Đại biểu Quốc hội đề nghị sửa đổi quy định liên quan định mức kinh tế kỹ thuật, dịch vụ sự nghiệp trong lĩnh vực báo chí

Tuy nhiên, các đại biểu cũng chỉ ra một số hạn chế, tồn tại và đề xuất các giải pháp nâng cao hiệu quả công tác công dân, xử lý đơn thư và giám sát việc giải quyết khiếu nại, tố cáo của công dân trong thời gian tới.

Tạo động lực cho các cơ quan báo chí, truyền thông vươn lên

Đại biểu Quốc hội Trần Thị Thanh Hương (Đoàn tỉnh An Giang) cho biết, trong bối cảnh sắp xếp tổ chức bộ máy, sáp nhập các cơ quan báo chí, cạnh tranh với truyền thông số, cùng với đó là cơ chế tự chủ đang đặt ra rất nhiều những khó khăn, thách thức đối với các cơ quan báo chí - nhất là báo và phát thanh truyền hình tại địa phương.

Quang cảnh phiên làm việc sáng 9/12. Ảnh: Quochoi.vn

Theo nữ đại biểu, báo chí bên cạnh chức năng thông tin còn phản biện, ngăn chặn những thông tin sai lệch, định hướng và là cầu nối giữa Đảng, Nhà nước với Nhân dân. Một tác phẩm báo chí ngày nay đòi hỏi cả một chuỗi kỹ năng đa nền tảng, đa phương tiện, đa loại hình và một phóng viên phải mang theo cả một tòa soạn trên vai. Trong khi đó, Nghị định số 18/2014/NĐ-CP ngày 14/3/2024 của Chính phủ quy định về Chế độ nhuận bút trong lĩnh vực báo chí, xuất bản qua 10 năm triển khai thực hiện đã bộc lộ ngày càng rõ hơn những bất cập (như không phân biệt rõ cơ chế chi trả nhuận bút cho các tác phẩm hình thành từ những nguồn tài chính khác nhau). Đặc biệt, với mức thù lao quy định đã quá lỗi thời so với tình hình thực tế hiện nay, dẫn đến các cơ quan báo chí khó thu hút và giữ chân được nguồn nhân lực chất lượng cao.

Một khó khăn nữa đặt ra cho các cơ quan báo chí địa phương là Thông tư số 05/2024/TT-BTTTT của Bộ Thông tin và Truyền thông Hướng dẫn việc xây dựng, thẩm định và ban hành định mức kinh tế kỹ thuật, dịch vụ sự nghiệp công sử dụng ngân sách Nhà nước trong lĩnh vực báo chí được ban hành ngày 14/6/2024, nhưng hiện không thể triển khai thực hiện được do không còn phù hợp về thẩm quyền khiến cho các địa phương chưa có cơ chế đặt hàng, tuyên truyền nhiệm vụ chính trị, thông tin thiết yếu đối với các cơ quan báo chí.

Đại biểu Quốc hội Trần Thị Thanh Hương (Đoàn tỉnh An Giang). Ảnh: Quochoi.vn

Đại biểu cho rằng, tại kỳ họp này, Luật Báo chí (sửa đổi) sẽ được ban hành chỉ là bước đầu, vẫn còn rất nhiều các văn bản dưới luật khác. Thực tế đặt ra đòi hỏi Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch cần nhanh chóng tham mưu cho Chính phủ sửa đổi Nghị định số 18 và điều chỉnh thẩm quyền thực hiện Thông tư số 05/2024/TT-BTTT cho phù hợp hơn với tình hình thực tiễn; tạo điều kiện, tạo động lực cho các cơ quan báo chí, truyền thông nỗ lực vươn lên để hoàn thành tốt hơn nhiệm vụ chính trị được giao trong bối cảnh tình hình mới.

Có thời hạn cụ thể trong hoàn thành giải quyết kiến nghị của cử tri

Đại biểu Quốc hội Nguyễn Thị Việt Nga (Đoàn TP Hải Phòng) nhận định, trong kỳ này các bộ, ngành đã trả lời kiến nghị đạt 97,3% - đây là tỷ lệ rất cao, thể hiện sự nghiêm túc của Chính phủ trong phối hợp với Quốc hội giải quyết các ý kiến của cử tri. Tuy nhiên, nhưng qua báo cáo và các phụ lục cũng cho thấy mặc dù tỷ lệ trả lời kiến nghị cao nhưng chất lượng giải quyết nhiều kiến nghị của cử tri còn chưa thực sự đạt yêu cầu.

