'Đãi cát tìm vàng' trong 'ma trận' sản phẩm ghế trẻ em trên ô tô

Rất nhiều loại ghế trẻ em trên ô tô được bày bán trên thị trường. Ảnh: Tuệ An.

Quá nhiều chủng loại, chất lượng

Theo Nghị định 168/2024/NĐ-CP của Chính phủ, từ ngày 1-1-2026, trẻ em dưới 10 tuổi và có chiều cao dưới 1,35m không được ngồi cùng hàng ghế với người lái xe trên ô tô (trừ xe chỉ có một hàng ghế) và bắt buộc phải sử dụng thiết bị an toàn phù hợp (ghế trẻ em, dây đai an toàn...). Người điều khiển phương tiện vi phạm quy định này sẽ bị phạt tiền từ 800.000 đồng đến 1.000.000 đồng.

“Nhà tôi có 2 bé, một đang học lớp 2, một mới được 3 tuổi. Hằng ngày, vợ chồng tôi di chuyển bằng ô tô đưa các con đến trường rồi đi làm, chiều lại đón về. Khi biết quy định mới sắp có hiệu lực, chúng tôi đi tìm mua ghế phù hợp cho các cháu”, anh Trương Vũ Trung ngụ tại đường Ngô Thị Bì, phường Tân Hưng, thành phố Hồ Chí Minh chia sẻ và đồng ý để chúng tôi đi cùng tìm mua ghế tại một số điểm mua bán sôi động tại thành phố Hồ Chí Minh.

Ghế ô tô có đủ chủng loại cho trẻ sơ sinh đến trẻ 10 tuổi. Ảnh: Tuệ An.

Và chúng tôi thực sự lạc và “ma trận” khi chủng loại ghế trẻ em quá phong phú; giá từ hơn 1 triệu đến hơn 30 triệu đồng/chiếc; xuất xứ nguồn gốc thương hiệu đến từ nhiều nơi trên thế giới. Có đủ loại, từ ghế nôi cho trẻ còn ẵm ngửa đến ghế ngồi cho trẻ đến 12 tuổi; có loại chỉ là chiếc ghế ngồi thông thường, có ghế còn có đế xoay, có sưởi, quạt mát, có thể điều khiển từ xa thông qua app trên điện thoại thông minh.

Với ghế nào, người bán hàng cũng giới thiệu là “rất tốt, phù hợp….”. Anh Trung và vợ rất bối rối: “Chúng tôi không biết lựa chọn chiếc nào, bởi không rõ quy chuẩn ra sao?”.

Không chỉ có mua và bán, tại thành phố Hồ Chí Minh, thị trường cho thuê ghế ô tô cho trẻ em cũng bắt đầu sôi động. Theo tìm hiểu, giá thuê ghế dao động từ 150.000 đến 250.000 đồng/chiếc/ngày. Những ngày tiếp theo, khách hàng sẽ phải trả thêm từ 100.000 đến 150.000 đồng/ngày. Giá thuê theo tuần từ 550.000 đến 850.000 đồng. “Nhiều bậc phụ huynh không thường xuyên đưa con đi lại bằng ô tô sẽ thuê ghế khi cần, đỡ phải mua. Chúng tôi làm dịch vụ này lâu nay, nhưng từ đầu tháng 9-2025 đến nay, khách hàng đến hỏi thuê tăng lên nhiều hơn, khi năm học mới bắt đầu”, bà Vũ Thùy Trang, chủ một cửa hàng tại phường Tân Định cho biết.

Chị Phạm Thanh Thủy, một doanh nhân thường xuyên đi lại giữa Việt Nam và các nước Á, Âu cho biết, nhiều nước đã quy định bắt buộc có ghế trẻ em trên ô tô từ khoảng 50 năm rồi và nay đã trở thành thói quen đương nhiên của các bậc phụ huynh khi đưa đón con bằng xe ô tô. “Việt Nam phát triển nhanh, ô tô nhiều hơn. Quy định mới cũng để chúng ta tiếp cận gần hơn với quy chuẩn quốc tế”, chị Thủy nhận xét.

