Đảm bảo nguồn nước tưới cho sản xuất vụ hè thu
Do mùa mưa năm 2019 có lượng mưa ít nên lượng nước ở các hồ chứa trên địa bàn tỉnh chỉ đạt khoảng 74% dung tích thiết kế. Dự báo nguồn nước tưới sẽ thiếu hụt lớn nên ngay từ đầu năm 2020, UBND huyện Triệu Phong và các đơn vị thủy nông đã xây dựng phương án phòng, chống hạn để giúp người dân tổ chức sản xuất nông nghiệp đảm bảo kế hoạch đề ra.

Đảm bảo nguồn nước tưới cho sản xuất vụ hè thu. Ảnh: T V
Giám đốc Xí nghiệp Thủy nông Nam Thạch Hãn Nguyễn Tiếp cho biết, ngay từ đầu năm 2020, xí nghiệp đề nghị các hợp tác xã nông nghiệp thực hiện các biện pháp chống tổn thất nước như be bờ đắp đập giữ nước, nạo vét khơi thông dòng chảy các kênh tiêu để tập trung nước bơm chống hạn, kiểm tra bảo dưỡng công trình máy móc thiết bị các trạm bơm phục vụ sản xuất. Đồng thời chỉ đạo các trạm, tổ thủy nông của xí nghiệp tăng cường công tác kiểm tra công trình kênh mương, điều tiết nước hợp lý, tích cực bám sát địa bàn nắm chắc tình hình trong từng đợt tưới không để lãng phí nước hoặc tranh chấp nước tưới giữa các địa phương, quản lý chặt khẩu độ các cống trên kênh cấp 1, kênh cấp 2 và các kênh vượt cấp theo đúng lịch đã phân, hạn chế mức thấp nhất lượng nước chảy về các kênh tiêu. Tổ chức tưới luân phiên trên kênh cấp 1 và kênh vượt cấp đảm bảo nước tưới, nhất là đảm bảo nưới tưới cho các chu kỳ sinh trưởng của cây lúa như ngay sau khi gieo xong, thời kỳ tỉa dặm và thời kỳ lúa làm đòng. Thời gian tưới luân phiên thay đổi linh hoạt phù hợp các thời kỳ sinh trưởng của cây lúa với tinh thần tiết kiệm nước tối đa. Xí nghiệp cũng đã xây dựng các phương án chống hạn ở các mức hạn khác nhau để đảm bảo nưới tưới cho sản xuất vụ hè thu. Cùng với đó, xí nghiệp đã làm việc với Điện lực Triệu Phong yêu cầu cung cấp đủ điện trong năm 2020 để các trạm bơm phục vụ tưới theo đúng kế hoạch bơm của xí nghiệp thủy nông. Một số tuyến kênh xuống cấp nặng bị rò rỉ nước từ đầu nguồn nên cuối nguồn bị thiếu nước, xí nghiệp sẽ kéo dài thời gian tưới luân phiên để đảm bảo nước tưới cho các cánh đồng ở cuối kênh...
Phó Chủ tịch UBND huyện Triệu Phong Phan Quang Giải cho biết, ngay từ rất sớm, UBND huyện chỉ đạo các địa phương, HTX và người dân tuân thủ nghiêm lịch trình gieo trồng vụ hè thu của ngành nông nghiệp và chủ động phối hợp chặt chẽ với xí nghiệp thủy nông, cụm thủy nông trên địa bàn huyện để chủ động phương án đối phó với nguy cơ hạn hán xảy ra. Đồng thời yêu cầu ngành nông nghiệp của huyện có kế hoạch kiểm tra, giám sát lịch trình gieo cấy, đảm bảo đủ lượng nước tưới, chú trọng khâu chăm sóc, phòng trừ sâu bệnh để vụ hè thu đạt năng suất cao.
Phòng Tài chính huyện tham mưu UBND huyện đề xuất các nguồn vốn để bố trí xây dựng, hỗ trợ công tác chống hạn cho các đơn vị, địa phương kịp thời. UBND các xã, thị trấn tăng cường công tác tuyên truyền về hạn hán, tác hại của hạn hán và những khó khăn trong quá trình sản xuất đến các cấp chính quyền cũng như người dân để có phương án chống hạn phù hợp. Vận động Nhân dân thực hiện chuyển đổi cơ cấu cây trồng nhằm giảm thiểu thiệt hại do hạn hán gây ra. Kiện toàn ban phòng, chống hạn hán và xâm nhập mặn cấp xã để điều hành hoạt động có hiệu quả.
Đối với một số diện tích trồng lúa nằm ở cuối kênh N1, N3, N4B, N4C của các xã: Triệu Độ, Triệu Phước, Triệu Trung, Triệu Trạch và các xã ở vùng gò đồi Triệu Ái, Triệu Thượng cần chủ động bố trí, chuyển đổi cây trồng cạn ở những vùng đất cao, khó tưới. Quản lý, vận hành và điều tiết hợp lý các công trình thủy lợi (hồ chứa, cống ngăn mặn, kênh, trạm bơm) theo từng giai đoạn phù hợp với yêu cầu tưới nước của cây trồng, tăng cường kiểm tra để đảm bảo an toàn tuyệt đối các công trình thủy lợi. Quy hoạch vùng sản xuất chuyển đổi cây trồng để chủ động việc bố trí giống cây trồng, kinh phí hỗ trợ sản xuất cho nông dân. Huy động và bố trí các nguồn vốn từ Nghị định 35 năm 2015 của Chính phủ, huy động sự đóng góp của người dân và các nguồn vốn hợp pháp khác để đầu tư sửa chữa, nâng cấp, nạo vét hệ thống tưới tiêu do địa phương quản lý góp phần giảm thiểu tổn thất nước, tăng thời gian tưới và tạo nguồn hỗ trợ bơm, tát chống hạn…
Vụ hè thu năm 2020, huyện Triệu Phong gieo cấy trên diện tích 5.350 ha. Hiện nay, người dân các địa phương đang khẩn trương gieo sạ lúa. Nhiều người dân ở các xã cho biết, mặc dù thời gian gần đây nắng nóng kéo dài nhưng đến thời điểm gieo sạ vụ hè thu nguồn nước tưới vẫn đảm bảo nên không ảnh hưởng đến lịch trình gieo cấy.
Hiện trên địa bàn huyện Triệu Phong, hệ thống kênh Nam Thạch Hãn có 16,3 km kênh chính, đã kiên cố hóa hơn 15,3 km, kênh cấp 1 hơn 31,2 km và đã được kiên cố hóa xong, kênh cấp 2 hơn 146 km và đã kiên có hóa được 101 km, kênh nội đồng 442,02km và đã kiên cố hóa 140,50km. Hệ thống kênh mương thủy lợi đã đảm bảo nguồn nước tưới tất cả các cánh đồng của các HTX nông nghiệp.