Đại tướng Nguyễn Tân Cương nói về quyền của Thủ tướng trong tình trạng khẩn cấp

Tiếp tục chương trình phiên họp thứ 48, Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho ý kiến về việc giải trình, tiếp thu, chỉnh lý dự thảo Luật Tình trạng khẩn cấp.

Đại tướng Nguyễn Tân Cương.

Đại tướng Nguyễn Tân Cương, Tổng Tham mưu trưởng QĐND Việt Nam, Thứ trưởng Bộ Quốc phòng, nêu rõ dự thảo Luật chỉ quy định nguyên tắc chung, các vấn đề cụ thể được quy định rõ trong các luật chuyên ngành khác.

Đồng tình với quy định cho phép Thủ tướng được áp dụng các biện pháp chưa được luật quy định, Đại tướng Nguyễn Tân Cương cho rằng, đây là cơ sở để chúng ta vận dụng được các biện pháp trong tình huống chưa ban bố được tình trạng khẩn cấp.

Ông dẫn chứng từ kinh nghiệm chống dịch COVID-19, có những thời điểm cấp bách cần Thủ tướng ra quyết định ngay cả khi chưa kịp ban bố tình trạng khẩn cấp.

"Chúng ta cần quy định để trong tình huống cấp bách đe dọa an ninh quốc gia, trật tự an toàn xã hội, Thủ tướng có thể quyết định các biện pháp cần thiết, sau đó báo cáo cấp có thẩm quyền trong thời gian ngắn nhất. Điều này vừa đảm bảo tính cơ động, chủ động, vừa gắn chặt trách nhiệm của người đứng đầu", Đại tướng Nguyễn Tân Cương nhấn mạnh.

Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà.

Làm rõ thêm nội dung này, Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà cho rằng cần cân nhắc kỹ lưỡng các tiêu chí xác định "tình trạng khẩn cấp", bao gồm cả khái niệm "đe dọa", để tránh sự tùy tiện.

Phó Thủ tướng đồng tình rằng các biện pháp hạn chế quyền công dân trong tình trạng khẩn cấp là những quy định đặc biệt, chưa có tiền lệ hoặc trái với luật hiện hành. Vì vậy, thẩm quyền quyết định phải thuộc về cấp cao nhất là Ủy ban Thường vụ Quốc hội hoặc Thủ tướng.

"Đây là trường hợp rất đặc biệt, liên quan đến hạn chế quyền con người, quyền công dân và phải tuân thủ các quy định pháp luật quốc tế", Phó Thủ tướng nhấn mạnh.

Với quy định về thẩm quyền của Thủ tướng, Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà cho rằng nên đưa vào luật.

Ông lý giải, kinh nghiệm từ đại dịch COVID-19 cho thấy có những thời điểm cấp bách cần hành động ngay, dù chưa thể ban bố tình trạng khẩn cấp.

"Nếu không có quy định này, việc Thủ tướng ra quyết định sẽ thiếu cơ sở pháp lý. Do đó, việc luật hóa sẽ cho phép Thủ tướng quyết định các biện pháp cần thiết, tạo điều kiện để các cấp, các ngành triển khai giải pháp tương tự như trong tình trạng khẩn cấp một cách nhanh chóng và thống nhất", Phó Thủ tướng phân tích.

Trước đó, báo cáo tiếp thu giải trình dự thảo Luật, Chủ nhiệm Ủy ban Quốc phòng, An ninh và Đối ngoại Lê Tấn Tới nói một số ý kiến đề nghị rà soát kỹ lưỡng để quy định các biện pháp áp dụng trong tình trạng khẩn cấp bảo đảm bao quát, tương ứng, phù hợp với các loại tình trạng khẩn cấp.

Bên cạnh đó, một số ý kiến đồng tình và đề nghị tiếp tục làm rõ tính hợp lý của việc cho phép Thủ tướng Chính phủ được áp dụng các biện pháp chưa được luật quy định. Đề nghị nghiên cứu quy định cho phép áp dụng các biện pháp trong tình trạng khẩn cấp để xử lý các tình huống, sự cố cấp bách khi chưa công bố tình trạng khẩn cấp.

Trên cơ sở ý kiến đại biểu Quốc hội, Thường trực Ủy ban Quốc phòng, An ninh và Đối ngoại rà soát, đối chiếu với các luật chuyên ngành, nhất là Luật Phòng thủ dân sự để chỉnh lý các biện pháp áp dụng trong tình trạng khẩn cấp theo hướng quy định về thẩm quyền của Thủ tướng được áp dụng các biện pháp mà luật hiện hành chưa quy định.

Đồng thời, bổ sung quy định Thủ tướng được áp dụng các biện pháp của tình trạng khẩn cấp để xử lý các sự cố, tình huống cấp bách khi chưa ban bố tình trạng khẩn cấp thành 1 điều mới.

Phó Chủ tịch Quốc hội Trần Quang Phương.

Phát biểu kết luận phiên họp, Phó Chủ tịch Quốc hội Trần Quang Phương cho biết, Ủy ban Thường vụ Quốc hội thống nhất với các ý kiến phát biểu, đồng thời giao Ủy ban Quốc hội, An ninh và Đối ngoại rà soát, chỉnh sửa cho phù hợp với các quy định của pháp luật.

Anh Văn