Cần có quy định cụ thể hơn

Tìm hiểu sâu hơn về quy chuẩn ghế ô tô trẻ em tại Việt Nam, chúng tôi tìm đến chuyên gia Nguyễn Danh Thắng, Giám đốc điều hành một doanh nghiệp tại thành phố Hồ Chí Minh chuyên nghiên cứu, tư vấn các sản phẩm cho trẻ em. Anh cho biết, Nghị định 168/2024/NĐ-CP mới chỉ quy định: “Bắt buộc phải sử dụng thiết bị an toàn phù hợp cho trẻ, như ghế trẻ em, ghế nâng hoặc dây đai an toàn….”, nhưng thế nào là “phù hợp” thì cần có quy định cụ thể hơn.

Các bậc phụ huynh cần tìm các loại ghế trẻ em trên ô tô đạt chuẩn quốc tế để gia tăng sự an toàn cho trẻ. Ảnh: Tuệ An.

Tìm hiểu thêm, chúng tôi được biết, khoản 13 Điều 2 Luật Trật tự, an toàn giao thông đường bộ 2024 cũng chỉ mới đề cập “thiết bị phù hợp” cho trẻ em là thiết bị có đủ khả năng bảo đảm an toàn cho trẻ ở tư thế ngồi hoặc nằm trên xe ôtô, hạn chế tối đa chấn thương khi có va chạm, phanh gấp.

Tại mục 1 Quy chuẩn kỹ thuật quốc gia QCVN 123:2024 do Bộ Giao thông - Vận tải (nay là Bộ Xây dựng) ban hành, thiết bị an toàn cho trẻ em được liệt kê chi tiết, gồm: Hệ thống ghế trẻ em CRS (Child Restraint System) và Hệ thống ghế trẻ em nâng cao ECRS (Enhanced Child Restraint System).

Theo đó, CRS là tổ hợp các bộ phận bao gồm ghế, dây đai, khóa an toàn, thiết bị điều chỉnh và các phụ kiện khác như nôi, tấm chắn va chạm và có khả năng lắp đặt chắc chắn lên ôtô. ECRS gồm Hệ thống ghế trẻ em tích hợp ISOFIX toàn diện (Integral Universal ISOFIX Child Restraint Systems - i-Size) và Hệ thống ghế trẻ em tích hợp ISOFIX "dành cho xe đặc biệt" (Integral "Specific vehicle ISOFIX" Child Restraint Systems).

Ghế đạt chuẩn thường có chi tiết thể hiện quy chuẩn cụ thể. Ảnh: Tuệ An.

"Đây là những ký hiệu phân loại quan trọng mà các bậc phụ huynh nên chú ý khi chọn mua ghế, bởi trên thị trường thành phố Hồ Chí Minh đang có rất nhiều thương hiệu ghế trẻ em trên ô tô. Nếu chỉ nhìn bề ngoài, người không có chuyên môn rất khó xác định chất lượng ghế, nhưng khi nhìn vào tem mác, tài liệu phân loại, mọi thứ rõ ràng hơn”, chuyên gia Nguyễn Danh Thắng khuyến cáo.

Cũng theo chuyên gia Nguyễn Danh Thắng, trong lúc chờ cơ quan chức năng có hướng dẫn cụ thể hơn về quy chuẩn thiết bị an toàn cho trẻ em trên ô tô, các bậc phụ huynh nên ngay lập tức cho trẻ từ 10 tuổi trở xuống ngồi ở hàng ghế sau, không ngồi ghế trước. Nếu mua ghế trẻ em, nên tham khảo các chủng loại đạt chuẩn quốc tế cao nhất ECE R129 Jovikids….

Một cặp vợ chồng trẻ chọn mua ghế cho trẻ sơ sinh trên ô tô. Ảnh: Tuệ An.

“Với trẻ lớn hơn và người trưởng thành, cũng luôn phải thắt dây an toàn khi ngồi tại mọi vị trí trên ô tô. Giống như đội mũ bảo hiểm khi đi xe máy, thắt dây an toàn trên ô tô sẽ bảo vệ hữu hiệu mọi người khi tham gia giao thông, bởi các tình huống nguy hiểm có thể xảy ra bất cứ lúc nào. Cùng với đó, cơ quan chức năng cũng cần sớm có quy định cụ thể về ghế trẻ em trên xe buýt, taxi hay các phương tiện giao thông công cộng khác”, chuyên gia Nguyễn Danh Thắng nhấn mạnh.

Nhóm phóng viên