Đại biểu Quốc hội tỉnh Bắc Ninh đóng góp nhiều ý kiến vào các dự án luật

Quang cảnh phiên thảo luận tại tổ của các Đoàn đại biểu Quốc hội tỉnh Bắc Ninh, Cà Mau.

Đoàn đại biểu Quốc hội tỉnh Bắc Ninh có 4 đại biểu tham gia góp ý nhiều nội dung của các dự án luật. Các ý kiến cơ bản nhất trí về cơ sở pháp lý, sự cần thiết của các dự án luật; đồng thời nhấn mạnh, các dự án luật phải được xây dựng theo hướng tạo hành lang pháp lý để tháo gỡ rào cản, tạo động lực phát triển nhưng cũng cần chú trọng yếu tố bảo vệ tài nguyên, môi trường để hướng tới phát triển bền vững.

Đại biểu Trần Văn Lâm cho biết: Hiện nay, trong Luật Trồng trọt dự kiến bỏ quy định về tầng đất mặt của đất chuyên dùng trồng lúa. Mục đích là giảm chi phí, đẩy nhanh tiến độ các dự án công nghiệp, đồng thời trong Luật Bảo vệ môi trường cũng không còn quy định việc chuyển mục đích sử dụng đất lúa hai vụ trở lên là yếu tố nhạy cảm về môi trường. Hai nội dung này có mối liên hệ chặt chẽ, đều hướng tới việc giảm yêu cầu bảo vệ tầng đất mặt của đất trồng lúa để việc chuyển đổi mục đích sử dụng diễn ra nhanh, thuận lợi hơn.

Viện dẫn chủ trương của nước ta là “không hy sinh môi trường để đổi lấy tăng trưởng”, đại biểu cho rằng: Đất trồng lúa là loại tài nguyên đặc biệt quý giá, được hình thành qua hàng trăm, hàng nghìn năm, phù hợp với yêu cầu trồng trọt, gắn liền với an ninh lương thực và an ninh quốc gia. Nếu vì mục tiêu ngắn hạn để phục vụ triển khai các dự án mà xem nhẹ bảo vệ đất lúa thì về lâu dài, chúng ta sẽ phải trả giá đắt. Vì vậy cần thận trọng nhìn nhận vấn đề trong tầm nhìn dài hạn, coi trọng bảo vệ tài nguyên đất trồng lúa. Không nên vì lợi ích trước mắt mà đánh đổi tài nguyên vĩnh viễn.

Góp ý vào Dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của các luật trong lĩnh vực nông nghiệp và môi trường, đại biểu Nguyễn Thị Kim Anh cho biết: Dự thảo Luật đã sửa đổi, bổ sung quy định về trồng rừng thay thế theo hướng mở rộng phạm vi sử dụng kinh phí, cho phép sử dụng linh hoạt cho các hoạt động lâm sinh có giá trị sinh thái tương đương. Chính sách này góp phần quan trọng duy trì độ che phủ rừng quốc gia đạt 42%, thể hiện nỗ lực lớn của các địa phương trong nhiều năm qua. Tuy nhiên, thực tế cho thấy việc sử dụng kinh phí trồng rừng thay thế hiện còn cứng nhắc, trong khi điều kiện rừng và nhu cầu lâm sinh giữa các vùng có sự khác nhau.

Đại biểu tán thành đề xuất của Chính phủ về việc cho phép chuyển kinh phí trồng rừng thay thế được sử dụng linh hoạt hơn, không chỉ cho trồng mới mà còn cho khoanh nuôi, tái sinh, chăm sóc, phục hồi và bảo vệ rừng hiện có. Điều này sẽ giúp sử dụng hiệu quả nguồn lực phù hợp với đặc thù sinh thái từng địa phương.