Cụ thể, trả lời nhiều nhưng giải quyết thực chất còn thấp. Trong số hơn 1.472 kiến nghị thì chỉ 11,9% được giải quyết bằng ban hành văn bản, chỉ 14,1% được giải quyết bằng thanh tra, kiểm tra, xử lý thực tế, 74% kiến nghị, tương đương với hơn 1.000 kiến nghị chỉ dừng ở mức giải trình và cung cấp thông tin.

Đại biểu Quốc hội Nguyễn Thị Việt Nga (Đoàn TP Hải Phòng). Ảnh: Quochoi.vn

Bên cạnh đó, vẫn còn những kiến nghị kéo dài qua nhiều kỳ họp, 6 kiến nghị chưa có lộ trình giải quyết. Có 20 kiến nghị tồn đọng từ các kỳ họp trước, nhưng mới giải quyết được 5 kiến nghị (chiếm 25%), còn 13 kiến nghị vẫn đang xử lý, trong đó có 6 kiến nghị thì chưa có lộ trình rõ ràng. Đây đều là những kiến nghị ảnh hưởng trực tiếp đến hàng triệu người dân như: việc chậm ban hành danh mục ngành nghề đặc thù trong giáo dục, việc chưa sửa đổi Nghị định 84 và Thông tư 22 về đánh giá học sinh hay là chính sách hỗ trợ giáo viên mầm non nghỉ công tác...

Từ thực tiễn trên, đại biểu TP Hải Phòng đề nghị Chính phủ chỉ đạo các bộ, ngành không sử dụng lại các mẫu trả lời chung mà cần hướng dẫn, giải thích cụ thể, rõ ràng, dễ hiểu. Xác định rõ trách nhiệm đầu việc, thời hạn hoàn thành trong thời gian giải quyết kiến nghị của cử tri.

Cùng với đó, các bộ, ngành cần lập lộ trình cụ thể với các kiến nghị chậm nhiều kỳ họp được nêu trong báo cáo và trong phụ lục. Phải có thời hạn, thời điểm cụ thể trong việc hoàn thành giải quyết kiến nghị của cử tri và không để kéo dài sang các nhiệm kỳ sau.

Cần ưu tiên giải quyết nhóm kiến nghị tác động lớn đến người dân, đặc biệt là các nhóm vấn đề về giáo dục và đào tạo, nông nghiệp, tôn giáo, tín ngưỡng và các chính sách an sinh xã hội.

Đại biểu Quốc hội Ma Thị Thúy (Đoàn tỉnh Tuyên Quang). Ảnh: Quochoi.vn

Nâng chế tài xử phạt, kiểm soát các nền tảng thương mại điện tử

Đại biểu Quốc hội Ma Thị Thúy (Đoàn tỉnh Tuyên Quang) cũng chỉ rõ, qua báo cáo giám sát và thực tiễn giám sát cho thấy còn nhiều hạn chế trong giải quyết kiến nghị cử tri. Việc chậm giải quyết không chỉ lặp lại mà còn kéo dài qua nhiều kỳ họp, ảnh hưởng đến sự tin tưởng của cử tri.

Đại biểu đề nghị Quốc hội, Chính phủ chỉ đạo rà soát các quy định của pháp luật đang chậm theo kịp thực tiễn số hóa, hoàn thiện khung pháp lý, nâng chế tài xử phạt, kiểm soát các nền tảng thương mại điện tử và các chính sách pháp luật khác có liên quan đáp ứng yêu cầu thực tiễn.

Bên cạnh đó, nâng cao chất lượng trả lời kiến nghị của cử tri, không trả lời dẫn chiếu văn bản hoặc trả lời thực hiện theo đúng quy định của pháp luật một cách chung chung, không tiếp thu, nghiên cứu mà mỗi trả lời cần rõ trách nhiệm, rõ lộ trình, rõ kết quả dự kiến công khai tiến độ để cử tri giám sát; xác định rõ trách nhiệm cá nhân người đứng đầu, xem kết quả giải quyết kiến nghị của cử tri là thước đo đánh giá kết quả trong thực thi trách nhiệm công vụ.

Vân Hà