tại gian hàng của Bộ Giáo dục và Đào tạo trong Triển lãm thành tựu đất nước “80 năm hành trình Độc lập - Tự do - Hạnh phúc”, một mẫu robot hai chân được trưng bày bị che kín toàn bộ logo, nhãn mác của nhà sản xuất nước ngoài, thay vào đó là logo của Đại học Bách khoa Hà Nội. Độc giả cho rằng, việc dán logo như vậy khiến người xem hiểu nhầm về nguồn gốc của sản phẩm.
Khi có phản ánh, người đứng đầu cơ sở giáo dục cần thể hiện trách nhiệm
Trao đổi với phóng viên Tạp chí điện tử Giáo dục Việt Nam, ông Nguyễn Bá Thuyền – Đại biểu Quốc hội khóa XII, XIII nhận định, khi dư luận đã có băn khoăn và các đơn vị có đặt câu hỏi gửi đến Đại học Bách khoa Hà Nội, nhà trường cần có phản hồi rõ ràng, đúng trọng tâm để bảo đảm minh bạch thông tin.
Xét ở góc độ khách quan, việc một đơn vị dán logo của mình chồng lên logo của nhà sản xuất dễ khiến công chúng hiểu nhầm về nguồn gốc sản phẩm, vì vậy cần được giải thích cụ thể.

Ông Nguyễn Bá Thuyền – Đại biểu Quốc hội khóa XII, XIII. Ảnh: Quochoi.vn
“Khi có phản ánh, trách nhiệm giải trình thuộc về nhà trường, và trước hết là người đứng đầu cơ sở giáo dục này cần có câu trả lời đối với các bên liên quan”, ông Thuyền chia sẻ.
Cùng bàn về nội dung này, một nhà khoa học chuyên nghiên cứu về công nghệ - kỹ thuật cho rằng, trong lĩnh vực sản xuất và thương mại, nếu sản phẩm không thuộc loại OEM (tức là sản phẩm được một nhà máy sản xuất theo thiết kế và yêu cầu của đơn vị đặt hàng, sau đó mang thương hiệu của đơn vị đặt hàng), thì việc dán logo của đơn vị lên trên logo gốc của nhà sản xuất là điều không phù hợp về nguyên tắc nhận diện thương hiệu, đặc biệt là khi sản phẩm đã có thương hiệu thương mại rõ ràng.
“Bất kỳ đơn vị nào cũng không nên dán đè logo của mình lên logo gốc của nhà sản xuất, vì hành vi này có thể gây hiểu lầm về quyền sở hữu hoặc nguồn gốc công nghệ của sản phẩm”, vị này chia sẻ.
Che khuất nhận diện thương hiệu gốc có thể gây nhầm lẫn về nguồn gốc
Để có thêm góc nhìn khách quan, chia sẻ với phóng viên, Luật sư Mai Thị Thảo - Phó Giám đốc Công ty Luật TNHH Trương Anh Tú (TAT Law Firm), chuyên gia pháp lý trong lĩnh vực sở hữu trí tuệ và giáo dục công chia sẻ: “Nói như một nguyên tắc: “Trong không gian học thuật, mọi logo đều mang theo trách nhiệm pháp lý và giá trị học thuật. Sự tự hào phải đi đôi với sự minh bạch””.
Luật sư Mai Thị Thảo nhấn mạnh rằng, nếu và chỉ nếu hành vi dán đè logo của một đơn vị (cơ sở giáo dục đại học) lên logo của nhà sản xuất robot thực sự xảy ra mà không có sự đồng ý bằng văn bản hoặc thỏa thuận rõ ràng giữa hai bên, thì hành vi này tiềm ẩn nhiều nguy cơ.
“Việc che khuất nhận diện thương hiệu gốc có thể gây nhầm lẫn cho người tham quan về nguồn gốc, chủ thể phát triển sản phẩm, từ đó ảnh hưởng đến uy tín của nhà sản xuất”, Luật sư Thảo chia sẻ.
Vị luật sư cũng cho biết thêm, chính vì là gian hàng của một cơ quan quản lý nhà nước (cụ thể là Bộ Giáo dục và Đào tạo), đại diện cho uy tín của một trường đại học hàng đầu, nên mọi hành vi tại đó phải đi đầu về minh bạch pháp lý và chuẩn mực học thuật. Sở hữu trí tuệ không chỉ áp dụng cho hoạt động mua bán mà còn bảo vệ cả giá trị nhận diện, danh tiếng và thành quả sáng tạo. Việc trưng bày trong không gian công cộng, có gắn logo tổ chức, có thể bị hiểu là thông điệp quảng bá. Nếu việc trưng bày gây hiểu nhầm rằng sản phẩm thuộc về một bên khác mà không nêu rõ vai trò thực tế thì đó là vấn đề đạo đức học thuật.

Luật sư Mai Thị Thảo - Phó Giám đốc Công ty Luật TNHH Trương Anh Tú (TAT Law Firm). Ảnh: NVCC
“Nếu việc dán logo chỉ là để thể hiện vai trò ứng dụng, nghiên cứu – có đồng thời logo nhà sản xuất và không gây hiểu nhầm rằng robot do trường tự sản xuất, thì có thể được xem là hành vi phù hợp ngữ cảnh.
Nhưng nếu logo nhà sản xuất bị che khuất, người xem không được thông tin đầy đủ, hoặc truyền thông về sản phẩm không đề cập đến đơn vị chế tạo gốc, thì dù không có ý xấu, vẫn là hành vi không chuẩn mực và cần điều chỉnh.
Tôi cho rằng, trong học thuật, thiện chí không thể thay thế cho minh bạch. Sự thiếu cẩn trọng nếu để lại hiểu nhầm thì cũng có thể gây thiệt hại uy tín cho cả hai bên”, Luật sư Thảo chia sẻ thêm.