Tuy nhiên, cần có quy định để bảo đảm các địa phương có trách nhiệm giữ ổn định diện tích che phủ rừng đã được giao, tuyệt đối không để việc linh hoạt trở thành kẽ hở cho trục lợi chính sách, hợp thức hóa chỉ tiêu hoặc làm giảm chỉ tiêu rừng thực tế. Mọi điều chỉnh cần có điều kiện cụ thể với tiêu chí kỹ thuật rõ ràng, cơ chế kiểm tra độc lập và công khai kết quả thực hiện.

Góp ý vào Dự án Luật Xây dựng (sửa đổi), Phó trưởng Đoàn đại biểu Quốc hội tỉnh Bắc Ninh Trần Văn Tuấn nhất trí với 5 nội dung về khảo sát xây dựng như trong dự thảo (Điều 21). Tuy nhiên đề nghị bổ sung vào dự thảo hai nội dung khảo sát mang tính bắt buộc: “Khảo sát các yếu tố kinh tế - xã hội có liên quan” và “khảo sát nguồn cung ứng, khả năng sử dụng vật liệu cho dự án”.

Đại biểu Trần Văn Tuấn trong phiên thảo luận tại tổ, sáng 6/11.

Đại biểu cho rằng việc bổ sung khảo sát kinh tế - xã hội là yêu cầu cấp thiết để khắc phục tình trạng nhiều công trình đầu tư lớn nhưng bị bỏ hoang hoặc gây xung đột xã hội do không đáp ứng được yêu cầu ngay trong quá trình xây dựng cũng như sau khi hoàn thành xây dựng, như về môi trường, kiến trúc, cảnh quan… Đây không phải là một thủ tục phát sinh chi phí, mà là một công cụ quản trị rủi ro hữu hiệu, giúp xác định đúng quy mô và công năng dự án, phòng ngừa lãng phí vốn đầu tư (đặc biệt là đầu tư công) và tạo sự đồng thuận xã hội. Đồng thời, quy định này sẽ tạo ra sự đồng bộ, thống nhất trong hệ thống pháp luật với Luật Đầu tư, Luật Đất đai và Luật Bảo vệ Môi trường, vốn luôn đề cao vai trò của cộng đồng và các tác động xã hội.

Việc luật hóa khảo sát nguyên vật liệu sẽ giải quyết bài toán tối ưu hóa chi phí và bảo đảm tính khả thi cho dự án ngay từ khâu thiết kế. Khảo sát này giúp chủ đầu tư chủ động về nguồn cung, giá cả và logistics, tránh tình trạng đội vốn do chi phí vận chuyển cao hoặc vật liệu khan hiếm. Quan trọng hơn, nó là cơ chế pháp lý để thúc đẩy chủ trương sử dụng vật liệu tại chỗ, qua đó kích thích kinh tế địa phương, giảm áp lực lên hạ tầng giao thông và giảm phát thải carbon, hướng tới mục tiêu xây dựng xanh và bền vững.

Đại biểu Nguyễn Văn Thi cho biết: Tại điểm a, Khoản 1 Điều 22 Luật Lâm nghiệp 2017 quy định: Nhà nước thu hồi rừng trong các trường hợp: Chủ rừng sử dụng rừng không đúng mục đích, cố ý không thực hiện nghĩa vụ với Nhà nước hoặc vi phạm nghiêm trọng quy định của pháp luật về lâm nghiệp”. Tuy nhiên, hiện nay chưa có văn bản nào quy định thế nào là “hành vi vi phạm nghiêm trọng quy định của pháp luật về lâm nghiệp”, gây khó khăn cho việc xử lý, thu hồi rừng. Vì vậy, đại biểu đề nghị ban soạn bảo bổ sung vào dự thảo nội dung sửa đổi Điều 22, Luật Lâm nghiệp 2017 quy định về: Thu hồi rừng; bổ sung quy định về “Hành vi vi phạm nghiêm trọng quy định của pháp luật về lâm nghiệp” để Luật được tường minh, thuận lợi trong tổ chức thực hiện.

Vân Giang